Χάρης Πασβαντίδης στο “Π”: Ο νέος νόμος για τις λαϊκές αγορές – Αλήθειες και μύθοι

Του
ΧΑΡΗ ΠΑΣΒΑΝΤΙΔΗ
Διευθυντή της Διεύθυνσης Λαϊκών Αγορών της Περιφέρειας Αττικής

To νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης που ρυθμίζει θέματα που αφορούν τη λειτουργία των λαϊκών αγορών ψηφίστηκε από τη Βουλή, με ονομαστική μάλιστα ψηφοφορία, την οποία ζήτησε το ΚΙΝΑΛ. Η εφαρμογή του θα αρχίσει την 1η Φεβρουαρίου, προκειμένου να ετοιμαστεί το πληροφοριακό σύστημα, να προετοιμαστούν οι φορείς λειτουργίας, περιφέρειες και δήμοι, όπως και οι πωλητές.

Η μεγάλη και καθοριστική μεταρρυθμιστική διάταξη, αυτή της ίδρυσης νομικού προσώπου που θα αναλάμβανε τη διαχείριση των λαϊκών αγορών, δεν συμπεριλήφθηκε τελικά στο νομοσχέδιο εξαιτίας της άρνησης του υπουργείου Εσωτερικών. Η ηγεσία του δεν έλαβε, προς το παρόν τουλάχιστον, υπόψη της το ομόθυμο αίτημα των περιφερειαρχών Αττικής και Κεντρικής Μακεδονίας, όλων των εκπροσώπων επαγγελματιών και παραγωγών πωλητών αλλά και των περισσότερων κομμάτων της αντιπολίτευσης. Το αίτημα ήταν αποτέλεσμα μιας κοινής διαπίστωσης, σύμφωνα με την οποία το υπάρχον σύστημα διαχείρισης δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες εποπτείας των αγορών, την αναγκαιότητα ταχύτερης και αποτελεσματικότερης λήψεως αποφάσεων, της υλοποίησης των καθοριστικών αλλαγών που προβλέπονται στον νόμο. Η εφαρμογή του νόμου, ειδικά στις μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές του, όπως είπα και στη Βουλή, απαιτεί ανθρώπους, μέσα και διαδικασίες που μόνο με τη λειτουργία ενός Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου θα μπορούσαν να εξασφαλιστούν.

Κατά τα άλλα, το νομοσχέδιο δίχασε τον χώρο των πωλητών λαϊκών αγορών. Ο διχασμός πυροδότησε και ένα κλίμα έντασης και σκληρής διαμάχης μεταξύ της κυβέρνησης και των αντιπολιτευόμενων κομμάτων, μια πολωτική αντιπαράθεση στην οποία ακούστηκαν αλήθειες αλλά και υπερβολές, ανακρίβειες έως και μύθοι..

Ας δούμε πρώτα τις αλήθειες:
Αλήθεια πρώτη: Το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε είναι αποτέλεσμα ενός πραγματικά εξαντλητικού διαλόγου μεταξύ του υπουργείου και των πωλητών, που κράτησε σχεδόν δέκα μήνες, με δεκάδες συναντήσεις.
Αλήθεια δεύτερη: Το σύνολο των αιτημάτων των επαγγελματιών πωλητών έγινε αποδεκτό.
Αλήθεια τρίτη: Το τελικό νομοσχέδιο που ψηφίστηκε δεν έχει καμιά σχέση, σε επίμαχα σημεία του, από το αρχικά εμφανισθέν τον Ιανουάριο του 2021. Πάρα πολλές προβληματικές ρυθμίσεις αποσύρθηκαν, ταυτόχρονα με την αποδοχή πολλών προτάσεων.
Αλήθεια τέταρτη: Ένα μέρος των αιτημάτων των παραγωγών υιοθετήθηκε από το υπουργείο, ένα άλλο μέρος όχι.

Οι μύθοι…
Μύθος πρώτος: Οι λαϊκές αγορές παραδίδονται σε καρτέλ, σε αλυσίδες super markets σε μεσάζοντες κ.λπ. Οι ρυθμίσεις αυτές, που υπήρξαν εισηγήσεις μιας επιτροπής, απορρίφθηκαν όλες από τον υπουργό Ανάπτυξης Άδωνη Γεωργιάδη και δεν υπάρχουν στο τελικό νομοσχέδιο.

Μύθος δεύτερος: Το νομοσχέδιο αποτελεί δολοφονία και ταφόπλακα για τις λαϊκές αγορές, επειδή διώχνει τους παραγωγούς από τις αγορές. Στην Αττική δραστηριοποιούνται ήδη περίπου 7.000 παραγωγοί, τους οποίους ουδείς διώχνει. Όχι μόνο δεν τους εξοβελίζει από τις αγορές, αλλά υπάρχουν ρυθμίσεις που τους ευνοούν, όπως η πενταετής ισχύς της άδειάς τους, η μεταβίβαση σε πρώτου και δεύτερου βαθμού συγγενείς, μαζί με τη μεταβίβαση των θέσεων. Εκείνο που αλλάζει είναι ο τρόπος με τον οποίο νέοι παραγωγοί θα εισέρχονται για πρώτη φορά στις αγορές, καθώς πλέον θα ενσωματώνονται σε αυτές μέσα από προκήρυξη –δύο φορές τον χρόνο–, με αξιοκρατικό σύστημα μοριοδότησης, με διαφάνεια και με τάξη. Οι 271 λαϊκές αγορές της Αττικής αλλά και όλης της Ελλάδας θα συνεχίσουν να λειτουργούν απρόσκοπτα και τα επόμενα, πολλά χρόνια, προσφέροντας στους καταναλωτές φτηνά και ποιοτικά προϊόντα. Αυτό είναι απολύτως βέβαιο και όλα τα υπόλοιπα αποτελούν αστήρικτη και ακατάσχετη κινδυνολογία.

Μύθος τρίτος: Οι παραγωγοί εκδιώκονται από τις αγορές γιατί τους δίνεται η εθελούσια δυνατότητα να μετατρέπουν τις άδειές τους σε επαγγελματικές. Η επίμαχη αυτή ρύθμιση αποσύρθηκε τελικά και έμεινε μόνο για όσους καλλιεργούν στην Αττική και έχουν κάτω από 20 στρέμματα χωραφιών και οι οποίοι διά της ομοσπονδίας τους το είχαν ζητήσει. Στόχος της διάταξης ήταν να νομιμοποιηθούν στις αγορές εκείνοι οι παραγωγοί που, λόγω ειδικών συνθηκών, δεν έχουν τη δυνατότητα να παράγουν και ουσιαστικά λειτουργούν ως επαγγελματίες.

Μύθος τέταρτος: Θεσπίζονται εξοντωτικές ποινές για τους πωλητές. Οι ποινές για πάρα πολλές παραβάσεις είναι ακριβώς ίδιες με εκείνες που ισχύουν ήδη με τον ν. 4497/2017. Μερικές και ευνοϊκότερες για τους πωλητές. Η αφαίρεση της θέσης δραστηριοποίησης για έξι μήνες, όπως προβλεπόταν στο αρχικό νομοσχέδιο, για μη έκδοση τριών αποδείξεων μέσα σε έναν χρόνο αντικαταστάθηκε με αφαίρεση της θέσεως για 15 ημέρες.

Μύθος πέμπτος: Αρκετοί βουλευτές της επαρχίας, για να γίνουν αρεστοί στους αγρότες ψηφοφόρους τους, δεν δίστασαν να χαρακτηρίσουν τους επαγγελματίες πωλητές λαϊκών αγορών ως μεσάζοντες, μεταπράτες ή χρησιμοποιώντας άλλους χαρακτηρισμούς. Οι επαγγελματίες πωλητές, που αποτελούν το 50% των πωλητών των αγορών, είναι άνθρωποι του καθημερινού μόχθου που παλεύουν για το μεροκάματο, κάτω από τις ίδιες αντίξοες συνθήκες με τους παραγωγούς, είναι άνθρωποι που αξίζουν τον σεβασμό μας και όχι υβριστικές και ψευδέστατες κατηγορίες.