Βασίλης Ταλαμάγκας στο “Π”: Το ευρωπαϊκό πουλόβερ ξηλώνεται

-Μετά τη Βρετανία και η Πολωνία;

Του
ΒΑΣΙΛΗ ΤΑΛΑΜΑΓΚΑ

«Η Πολωνία επιθυμεί να παραμείνει στην ΕΕ», διαβεβαιώνει με κάθε ευκαιρία ο πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι. Η τελευταία απόφαση όμως, με την οποία κρίθηκε ότι ορισμένα άρθρα των ευρωπαϊκών συνθηκών είναι ασύμβατα με το Πολωνικό Σύνταγμα, μπορεί να είναι μια απόφαση η οποία ενδέχεται να οδηγήσει στο Polexit. Η απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Πολωνίας κλιμακώνει τη διαμάχη μεταξύ Βρυξελλών και Βαρσοβίας. Ήδη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέφρασε την ανησυχία της.

Ο Επίτροπος Δικαιοσύνης Ντιντιέ Ρέιντερς δήλωσε προβληματισμένος και τόνισε ότι η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή της για να προστατεύσει την υπεροχή του ευρωπαϊκού δικαίου, το οποίο βρίσκεται στην καρδιά της Ένωσης.

Η εθνικιστική κυβέρνηση του συντηρητικού κόμματος «Νόμος και Δικαιοσύνη» (PiS) έχει εμπλακεί σε σειρά αντιδικιών με τις Βρυξέλλες για διάφορα θέματα, από τη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος και την ελευθερία του Τύπου μέχρι τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων.

Η υπόθεση που εξέταζε το Ανώτατο Δικαστήριο αφορούσε τις αλλαγές που προώθησε το PiS στο δικαστικό σύστημα της Πολωνίας, οι οποίες, σύμφωνα με τις Βρυξέλλες, απειλούν τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου της χώρας.

Τα οικονομικά μεγέθη
Οι σημαντικότεροι τομείς της πολωνικής οικονομίας το 2018 ήταν το χονδρικό και λιανικό εμπόριο, οι μεταφορές, οι υπηρεσίες στέγασης και εστίασης (26,2%), η βιομηχανία (25,6%), καθώς και η δημόσια διοίκηση, η άμυνα, η εκπαίδευση, η υγεία και η κοινωνική πρόνοια (14%).

Το εμπόριο εντός της ΕΕ αντιπροσωπεύει το 80% των εξαγωγών της Πολωνίας (το 28% κατευθύνεται στη Γερμανία, ενώ στην Τσεχία και στη Γαλλία αντίστοιχα το 6%), ενώ εκτός ΕΕ το 3% των εξαγωγών κατευθύνεται αντίστοιχα στη Ρωσία και στις ΗΠΑ.

Όσον αφορά τις εισαγωγές, το 69% προέρχεται από κράτη-μέλη της ΕΕ (27% από τη Γερμανία, 6% από τις Κάτω Χώρες και 5% από την Ιταλία), ενώ εκτός ΕΕ το 8% προέρχεται από την Κίνα και το 7% από τη Ρωσία.

Το ποσό που καταβάλλει κάθε χώρα της ΕΕ στον προϋπολογισμό της ΕΕ υπολογίζεται ανάλογα με τους πόρους της. Όσο μεγαλύτερη είναι η οικονομία μιας χώρας τόσο περισσότερα χρήματα καταβάλλει αυτή – και αντιστρόφως.

Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή χάρτα, ο προϋπολογισμός της ΕΕ δεν αποσκοπεί στην αναδιανομή του πλούτου, αλλά εστιάζει στις ανάγκες των ευρωπαίων πολιτών συνολικά:

• Οι συνολικές δαπάνες της ΕΕ στην Πολωνία το 2018 ήταν 16,350 δισ. ευρώ (ισοδυναμούν με το 3,43 % της πολωνικής οικονομίας).
• Η συνολική συνεισφορά της Πολωνίας στον προϋπολογισμό της ΕΕ ήταν 3,983 δισ. ευρώ (ισοδυναμούν με το 0,84 % της πολωνικής οικονομίας).

Η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης
Η αντιπαράθεση της Βαρσοβίας με την ΕΕ έχει ξεκινήσει εδώ και πολύ καιρό, με αφορμή την προσπάθεια του κυβερνώντος κόμματος PiS να περάσει την αποκαλούμενη «μεταρρύθμιση στον κλάδο της Δικαιοσύνης». Οι επικριτές της κυβέρνησης τονίζουν ότι πρόκειται για εμφανή προσπάθεια να υποταχθεί η Δικαιοσύνη στα κελεύσματα της πολιτικής, με αποτέλεσμα να παραβιάζεται η αρχή της διάκρισης των εξουσιών. Η ίδια αντιτείνει ότι επιδιώκει να γίνει πιο αποτελεσματική η λειτουργία των δικαστηρίων αλλά και να παύσει δικαστικούς λειτουργούς οι οποίοι υπηρετούσαν ακόμη και επί κομμουνιστικού καθεστώτος. Το τελευταίο επιχείρημα δεν φαίνεται πάντως ιδιαίτερα πειστικό, καθώς έχουν απομακρυνθεί δικαστικοί που δεν είχαν καν ενηλικιωθεί στα χρόνια της σοσιαλιστικής Πολωνίας.

Τι θα γίνει με την Πολωνία στο μέλλον;
Πολλοί πιστεύουν ότι αν το πουλόβερ αρχίσει να ξηλώνεται δύσκολα θα σταματήσει. Άλλωστε ο διπλωματικός εναγκαλισμός της σημερινής Πολωνίας με τους Αμερικανούς είναι ίσως ισχυρότερος από το όποιο ευρωπαϊκό δίκαιο.

Την κρίσιμη ώρα οι Αμερικανοί θα κρατήσουν την ίδια στάση που κράτησαν και στο BREXIT;

Η Πολωνία ίσως είναι το κομβικό σταυροδρόμι για το μέλλον της σημερινής, χρεοκοπημένης Ευρώπης…

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ