Η διά ζώσης λειτουργία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κλειδί για την ενίσχυση των δημοκρατικών διαδικασιών στη μετά Covid εποχή
Της
ΑΝΝΑΣ-ΜΙΣΕΛ ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ*
Σε ρυθμούς που θυμίζουν την εποχή πριν από την πανδημία επιστρέφει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Αυτή η σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα αποτελεί μία πρώτη, αισιόδοξη ένδειξη για την ομαλότερη λειτουργία των δημοκρατικών διαδικασιών στην Ευρώπη.
Ήδη από τις αρχές Νοεμβρίου 2021 οι εργασίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις Βρυξέλλες, στο Στρασβούργο και στο Λουξεμβούργο διεξάγονται με φυσική παρουσία. Μόνιμοι υπάλληλοι του Κοινοβουλίου, εργαζόμενοι στις Κοινοβουλευτικές Ομάδες, όπως το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, ευρωβουλευτές, αλλά και οι βοηθοί τους, επιστρέφουν ξανά στα κτίρια του Κοινοβουλίου, το οποίο αποκτά σταδιακά τους ρυθμούς που είχε πριν από την πανδημία. Τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ταξιδεύουμε ξανά στην καρδιά της Ευρώπης και παρακολουθούμε τις θεματικές επιτροπές, όπως την Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου και την Επιτροπή για την Ανάπτυξη, με φυσική πλέον παρουσία. Το ίδιο ισχύει και για τις Ολομέλειες, στις οποίες συμμετέχουμε και ψηφίζουμε αποκλειστικά διά ζώσης.
Η τήρηση των υγειονομικών μέτρων, όπως η διατήρηση των φυσικών αποστάσεων και η χρήση προστατευτικής μάσκας, εξακολουθούν να είναι αυτονόητο μέρος της καθημερινότητας στο Κοινοβούλιο, για την ασφάλεια όλων μας. Ο εμβολιασμός κατά της Covid-19, όμως, συνέβαλε καθοριστικά στην επιστροφή των εργαζομένων και των ευρωβουλευτών στο Κοινοβούλιο, ενώ η επίδειξη του Ευρωπαϊκού Ψηφιακού Πιστοποιητικού Εμβολιασμού (πρόταση του έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη) είναι υποχρεωτική πλέον για όσους εισέρχονται στο Κοινοβούλιο.
Στη διαδικασία της μετάβασης αυτής θα πρέπει να σημειώσουμε δύο κρίσιμες παραμέτρους. Η πρώτη είναι η πραγματική ανάγκη της επιστροφής σε συνθήκες κανονικότητας, με την παράλληλη ανάδειξη της σημασίας της φυσικής παρουσίας για την ομαλή διεξαγωγή των δημοκρατικών διαδικασιών. Η δεύτερη είναι η ιδιαίτερα σημαντική παρακαταθήκη από την εκτεταμένη χρήση των ψηφιακών δεξιοτήτων και εργαλείων που αναπτύχθηκαν σε συνθήκες πανδημίας και φάνηκαν ιδιαίτερα χρήσιμα το περασμένο χρονικό διάστημα.
Η επιστροφή στις αίθουσες της Ολομέλειας και των επιτροπών συνεπάγεται τον διάλογο πρόσωπο με πρόσωπο, ενώ επιτρέπει την ανταλλαγή απόψεων και την ανάπτυξη ιδεών στους διαδρόμους και τις αίθουσες, πριν και μετά τις διασκέψεις. Η επιστροφή στο Κοινοβούλιο εμπνέει τον προγραμματισμό συναντήσεων, διμερώς ή πολυμερώς, καθώς και τη διεξαγωγή διαλόγου σε μεγαλύτερο βάθος και εύρος. Επιπλέον, η επαναφορά στην κανονικότητα επανασυνδέει το Κοινοβούλιο με τους ευρωπαίους πολίτες, αφού σταδιακά επιτρέπονται οι εκπαιδευτικές επισκέψεις ομάδων ή ατόμων αλλά και η παρουσία ειδικών στις επιτροπές και τις ακροάσεις που διοργανώνονται στο Κοινοβούλιο. Με άλλα λόγια, η επαναφορά στην κανονικότητα αποτελεί προϋπόθεση για την ομαλή λειτουργία των δημοκρατικών διαδικασιών και δράσεων, ιδιαίτερα μάλιστα στους κόλπους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπου χτυπάει η καρδιά της δημοκρατίας στην Ευρώπη.
Από την άλλη πλευρά, οι συνθήκες εργασίας και επικοινωνίας που δημιούργησε η πανδημία οδήγησαν στην ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων που μπορούν να φανούν ιδιαίτερα χρήσιμες στην Ψηφιακή Δεκαετία που διανύουμε, ως το 2030. Συγκεκριμένα, η χρήση ψηφιακών εργαλείων, κατά τη διάρκεια τηλεργασίας, η διεξαγωγή τηλεδιασκέψεων, οι ηλεκτρονικές ψηφοφορίες καθώς και η χρήση διαφόρων ψηφιακών καναλιών επικοινωνίας επέτρεψαν την ομαλή λειτουργία του Κοινοβουλίου και άλλων οργανισμών, σε περιόδους που η φυσική παρουσία ήταν ανέφικτη. Τα μέλη του Κοινοβουλίου συνεχίσαμε να συμμετέχουμε στις Ολομέλειες εξ αποστάσεως, με τη χρήση υβριδικών εργαλείων, παρακολουθούσαμε επιτροπές και συμμετείχαμε σε διαδικτυακές συναντήσεις είτε βρισκόμασταν στις χώρες μας είτε σε οποιοδήποτε άλλο σημείο του κόσμου.
Η ψηφιακή μετάβαση αποτελεί μία από τις βασικές προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την περίοδο 2019 – 2024. Η ανάπτυξη αυτών των ψηφιακών δεξιοτήτων αποτελεί το κλειδί για ένα βιώσιμο μέλλον, ακόμη και μετά την πανδημία. Άλλωστε, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξακολουθεί να χρησιμοποιεί ένα υβριδικό σύστημα διεξαγωγής των εργασιών της, με τρόπο συστηματικό και αποτελεσματικό.
Καταλήγοντας, η ξαφνική ανακοίνωση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νταβίντ Μαρία Σασόλι σχετικά με τη φυσική παρουσία όλων μας στο Κοινοβούλιο έδωσε ένα μήνυμα αισιοδοξίας για την επιστροφή των εργασιών του Κοινοβουλίου στην κανονικότητα. Τα πραγματικά δεδομένα, ωστόσο, μας υπενθυμίζουν τις ψηφιακές και άλλες δεξιότητες που όλοι προσθέσαμε στη φαρέτρα μας λόγω της πανδημίας.
Αυτή ακριβώς είναι και η μεγαλύτερη πρόκληση της μετάβασης στην επόμενη μέρα. Να ασκούμε τη δημοκρατία διά ζώσης, με διάλογο και συνεργασία, αξιοποιώντας παράλληλα τις ψηφιακές δεξιότητες που αναπτύξαμε μέσα σε συνθήκες πανδημίας, με στόχο να γίνουμε πιο γρήγοροι και πιο ευέλικτοι, ώστε να συνεχίσουμε να την ασκούμε με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στο μέλλον.
*Η Άννα-Μισέλ Ασημακοπούλου είναι οικονομολόγος, νομικός και ελληνίδα βουλευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Είναι Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου (INTA), μέλος της Ειδικής Επιτροπής Τεχνητής Νοημοσύνης στην Ψηφιακή Εποχή (AIDA), μέλος της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών (IMCO), μέλος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (AFET), μέλος της Επιτροπής Ανάπτυξης (DEVE) και συμμετέχει στην Επιτροπή για το Μέλλον της Επιστήμης και της Τεχνολογίας (STOA).
Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ