Η Σύνοδος της G20 στη Ρώμη: Μεγάλη προβολή, μικρή η συμβολή της

Του
ΧΡΗΣΤΟΥ Θ. ΜΠΟΤΖΙΟΥ

Αθρόα ήταν τα ειδησεογραφικά δελτία από τη Ρώμη για τη σύνοδο των ηγετών της G20 ή ομάδας των 20 μεγαλύτερων οικονομιών –από πλευράς μεγέθους– του κόσμου. Στην G20 μετέχουν, κατά αλφαβητική σειρά, οι χώρες Αργεντινή, Αυστραλία, Βραζιλία, Γαλλία, Γερμανία, ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιαπωνία, Ιταλία, Ινδία, Ινδονησία, Καναδάς, Κίνα, Μεξικό, Νότια Αφρική, Νότια Κορέα, Ρωσία, Σαουδική Αραβία, Τουρκία, όπως και η ΕΕ, η οποία εκπροσωπείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Η G20 ιδρύθηκε το 1999 με σκοπό την προώθηση θεμάτων πολιτικής που αφορούν τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Η οικονομία της Ομάδας των 20 αντιπροσωπεύει το 84% του παγκοσμίου ΑΕΠ (Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος), το 80% του παγκόσμιου εμπορίου και τα 2/3 του συνολικού πληθυσμού της υφηλίου. Η ευρύτατη κάλυψη της συνόδου από τα διεθνή Μέσα Ενημέρωσης (ΜΜΕ) πιθανόν οφειλόταν και στο γεγονός ότι τα τηλεοπτικά δίκτυα εστίαζαν και στα ιστορικά μνημεία της Αιώνιας Πόλης, όπως το Κολοσσαίο, τη Ρωμαϊκή Αγορά (Foro Romano), τα Λουτρά του Καρακάλα (Terme di Caracala), αλλά και στα πλέον σύγχρονα, όπως η Πιάτσα Ναβόνα, Φοντάνα ντι Τρέβι και άλλα πολλά, που προσελκύουν κάθε χρόνο εκατομμύρια τουρίστες από όλο τον κόσμο.

Για τα ελληνικά τηλεοπτικά δίκτυα υπήρχε και ένα πρόσθετο πολιτικό ενδιαφέρον, με την πιθανολογούμενη συνάντηση του αμερικανού Προέδρου Τζο Μπάιντεν με τον τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καθώς των οποίων οι σχέσεις δεν είναι οι αναμενόμενες λόγω των γνωστών επιλογών της Άγκυρας για τους ρωσικούς S-400 όπως και τις επικρίσεις της Ουάσινγκτον για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των αρχών της Δημοκρατίας από το καθεστώς Ερντογάν. Παρεμπιπτόντως, η δίκαιη και σωστή μεν, αλλά υπέρμετρη σε χρόνο και σε καθημερινή βάση κάλυψη από ορισμένα ελληνικά τηλεοπτικά δίκτυα –και όχι μόνο ιδιωτικά– των τεκταινομένων στη γειτονική μας χώρα, ιδιαίτερα δε δηλώσεων τούρκων αξιωματούχων και μη για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις ή τις επιλογές της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, προβληματίζουν τους πολίτες, δεν βοηθούν σε μια ψύχραιμη εκτίμηση των τουρκικών απειλών, δημιουργούν κλίμα ανασφάλειας και ενδεχομένως ηττοπάθειας. Το «παν μέτρον άριστον» των αρχαίων προγόνων μας φαίνεται πως αγνοείται.

Για να επανέλθουμε στην πρόσφατη Σύνοδο της G20 στη Ρώμη, οι συνομιλίες εστίασαν σε θέματα της διεθνούς επικαιρότητας, όπως η πορεία της διεθνούς οικονομίας, η αντιμετώπισης της πανδημίας του κορονοϊού και η κλιματική αλλαγή. Η τελευταία μάλιστα αποτέλεσε αποκλειστικό θέμα συζήτησης και αποφάσεων στη συνάντηση της Γκλασκώβης, που ακολούθησε εκείνη της G20 στη Ρώμη. Με ποια κριτήρια μπορεί μια χώρα να γίνει μέλος της G20; Ασφαλώς όχι οικονομικά. Τα κριτήρια ένταξης είναι περισσότερο πολιτικής φύσης. Η Ομάδα των 20 είναι ένα είδος lobby που στοχεύει να επηρεάσει τις επιλογές των χωρών ή διεθνών οργανισμών σε θέματα που αφορούν την παγκόσμια οικονομία. Η G20, από συστάσεώς της, προκάλεσε πολλές επικρίσεις και κατηγορήθηκε ότι η σύσταση και η προβολή της στόχευε στη στήριξη και αποδοχή της παγκοσμιοποίησης, η οποία, ως γνωστόν, επικράτησε μετά την κατάρρευση των καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού το 1989.

Παραπλήσιες με την G20 επικρίσεις δέχονται και οι ΜΚΟ (Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις – NGO), οι οποίες, παρά την αναμφίβολη χρησιμότητα και συνεισφορά τους, κατηγορούνται για υπέρβαση καθηκόντων, επιλήψιμες επιχορηγήσεις από ιδιωτικούς φορείς και παρεμβάσεις σε θέματα αποκλειστικής δικαιοδοσίας των χωρών όπου δραστηριοποιούνται. Σε τι χρειάζονται οι άτυπες οργανώσεις, όπως η Ομάδα των 20 και άλλες παρόμοιες, όταν υπάρχουν οι θεσμικές, που λειτουργούν στα πλαίσια των Ηνωμένων Εθνών, όπως η UNESCO ή το ΣτΕ (Συμβούλιο της Ευρώπης) και άλλες διεθνείς οργανώσεις; Η πολλαπλασιαζόμενη εμφάνιση νεοφανών, άτυπων ομάδων και οργανώσεων προφανώς είναι αποτέλεσμα της απώλειας της αξιοπιστίας θεσμικών διεθνών οργανισμών ή οργανώσεων.

Οι περισσότεροι επίσημοι διεθνείς οργανισμοί ή ειδικευμένες οργανώσεις έχουν καταστεί δυσκίνητοι γραφειοκρατικοί φορείς, που περιορίζονται μόνο στην παρακολούθηση των διεθνών εξελίξεων, παρά στον επηρεασμό τους. Παράδειγμα, το Κυπριακό. Παρά τις επανειλημμένες αποφάσεις του ΣΑ των ΗΕ για αποχώρηση των τουρκικών δυνάμεων κατοχής, την καταδίκη της εισβολής και τον σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας της Κύπρου, τίποτα δεν έχει αλλάξει από την τουρκική εισβολή του 1974.

Στην Ομάδα των 20 μετέχουν η Γαλλία και η Γερμανία, όπως και το Ηνωμένο Βασίλειο, που πριν από το Brexit ήταν πλήρες μέλος της ΕΕ. Εκπροσωπείται όμως και η ΕΕ στο σύνολο των κρατών-μελών. Το γεγονός επιβεβαιώνει ότι η ΕΕ δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένα μεγάλο σούπερ μάρκετ, όπως, επιτυχώς, την είχε χαρακτηρίσει ο ελληνογάλλος σκηνοθέτης και διανοούμενος Κώστας Γαβράς. Δεν αποκλείεται στο ευρωπαϊκό και διεθνές στερέωμα να εμφανισθούν και άλλες οργανώσεις, όπως η Ομάδα των 20, για να επιβεβαιώσουν το κλίμα παρακμής που επικρατεί στην εποχή μας. Από ελληνικής πλευράς απαιτείται εγρήγορση και επαγρύπνηση, με οργανωμένη και επαγγελματική Διπλωματική Υπηρεσία και ευρεία συναίνεση μεταξύ των κοινοβουλευτικών κομμάτων. Οι διεθνείς προκλήσεις και η τουρκική παραβατικότητα και προκλητικότητα απαιτούν εθνική ομοψυχία και αποφασιστικότητα. Οι ομάδες σαν την G20, στην οποία δεν μετέχουμε, δεν είναι με το μέρος μας.

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ