Tουρκία: Οργή, κίνδυνος οικονομικού κραχ – Στους δρόμους με κατσαρόλες οι πολίτες, ζητούν παραίτηση της κυβέρνησης (video)
– Ο Ερντογάν ήθελε να μετατραπεί η Τουρκία του 2023 σε ηγέτιδα χώρα υψηλής τεχνολογίας
– Σε επιφυλακή η Αθήνα για ενδεχόμενη προσπάθεια διάχυσης της κρίσης προς δυσμάς από την τουρκική πλευρά
Το καζάνι της οργής βράζει στην Τουρκία κατά του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που με τις κινήσεις του στην οικονομία έχει καταποντίσει την τουρκική λίρα.
Το νόμισμα έχει χάσει πάνω από το 43% της αξίας του έναντι του δολαρίου από τις αρχές του έτους και οι παρατηρητές φοβούνται ότι η πτώση μπορεί να συνεχιστεί.
Ο πρόεδρος Ερντογάν πιστεύει ότι τα υψηλά επιτόκια ευνοούν τον πληθωρισμό σε αντίθεση με τις κλασσικές θεωρείες της οικονομίας.
Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας -επισήμως ανεξάρτητη- μείωσε εκ νέου το βασικό επιτόκιο από το 16% στο 15%, την περασμένη εβδομάδα για τρίτη φορά μέσα σε λιγότερο από δύο μήνες, κάτω από το επίπεδο του πληθωρισμού που πλησιάζει το 20% σε ετήσια βάση, συμμορφούμενη με τις επιθυμίες του προέδρου.
Να σημειώσουμε πως ο κ. Ερντογάν έχει αποπέμψει από τον Ιούλιο του 2019 τρεις διοικητές της κεντρικής τράπεζας και έχει αντικαταστήσει τον υπουργό Οικονομικών του δύο φορές από τον Νοέμβριο του 2020 ενω απορρίπτει κάθε ευθύνη για την πτώση της λίρας: «Απορρίπτω πολιτικές που θα καταδικάσουν τον λαό μας στην ανεργία, την πείνα και τη φτώχεια» δήλωσε τη Δευτέρα για να δικαιολογήσει την πολιτική του για ανάπτυξη με κάθε κόστος.
Ο πρόεδρος Ερντογάν φαίνεται να στηρίζεται στο ότι η τουρκική οικονομία αναμένεται να αναπτυχθεί με ρυθμό 9% το 2021 και 3,5% το 2022.
Ορισμένοι ειδικοί εκτιμούν ότι ο πρόεδρος επιδιώκει έτσι να ενισχύσει την ελκυστικότητα της Τουρκίας και να ενθαρρύνει τις ξένες εταιρίες να μεταφέρουν την παραγωγή τους στη χώρα, λόγω του χαμηλού εργατικού κόστους. Ο κατώτατος καθαρός μηνιαίος μισθός στην Τουρκία (2.825,90 λίρες) ισοδυναμούσε την 1η Ιανουαρίου με περίπου 380 δολάρια. Σήμερα δεν άξιζε πάνω από 222.
«Έως πρόσφατα, οι “στόχοι του 2023” της ομάδας τους Ερντογάν περιελάμβαναν τη μετατροπή σε μια μεταβιομηχανική δύναμη και σε ηγέτη υψηλής τεχνολογίας. Σήμερα αφορούν το να γίνει η Τουρκία πηγή πολύ φθηνού εργατικού δυναμικού» σχολίασε στο Twitter ο Τιμούρ Κουράν, καθηγητής Οικονομικών στο πανεπιστήμιο Duke (ΗΠΑ).
Διαδηλώσεις, έστω και μικρής κλίμακας, ξέσπασαν τη νύχτα στην Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη με τους πολίτες να καλούν την κυβέρνηση του Ερντογάν να παραιτηθεί μετά το νέο καταποντισμό του εθνικού νομίσματος κατά 15% έναντι του δολαρίου. «Το AKP στον τάφο, ο λαός στην εξουσία», φώναζαν οι διαδηλωτές.
Kadıköy’deki eylem sürüyor: “AKP mezara halk iktidara” pic.twitter.com/3e8ZjbUyE5
— fırat (@firatfstk) November 23, 2021
Βίντεο που αναρτήθηκαν σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης καταγράφουν παρεμβάσεις της αστυνομίας που έστησε οδοφράγματα για να κλείσει το δρόμο σε διαδηλωτές, που έστρεφαν τα πυρά τους στο κυβερνών κόμμα του Ερντογάν.
«ΑΚP, αυτή είναι η χώρα μας, φύγε», φώναζαν.
Δελτίο στα σούπερ μάρκετ και διαδηλώσεις
Οι πολίτες στην Τουρκία θα αγοράζουν πλέον με δελτίο 3 βασικά αγαθά, προκειμένου να αποφευχθεί το στοκάρισμα και να μην παρατηρηθούν ελλείψεις. Στα σουπερμάρκετ ήδη τοποθετήθηκαν ετικέτες που ενημερώνουν τον καταναλωτή ότι μόνο 5 λίτρα λάδι, 5 κιλά ζάχαρη και 5 κιλά αλεύρι μπορεί να αγοράζει. «Σας ευχαριστούμε για την υποστήριξή σας, ώστε όλοι οι πελάτες μας να επωφεληθούν από τα προϊόντα και τις εκπτώσεις μας και σας ευχόμαστε καλές αγορές», αναφέρει η σχετική ταμπελίτσα στα ράφια των σουπερμάρκετ.
Δεν έλειψαν δε και διαδηλώσεις: Στη Χαλκηδόνα και στα Ταταύλα, ο κόσμος βγήκε στου δρόμους χτυπώντας κατσαρόλες και τηγάνια, καλώντας τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να παραιτηθεί. Διαδήλωση πραγματοποίησαν πολίτες και μπροστά από την Κεντρική Τράπεζα στην Άγκυρα, ζητώντας την παραίτηση Ερντογάν.
Για πολλούς Τούρκους, η ακατάπαυστη πτώση της αξίας του νομίσματος και η κατακόρυφη άνοδος των τιμών, ενίοτε από ώρα σε ώρα, σημαίνει πως πρέπει να λογαριάζουν τα πάντα, από το αν θα πάνε διακοπές ως το τι αγοράζουν για να βγάλουν την εβδομάδα.
Καταβαράθρωση της αγοραστικής δύναμης
Η τουρκική λίρα έχασε τη φετινή χρονιά το 45% της αξίας της στη χειρότερη επίδοση εθνικού νομίσματος στον κόσμο το 2021. Η επιμονή του Ερντογάν για μείωση των επιτοκίων θεωρητικά αποβλέπει στην τόνωση της ανάπτυξης, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ενίσχυση της δημοτικότητάς του, που καταρρέει ενόψει των εκλογών του 2023, αλλά
Η εκτόξευση των τιμών στα ύψη έχει ως αποτελέσματα να σπεύδουν οι Τούρκοι να σπεύδουν να προμηθευτούν βασικά προϊόντα, όπως καφέ και ζάχαρη ενόψει νέων ανατιμήσεων, που αναμένεται να επηρεάσουν και το ψωμί και να συρρικνώσουν ακόμη περισσότερο την αγοραστική τους δύναμη. Ήδη οι μισοί πολίτες βλέπουν το βασικό τους μισθό να πέφτει κάτω από τα 200 ευρώ, δηλαδή κάτω κι από τους αντίστοιχους στην Αλβανία και την Κίνα.
Döviz kurundaki sert yükselişin ardından Ankara’da yurttaşlar sokağa çıktı: AKP istifa!https://t.co/FoWBk3hXSv pic.twitter.com/471lcgbac9
— BirGün Gazetesi (@BirGun_Gazetesi) November 23, 2021
Η τουρκική αντιπολίτευση είναι έξαλλη.
«Δεν έχει ενσκήψει ποτέ τέτοια καταστροφή στην ιστορία της δημοκρατίας», πέταξε ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ο ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP, αξιωματική αντιπολίτευση), προσάπτοντας την ευθύνη για την ελεύθερη πτώση της λίρας προσωπικά στον πρόεδρο Ερντογάν, ο οποίος κυβερνά την Τουρκία από το 2003. Κατά τον κ. Κιλιτσντάρογλου, ο αρχηγός του κράτουςέχει μετατραπεί σε «πρόβλημα εθνικής ασφαλείας» για την Τουρκία.
Κιλιτσντάρογλου: «Ο βασικός μισθός στην Ελλάδα είναι 2,7 φορές μεγαλύτερος απ’ ό,τι στην Τουρκία»
Εξ ου και τα πυρά που εξαπέλυσε ο επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης με αφορμή και πρόσφατα σχόλια του υπουργού Άμυνας Ακάρ, ότι η Ελλάδα κακώς εξοπλίζεται ενώ διανύει κρίση.
Προδοσία, όχι άγνοια
Για τον πρώην πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου, ιδρυτικό μέλος του ισλαμοδημοκρατικού κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του προέδρου, που πλέον αποχώρησε και ίδρυσε δικό του κόμμα, τα μέτρα που παίρνει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αποτελούν «προδοσία» και «όχι άγνοια».
«Βυθιζόμαστε»
Αρκετοί Τούρκοι ομολογούν πως δεν μπορούν να σταματήσουν να παρακολουθούν την πορεία της συναλλαγματικής ισοτιμίας και να κάνουν συνεχώς υπολογισμούς για τα έξοδά τους – υπολογισμούς που «αλλάζουν εκατό φορές την ημέρα».
Στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, οι ετικέτες που κυριαρχούν μεταξύ των χρηστών στην Τουρκία είναι αρκετά ενδεικτικοί του κλίματος: «Βυθιζόμαστε», «Κυβέρνηση παραιτήσου», «Δεν μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα».
Στην πόλη Ντιγιάρμπακιρ, έμποροι έκαψαν ψεύτικα δολάρια στον δρόμο. «Δεν μπορούμε να κλείσουμε μάτι, δεν ξέρουμε ποιο είναι το μέλλον μας», είπε ένας.
Αρκετοί εργαζόμενοι ή συνταξιούχοι λένε πως με το που θα πάρουν τον μισθό ή τη σύνταξή τους, μετατρέπουν αμέσως το ποσό σε συνάλλαγμα. Ο Εμιρχάν Μετίν, 28 ετών, δικηγόρος, εξηγεί πως το κάνει «για έχει κάποιο νόημα» κάθε υπολογισμός του. «Είναι σχεδόν αδύνατο να συγκεντρωθώ ή να μιλήσω για οτιδήποτε άλλο» πέρα από την οικονομική κρίση, προσθέτει.
Το πρωί της Τετάρτης το Χρηματιστήριο της Τουρκίας άνοιξε με άνοδο του δολαρίου που έφθασε τις 13,15 τουρκικές λίρες. Η χθεσινή ανώτατη τιμή προ του κλεισίματος ήταν 13,47 τουρκικές λίρες.
Με πληροφορίες απο τα iefimerida.gr, HellasJoyrnal.gr