Μείωση σημείωσε η εγχώρια αγορά χαλυβδοσωλήνων την τελευταία δεκαετία

Ορισμένες επιχειρήσεις μετέτρεψαν τη δραστηριότητά τους από παραγωγική σε εισαγωγική

Η εγχώρια κατανάλωση χαλυβδοσωλήνων παρουσίασε μεγάλη μείωση την τελευταία δεκαετία, σημειώνοντας σωρευτική μείωση 68% περίπου την περίοδο 2010-2020. Το μέγεθος της εγχώριας αγοράς χαλυβδοσωλήνων (σε τόνους) παρουσιάζει συνεχώς πτωτική πορεία την τελευταία 10ετία.

Κύριος παράγοντας που συνέβαλε στη μείωση της εγχώριας κατανάλωσης χαλυβδοσωλήνων μεγάλων διαμέτρων είναι ότι ο περιορισμός μεγάλων δημόσιων έργων που αφορούν τη μεταφορά υγρών και αερίων. Στην Κλαδική μελέτη ICAP «Χαλυβδοσωλήνες» (Δείτε αναλυτικά ΕΔΩ), τονίζεται ότι, η κατασκευαστική και οικοδομική δραστηριότητα καθώς και η υλοποίηση μεγάλων δημόσιων έργων είναι από τους κυριότερους παράγοντες που επιδρούν στη ζήτηση των χαλυβδοσωλήνων.

Ορισμένες επιχειρήσεις προκειμένου να αντιμετωπίσουν τον εντεινόμενο ανταγωνισμό και το αρνητικό οικονομικό κλίμα μετέτρεψαν τη δραστηριότητά τους από παραγωγική σε εισαγωγική, ενώ άλλες διέκοψαν την ενασχόλησή τους με τα εξεταζόμενα προϊόντα.

Οι τελευταίες μεταβολές και προοπτικές εξέλιξης του συγκεκριμένου κλάδου παρουσιάζονται στην κλαδική μελέτη που εκπόνησε η Διεύθυνση Οικονομικών – Κλαδικών Μελετών της ICAP ΑΕ.H Σταματίνα Παντελαίου, Διευθύντρια Οικονομικών Κλαδικών Μελετών της ICAP επισημαίνει ότι η εγχώρια παραγωγή χαλυβδοσωλήνων χαρακτηρίζεται από υψηλό βαθμό συγκέντρωσης, καθώς ο μεγαλύτερος όγκος της παραγωγής καλύπτεται ουσιαστικά από μία βιομηχανία μεγάλου μεγέθους.

Oι συνθήκες έντονου ανταγωνισμού που επικρατούν στον κλάδο επιδεινώθηκαν σημαντικά την τελευταία δεκαετία, εξαιτίας της δραστικής πτώσης της εγχώριας ζήτησης, λόγω της δύσκολης οικονομικής κατάστασης της χώρας (περίοδος ύφεσης).Ορισμένες εταιρείες του κλάδου στράφηκαν στις διεθνείς αγορές προκειμένου να διατηρήσουν τη θέση τους στην αγορά. Η κορυφαία βιομηχανία του κλάδου σημειώνει υψηλή εξαγωγική δραστηριότητα, όπου παρά τον έντονο ανταγωνισμό έχει ιδιαίτερα θετικές επιδόσεις.

Η συνολική εγχώρια παραγωγή χαλυβδοσωλήνων παρουσίασε αυξομειώσεις την περίοδο 2004-2015. Την τριετία 2016-2018 ο όγκος της παραγωγής παρουσίασε συνεχή αύξηση, η οποία οφείλεται στην αύξηση της εξαγωγικής δραστηριότητας. Ειδικότερα, το 2018 το συνολικό μέγεθος της παραγωγής υπερδιπλασιάστηκε σε σχέση με το 2017 καθώς η κορυφαία εταιρεία του κλάδου ανέλαβε μια σειρά από σημαντικά έργα στο εξωτερικό (κυρίως στις Η.Π.Α.). Τη διετία 2019-2020 που ακολούθησε η συνολική παραγωγή μειώθηκε σημαντικά λόγω της επιβολής πρόσθετων δασμών σε ευρωπαϊκά προϊόντα από τις Ηνωμένες Πολιτείες, με αποτέλεσμα οι εταιρείες να στραφούν σε άλλες αγορές, όπως Βόρεια και Νότια Ευρώπη, Μεσόγειο και Αφρική. Το 2020 το σύνολο της εγχώριας παραγωγής χαλυβδοσωλήνων μειώθηκε κατά 19% σε σχέση με το 2019. Η εμφάνιση της πανδημίας Covid-19 είχε ως αποτέλεσμα να εμφανιστούν καθυστερήσεις κυρίως στην παράδοση των προϊόντων και των πρώτων υλών, καθώς τα κατασκευαστικά έργα συνεχίστηκαν στο εξωτερικό.

Σύμφωνα με την Μαρία Φλώτσιου, Senior Analyst Οικονομικών Μελετών της ICAP, η οποία επιμελήθηκε την εν λόγω μελέτη, οι εισαγωγές χαλυβδοσωλήνων ακολούθησαν σε γενικές γραμμές φθίνουσα πορεία. Ο βαθμός εισαγωγικής διείσδυσης παρουσίασε αυξομειώσεις την περίοδο 2004-2020 και διαμορφώθηκε στο 32% περίπου το 2020. Οι συνολικές ποσότητες των εξαγωγών παρουσιάζουν επίσης έντονες αυξομειώσεις, παραμένουν ωστόσο σε υψηλά επίπεδα και αυτό οφείλεται στις σημαντικές εξαγωγικές επιδόσεις που παρουσιάζει μια μεγάλη βιομηχανία του κλάδου.

Στο πλαίσιο της μελέτης πραγματοποιήθηκε χρηματοοικονομική ανάλυση του κλάδου βάσει επιλεγμένων αριθμοδεικτών και συντάχθηκε ομαδοποιημένος ισολογισμός βάσει δείγματος επιχειρήσεων. Από την ανάλυση του ομαδοποιημένου ισολογισμού πέντε επιχειρήσεων για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για τη 5ετία 2016-2020, προκύπτει ότι το σύνολο του ενεργητικού μειώθηκε το 2020 κατά 22,8% σε σχέση με το 2016. Τα ίδια κεφάλαια παρέμειναν σταθερά την τριετία 2017-2019, ενώ το 2020 μειώθηκαν ελαφρώς (-0,9%) έναντι του 2019. Οι μεσο-μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις & προβλέψεις συρρικνώθηκαν σημαντικά (- 35,1%) το 2020/2016. Ομοίως, οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις μειώθηκαν κατά 33% περίπου την ίδια περίοδο. Οι συνολικές πωλήσεις των 5 εταιρειών παρουσίασαν αυξομειώσεις σε όλη την περίοδο 2016-2020, καταγράφοντας σωρευτική αύξηση 41,1% την εν λόγω πενταετία. Ωστόσο, τα μικτά κέρδη μειώθηκαν κατά 36,2% την ίδια περίοδο ενώ τόσο τα λειτουργικά αποτελέσματα όσο και το τελικό καθαρό αποτέλεσμα ήταν αρνητικά τα έτη 2017 και 2018. Τα EBITDA παρουσίασαν αυξομειώσεις την πενταετία 2016-2020.

Σχετικά με την εγχώρια ζήτηση, η αγορά παρουσίασε μικρές, σχετικά, μεταβολές, την περίοδο 2017-2019, ωστόσο το 2020 μειώθηκε 14% έναντι του 2019. Κύριος παράγοντας που συνέβαλε στη μείωση της εγχώριας κατανάλωσης χαλυβδοσωλήνων μεγάλων διαμέτρων είναι ότι τα τελευταία χρόνια δεν έχουν γίνει μεγάλα δημόσια έργα που να αφορούν τη μεταφορά υγρών και αερίων. Πραγματοποιήθηκαν κάποια έργα που αφορούν τη μεταφορά του νερού, αλλά σύμφωνα με παράγοντες του κλάδου δεν ήταν ικανά να διατηρήσουν την εγχώρια κατανάλωση χαλυβδοσωλήνων σε υψηλά επίπεδα. Λαμβάνοντας υπόψη τις ισχύουσες συνθήκες της αγοράς, προβλέπεται ότι τη διετία 2021-2022 η εγχώρια κατανάλωση χαλυβδοσωλήνων θα παρουσιάσει περαιτέρω μείωση με ετήσιο ρυθμό της τάξης του 7% – 10%.

Η ευρωπαϊκή χαλυβουργία υποστηρίζει σχεδόν 2,6 εκατ. εργασίες και απασχολεί άμεσα περίπου 330 χιλιάδες άτομα και έμμεσα περίπου 1,6 εκατ. Ο τομέας παράγει κατά μέσο όρο 170 εκατ. τόνους χάλυβα ετησίως σε 28 κράτη μέλη της ΕΕ. Σε συνδυασμό με την ευρωπαϊκή βιομηχανία κατασκευών ο χάλυβας αποτελεί σημαντικό παράγοντα ανάπτυξης και απασχόλησης στην Ευρώπη. Η παραγωγή ακατέργαστου χάλυβα στην ΕΕ-28 διαμορφώθηκε σε 157 εκ. τόνους το 2019, μειωμένη κατά 6% έναντι του 2018. Η παραγωγή ακατέργαστου χάλυβα κυμάνθηκε μεταξύ 162- 169 εκατ. τόνων την περίοδο 2018-2018. Η παραγωγή ακατέργαστου χάλυβα στην Ελλάδα διαμορφώθηκε το 2019 σε 1.350 χιλ. τόνους μειωμένη κατά 8% έναντι του 2018, αποσπώντας μερίδιο μόλις 0,9% επί της συνολικής παραγωγής της ΕΕ-28.