Οικονομικά συμφέροντα, Κουρδικό και Βάσκοι, τα μυστικά της τουρκοϊσπανικής φιλίας και συνεργασίας
Του
ΧΡΗΣΤΟΥ Θ. ΜΠΟΤΖΙΟΥ
Οι δηλώσεις και παρατηρήσεις του υπουργού Εξωτερικών κ. Νίκου Δένδια κατά τη συνάντηση με τον γάλλο ομόλογό του στην Αθήνα, την περασμένη Παρασκευή 19 Νοεμβρίου, δεν άφηναν αμφιβολίες ή ερωτηματικά ως προς τον αποδέκτη ή τους αποδέκτες. «Θα θέλαμε», παρατήρησε ο κ. Δένδιας, «τη Γαλλία να μιμηθούν και άλλοι, οι οποίοι αντί να εξοπλίζουν χώρες όπως την Ελλάδα, που συμβάλλει στη σταθερότητα και ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή της, πράττουν το αντίθετο.
Συνάπτουν συμφωνίες προμήθειας πολεμικού υλικού σε χώρες που αποσταθεροποιούν και απειλούν γειτονικές και όμορες χώρες». Ο υπαινιγμός ήταν κάτι παραπάνω από σαφής. Εννοούσε την Ισπανία, η οποία εξοπλίζει την Τουρκία, όπως προέκυψε και από τα συμφωνηθέντα κατά την πρόσφατη συνάντηση κορυφής στην Άγκυρα μεταξύ του Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν και του πρωθυπουργού της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ. Τουρκία και Ισπανία αυτοχαρακτηρίζονται στρατηγικοί εταίροι, ιδιότητα που στη διπλωματική γλώσσα σημαίνει χώρες που συνδέονται με κοινά και μακροπρόθεσμα συμφέροντα.
Τακτικές είναι εξάλλου οι συναντήσεις σε υψηλό επίπεδο. Στις δηλώσεις του ο τούρκος Πρόεδρος αναφέρθηκε ιδιαίτερα στη συμφωνία με την Ισπανία για την κατασκευή και προμήθεια ενός αεροπλανοφόρου και τριών υποβρυχίων τελευταίας τεχνολογίας, χωρίς καμία αντίδραση από τον κ. Σάντσεθ. Άραγε, διερωτήθηκε ο ισπανός πρωθυπουργός για ποιον λόγο η Τουρκία προβαίνει σε τέτοιου μεγέθους εξοπλισμούς; Ακόμη, αγνοεί τις τουρκικές προκλήσεις στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο και τις καθημερινές απειλές και παραβατικές συμπεριφορές κατά της Ελλάδας; Αγνοούν οι ισπανικές αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Εξωτερικών την αμφισβήτηση από την Άγκυρα κυριαρχικών ελληνικών δικαιωμάτων στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, που έχουν καθιερωθεί από διεθνείς Συνθήκες Συμφωνίες και Συνθήκες; Αγνοούν την παράνομη τουρκολιβυκή συμφωνία για οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, η οποία παραβλέπει την ελληνική υφαλοκρηπίδα νοτίως της Ρόδου και της Κρήτης; Επιπλέον, αγνοούν στη Μαδρίτη ότι 50 σχεδόν χρόνια από την εισβολή στην Κύπρο τα τουρκικά στρατεύματα κατοχής εξακολουθούν να παραμένουν εκεί, ενώ το καθεστώς Ερντογάν απειλεί να αποικίσει την Αμμόχωστο, παρά το γεγονός ότι τελεί υπό την επίβλεψη και την προστασία των Ηνωμένων Εθνών;
Οι παρατηρήσεις και οι υπαινιγμοί του κ. Δένδια –εκτός της Ισπανίας– είχαν και άλλους αποδέκτες. Την Ιταλία και τη Γερμανία, αφού και οι δύο αυτές κοινοτικές χώρες προμηθεύουν την Τουρκία με πολεμικό υλικό υψηλής τεχνολογίας και αποτελεσματικότητας, που αυξάνει την πολεμική ικανότητα των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων. Δεν πρόκειται, ασφαλώς, για αμυντική θωράκιση της Τουρκίας, η οποία δεν αντιμετωπίζει εξωτερικές απειλές. Ο κ. Δένδιας δεν περιορίσθηκε μόνο σε δηλώσεις με υπαινιγμούς. Επικοινώνησε και τηλεφωνικά με τον ισπανό ομόλογο του, ενώ εκλήθη από τον γ.γ. του υπουργείου Εξωτερικών ο εδώ πρέσβης της Ισπανίας, προς τον οποίο εκφράσθηκαν οι ελληνικοί προβληματισμοί για την ενίσχυση της Τουρκίας με σύγχρονο πολεμικό υλικό.
Σύμφωνα με πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας, ο ισπανός ΥΠΕΞ εμφανίσθηκε καθησυχαστικός και προθυμοποιήθηκε να επισκεφθεί την Αθήνα προκειμένου να παράσχει σχετικές διευκρινίσεις. Θα πρέπει να είναι κανείς πολύ αφελής για να πιστέψει ότι η ισπανική διπλωματία, όπως και των άλλων δύο χωρών (Γερμανίας και Ιταλίας) αγνοούν την απειλητική συμπεριφορά της Τουρκίας έναντι της Ελλάδος, την παραβατικότητά της στο Αιγαίο, τη μεγαλομανία του Ερντογάν και τις επιδιώξεις και τις πολιτικές του να μετατρέψει την Τουρκία σε μεγάλη περιφερειακή δύναμη, που αν εξετασθούν με βάση την ιστορική εμπειρία είναι σε βάθος χρόνου αντιδυτικές.
Είναι, επίσης, αδύνατο να αγνοούν τις συχνές απειλές έως και ύβρεις του τούρκου Προέδρου και άλλων υψηλών αξιωματούχων κατά της ΕΕ εργαλειοποιώντας και την προσφυγική απειλή και άλλους εκβιαστικούς μηχανισμούς. Δεν μπορούν να μη γνωρίζουν ή να ξεχνούν ότι τα ΗΕ όπως και η ΕΕ έχουν επιβάλει εμπάργκο όπλων σε χώρες που απειλούν την ειρήνη και την εδαφική ακεραιότητα άλλης χώρας ή χωρών. Ούτε, επίσης, να αμφισβητούν ότι η Ελλάδα απειλείται από την Τουρκία, ενώ η πρόκληση θερμού επεισοδίου στο Αιγαίο δεν αποκλείεται ούτε από τα υψηλόβαθμα στελέχη του ΝΑΤΟ. Πέραν των ανωτέρω επιχειρημάτων και παρατηρήσεων, τίθεται και θέμα επίδειξης πνεύματος αλληλεγγύης προς τα κράτη-μέλη, που αποτελεί βασική αρχή της Συνταγματικής Συνθήκης.
Αν όλα τα παραπάνω στοιχεία, βάσιμα και ισχυρά, σίγουρα είναι γνωστά στην ισπανική διπλωματία, τότε πώς εξηγείται η συνδρομή και ενίσχυση της τουρκικής πολεμικής δύναμης από την κυβέρνηση του κ. Σάντσεθ; Φαίνεται ότι τα οικονομικά συμφέροντα υπερισχύουν των αρχών και της ορθής κρίσης. Οι ισπανικές τράπεζες έχουν επενδύσει δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ σε τουρκικά ομόλογα και εύκολα υποκύπτουν σε τουρκικές πιέσεις αλλά και εσωτερικούς οικονομικούς παράγοντες. Ένας δεύτερος ανομολόγητος λόγος είναι ότι τη συνεργασία την επιβάλλει και η συναντίληψη για τις εθνικές μειονότητες. Κούρδοι για την Τουρκία και Βάσκοι για την Ισπανία. Όσοι έλληνες διπλωμάτες υπηρέτησαν σε διεθνείς οργανισμούς έχουν πλήρη γνώση της επίδρασής της σε πολλούς τομείς συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών.
Η Ελλάδα οφείλει να θέσει στα αρμόδια όργανα της ΕΕ το θέμα του εξοπλισμού και της προμήθειας σύγχρονου πολεμικού υλικού από την Ισπανία προς την παραβατική Τουρκία. Η επιβολή embargo όπλων δεν είναι εκτός της πρακτικής της ΕΕ, όπως και η αρχή της κοινοτικής αλληλεγγύης. Οι πρόγονοι των σημερινών Ισπανών, μεγάλοι και τολμηροί θαλασσοπόροι, στράφηκαν προς δυσμάς για να ανακαλύψουν και να αποικίσουν τον Νέο Κόσμο, προκειμένου να προσκομίσουν πλούτο στη χώρα και στους βασιλείς τους.
Σήμερα οι χρυσοφόρες πηγές φαίνεται να αναζητούνται στην Πρόσω Ανατολή. Ο νέος πρέσβης της Ελλάδος στη Μαδρίτη κ. Ηλίας Φωτόπουλος, ο οποίος αναμένεται να αναλάβει τα καθήκοντά του στις αρχές του νέου έτους και διαθέτει ευρεία διπλωματική πείρα και αποδεδειγμένες ικανότητες, με προϋπηρεσία στην πρεσβεία μας στην ισπανική πρωτεύουσα, θα έχει δύσκολο έργο μπροστά του: Να πείσει, μεταξύ άλλων καθηκόντων, τους εκεί συνομιλητές του για το βάσιμο και το δίκαιο των ελληνικών προβληματισμών και αιτιάσεων.
Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ