Κοινοτική οδηγία για τον τερματισμό της έμφυλης βίας
-Η Κομισιόν έκανε αποδεκτή την έκθεση της Έλενας Κουντουρά, ευρωβουλευτού ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τη σιωπηρή μάστιγα της έμφυλης βίας, που έχει λάβει εκρηκτικές διαστάσεις και λόγω της πανδημίας της Covid-19.
Τα περιστατικά ενδοσυντροφικής και ενδοοικογενειακής βίας έχουν αυξηθεί κατακόρυφα στην ΕΕ και, σύμφωνα με δημοσιευμένα στοιχεία, με μεγαλύτερη ένταση μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων και του εγκλεισμού, επειδή οι θύτες που έχασαν τον πλήρη έλεγχο αντιδρούν πιο βίαια και ακραία. Η θλιβερή αύξηση των γυναικοκτονιών και των παιδοκτονιών επιβεβαιώνει ακριβώς την έξαρση του φαινομένου.
Εξαιτίας της ανεπαρκούς ευρωπαϊκής νομοθεσίας αλλά και των στρεβλώσεων και των κενών στις εθνικές νομοθεσίες, τα κράτη-μέλη αποτυγχάνουν συστηματικά να προστατέψουν τα θύματα, γυναίκες και παιδιά, μέσα σε μια βίαιη σχέση αλλά και μετά τον χωρισμό, συχνά επειδή έχει δοθεί συνεπιμέλεια στον κακοποιητή γονέα.
Για αυτά τα εξαιρετικά κρίσιμα ζητήματα, που επηρεάζουν καταλυτικά τις ζωές εκατομμυρίων θυμάτων στην Ευρώπη και παραβιάζουν θεμελιώδη δικαιώματά τους, κατάρτισα ως εισηγήτρια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μια έκθεση με προοδευτικό ολιστικό πλαίσιο προτάσεων και μέτρων εξάλειψης της έμφυλης βίας.
Η έκθεσή μου για τον «Αντίκτυπο της Ενδοσυντροφικής Βίας και των Δικαιωμάτων Επιμέλειας στις Γυναίκες και στα Παιδιά» ψηφίστηκε με συντριπτική πλειοψηφία από όλες τις πολιτικές ομάδες. Πλέον αποτελεί ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και έχει κατατεθεί στην Κομισιόν για να συμπεριληφθεί σε πρόταση κοινοτικής οδηγίας για την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας που θα ανακοινωθεί στις αρχές Δεκεμβρίου.
Η επιτυχία της έκθεσης είναι ότι για πρώτη φορά βάζουμε στο επίκεντρο όχι μόνο τις γυναίκες αλλά και τα παιδιά θύματα, που είτε έχουν υποστεί κακοποίηση είτε έχουν υπάρξει θεατές και μάρτυρες ενδοσυντροφικής βίας.
Απαιτούμε να εξαλειφθούν οριζόντια στην ΕΕ οι στρεβλώσεις και τα κενά στη νομοθεσία, που αφήνουν τα θύματα εκτεθειμένα απέναντι στον κίνδυνο επαναλαμβανόμενης κακοποίησης. Πιέζουμε για ένα ευρωπαϊκό νομοθετικό και θεσμικό πλαίσιο που θα στηρίζει καθολικά και απόλυτα το θεμελιώδες δικαίωμα των γυναικών και των παιδιών σε μια ζωή χωρίς βία. Σε αυτήν τη διεκδίκησή μας, έχουμε την υποστήριξη όλων των φορέων και των οργανώσεων υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δικαιωμάτων των γυναικών. Πρόσφατα συνυπέγραψα επιστολή προς την Κομισιόν του Ευρωπαϊκού Λόμπι Γυναικών, του φορέα εκπροσώπησης άνω των 2.000 οργανώσεων, με βασικό ζητούμενο να ενταχθεί η έμφυλη βία στη λίστα των εγκλημάτων της ΕΕ, «Eurocrimes», και με αυτό ως βάση να εκδοθεί μια ολιστική οδηγία, συμπληρωματικά με τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης –που οφείλουν να κυρώσουν άμεσα όλα τα κράτη-μέλη και η ίδια η ΕΕ– για να θεσπιστεί το πρώτο ολοκληρωμένο νομοθετικό πλαίσιο αντιμετώπισης και πρόληψης της έμφυλης βίας αλλά και τιμωρίας των δραστών.
Όσον αφορά τα ζητήματα επιμέλειας και συνεπιμέλειας, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, υιοθετώντας την Έκθεσή μου, πήρε ξεκάθαρη θέση ότι η συνεπιμέλεια δεν μπορεί να δίδεται αυτόματα και υποχρεωτικά.
Κάθε υπόθεση πρέπει να εξετάζεται ξεχωριστά και η δικαστική απόφαση να στηρίζεται στο βέλτιστο συμφέρον του παιδιού, που προστατεύεται από διεθνείς συμβάσεις.
Για τις υποθέσεις με ιστορικό, ή έστω με ένδειξη βίας, η απόφαση για τη συνεπιμέλεια πρέπει να αναβάλλεται μέχρι να διενεργηθούν επαρκείς έρευνες και εκτίμηση κινδύνου. Πιέζουμε ώστε να θεσπιστεί ειδική νομοθετική διάταξη στα κράτη-μέλη που θα καθιστά υποχρεωτική τη συνεκτίμηση της βίαιης συμπεριφοράς του γονέα ως προϋπόθεση στον καθορισμό των δικαστικών αποφάσεων. Και όταν η μητέρα είναι θύμα βίας, να της ανατίθεται η αποκλειστική επιμέλεια, με ταυτόχρονη ανάκληση των δικαιωμάτων του κακοποιητικού συντρόφου.
Ζητούμε οι υποθέσεις οικογενειακού δικαίου να εκδικάζονται αποκλειστικά από εξειδικευμένα δικαστήρια και δικαστές, με την υποστήριξη ειδικών επιστημόνων, ψυχολόγων και παιδοψυχολόγων. Όπως, επίσης, να θεσπιστεί υποχρεωτική εκπαίδευση του δικαστικού, αστυνομικού και ιατροδικαστικού προσωπικού για όλες τις μορφές και τους μηχανισμούς της βίας και για την εκτίμηση κινδύνου.
Καλούμε την Κομισιόν και τα κράτη-μέλη να εφαρμόσουν ένα συνολικό πλέγμα προστασίας των θυμάτων, σε σύνδεση με όλες τις άλλες πολιτικές που θα επιτρέψουν να ενισχυθεί η πρόσβασή τους σε επαρκή νομική προστασία, ασφαλή στέγαση και καθολικές υπηρεσίες υποστήριξης.
Είναι ανάγκη και επιβάλλεται να υπάρξουν μέτρα και πολιτικές ενδυνάμωσης των γυναικών για να εξασφαλιστεί η οικονομική τους ανεξαρτησία, που αποτελεί προϋπόθεση για να μπορέσουν να ξεφύγουν από μια κακοποιητική σχέση και να χτίσουν ένα μέλλον χωρίς βία και άλλα τραύματα για τις ίδιες και για την υγιή ανατροφή και ανάπτυξη των παιδιών τους.
Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ