Η κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος στην Αδριατική
Του
Δρος ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΓΟΥΝΑΡΗ
Εμπειρογνώμονος, Πρεσβευτού ε.τ.,
Διδάκτορος του Πανεπιστημίου του Βερολίνου (FU Berlin)
Κυριαρχία και κυριαρχικά δικαιώματα στην Αδριατική Θάλασσα, σύμφωνα με τη γεωγραφία και το Διεθνές Δίκαιο έχουν η Ιταλία, η Σλοβενία, η Κροατία, η Βοσνία, το Μαυροβούνιο, η Αλβανία και η Ελλάδα.
Το ποσοστό της Ελλάδας στη θάλασσα αυτή, σύμφωνα με τον κροάτη διεθνή δικαστή Badislav Vaka, ανέρχεται τουλάχιστον στο 1%. Το ποσοστό αυτό μετά την επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 ν.μ. είναι μεγαλύτερο.
Στο ελληνικό τμήμα της Αδριατικής ανήκουν τα Διαπόντια Νησιά (Οθωνοί, Ερείκουσα, Μαθράκι) και δεκάδες άλλες μικρονησίδες και βράχοι, όπως και οι βόρειες ακτές της Κέρκυρας. Η Υδρογραφική Υπηρεσία του Πολεμικού Ναυτικού διαθέτει λεπτομερείς χάρτες της περιοχής αυτής, ενώ ο νησιολόγος Γεώργιος Γιαγκάκης έχει φωτογραφίσει και χαρτογραφήσει με κάθε λεπτομέρεια και σύντομη περιγραφή όλες τις ελληνικές μικρονησίδες και βράχους σε όλες τις θάλασσες όπου είναι παράκτιο κράτος η Ελλάδα, στην Αδριατική, στο Ιόνιο, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η συμφωνία της 20/9/1974 μεταξύ Ιταλίας και Ελλάδος για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδος, το Προεδρικό Διάταγμα 107/2020 για το κλείσιμο κόλπων, ο ν. 4767/2021 για την επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης στο Ιόνιο στα 12 ν.μ., η ανακήρυξη και οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδος και Ιταλίας του 2021 και η οριοθέτηση αυτής ακριβώς όπως στην ελληνοϊταλική συμφωνία της 24/5/1977 για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, η ελληνοϊταλική συμφωνία της 6/3/1979 για την προστασία του Ιονίου από τη ρύπανση, η ελληνοαλβανική συμφωνία της 27/4/2009 για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και άλλων θαλασσίων ζωνών, αν και μη επικυρωμένη από την Ελλάδα και την Αλβανία –μετά, βέβαια, την καταγγελία αυτής από την Αλβανία, κατόπιν υποδείξεως της Τουρκίας–, αναφέρονται στο Ιόνιο, ενώ κανονικά έπρεπε να αναφέρονται και στην Νότια Αδριατική, αφού με βάση διεθνείς οργανισμούς, όπως ο Διεθνής Οργανισμός για την Υδρογραφία και η Επιτροπή Χαρτών των Ηνωμένων Εθνών, οριοθετούνται σαφέστατα τα όρια μεταξύ των δύο αυτών θαλασσών, όπου τα Διαπόντια Νησιά και οι βόρειες ακτές της Κέρκυρας απλώνονται στην Αδριατική.
Κατόπιν αυτού, θα πρέπει το ισχύον Προεδρικό Διάταγμα για την Περιφέρεια των Ιονίων Νήσων να διορθωθεί και να αναφέρεται σε Περιφέρεια Ιονίων Νήσων και της Νότιας Αδριατικής. Η Ελλάδα, με μια ερμηνευτική δήλωση ή με νόμο, πρέπει να δηλώνει ότι οι συμφωνίες που έχει υπογράψει με την Ιταλία και Αλβανία αφορούν και τη Νότια Αδριατική.
Η προσθήκη αυτή επείγει, ιδιαίτερα τώρα, αφού η Ελλάδα και η Αλβανία έχουν δεχθεί την προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για μια νέα οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδος και της ΑΟΖ στην περιοχή αυτή (Ιόνιο και Νότια Αδριατική), ενώ θα πρέπει επιτέλους οι μετεωρολόγοι στα δελτία καιρού, στα ραδιόφωνα και στα ελληνικά κανάλια, να αναφέρονται όχι μόνο στον καιρό στο Ιόνιο, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά και στη Νότια Αδριατική.
Η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία πρέπει να επιληφθεί του θέματος. Τι να κάνουμε, η Ελλάδα είναι ευρεία, αρχίζει από τη Νότια Αδριατική και φτάνει μέχρι την Κύπρο, στην Ανατολική Μεσόγειο.
Άλλωστε ο αρμόδιος για τα όρια των θαλασσών Διεθνής Υδρογραφικός Οργανισμός έχει προ πολλού εγκρίνει την ελληνική πρόταση για διεύρυνση του Ιονίου στο Αιγαίο, προκειμένου έτσι τα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα να υπαχθούν στο Ιόνιο, μιας και συγκαταλέγονται στα υπόλοιπα Επτάνησα.
Αναμένεται προ πολλού η δημοσίευση από τον IHO της σχετικής ελληνικής πρότασης, εγκριθείσα ακόμα και από την Τουρκία. Σκόπιμο δε είναι το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας μας, με τη συνεργασία των υπουργείων Εσωτερικών, Αμύνης, Γεωργίας, Πολιτισμού, Περιβάλλοντος και Τουρισμού, να συγκαλέσει στην Κέρκυρα ή στους Οθωνούς μια διεθνή διάσκεψη των παράκτιων κρατών της Αδριατικής, για ενασχόληση των κρατών αυτών με θέματα που αφορούν την αλιεία, την ασφάλεια, τον πολιτισμό, τον τουρισμό, τις συγκοινωνίες, τη ναυτιλία, τη συνεργασία στην καταπολέμηση των δασοπυρκαγιών. Έτσι θα φανεί από κάθε άποψη το ενδιαφέρον μας για την Αδριατική.
Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ