Αντώνης Αργυρός στο “Π”: Μια νέα σελίδα μόλις άρχισε

Του
ΑΝΤΩΝΗ Π. ΑΡΓΥΡΟΥ
Δικηγόρου ΑΠ, Αν. Νομικού Συμβούλου Πανεπιστημίου Αθηνών

Το 1912, στον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο, ο Ελευθέριος Βενιζέλος υπέγραψε αμυντική συμμαχία με τη Βουλγαρία, την Σερβία και το Μαυροβούνιο εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Αποτέλεσμα, η Ελλάδα διπλασιάσθηκε με τους Βαλκανικούς Πολέμους. Η Ελλάδα και η Σερβία υπέγραψαν στις 19 Μαΐου 1913, στη Θεσσαλονίκη, συνθήκη ειρήνης, φιλίας και αμοιβαίας προστασίας. Η συμφωνία αυτή είχε ως αποτέλεσμα τη νίκη στον Β’ Βαλκανικό Πόλεμο.

Η διμερής στρατιωτική συμφωνία ανάμεσα σε Ελλάδα και Γαλλία είναι ιστορική και ανατρέπει το γεωπολιτικό σκηνικό, όπως αυτό ισχύει σήμερα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά κυρίως δημιουργεί τη βάση για τη στρατιωτική οργάνωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ αποτελεί ταυτόχρονα και το πρώτο βήμα για ευρωστρατό αλλά και σημείο καμπής για το ΝΑΤΟ. Εξαιρετικά σημαντικό είναι ότι μέσα στη συμφωνία υπάρχει η ρήτρα αμοιβαίας αρωγής, κάτι που σημαίνει ότι εάν η μια χώρα υποστεί επίθεση, τότε η δεύτερη χώρα θα πρέπει να σπεύσει προς βοήθειά της με όλα τα διαθέσιμα μέσα. Μέσω της συμφωνίας αποκτά ουσία το άρθρο 42 παράγραφος 7 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη ρήτρα αμοιβαίας άμυνας. Η Ελλάδα και η Γαλλία, η καθεμιά για τους δικούς της λόγους, επιθυμούν μια αυτονόμηση της ΕΕ από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ σε αμυντικό επίπεδο. Η Ελλάδα έχει υποστεί την ευμενή φιλοτουρκική ουδετερότητα του ΓΓ του ΝΑΤΟ στις ελληνοτουρκικές διαφορές.

Στο άρθρο 18 της συμφωνίας προβλέπεται επίσης κάτι πολύ σημαντικό: «Κοινές δραστηριότητες, εκπαίδευση και στρατιωτικές ασκήσεις, είτε επί του εδάφους είτε επί ελληνικών ή γαλλικών κρατικών πλοίων ή αεροσκαφών, στο πλαίσιο της αυξημένης ναυτικής παρουσίας της Γαλλίας στη Μεσόγειο ή της κοινής συμμετοχής σε διμερείς ή πολυμερείς ασκήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο Πέλαγος».

Ο γάλλος Πρόεδρος περιέγραψε τη δυναμική των πραγμάτων: «Εδώ και πάνω από δέκα χρόνια οι ΗΠΑ επικεντρώνονται στον εαυτό τους και έχουν στρατηγικά συμφέροντα που προσανατολίζονται προς την Κίνα και τον Ειρηνικό. Είναι δικαίωμά τους, είναι η δική τους κυριαρχία. Αλλά θα ήμασταν αφελείς ή θα διαπράτταμε φοβερό σφάλμα, να μη θελήσουμε να εξάγουμε από αυτά όλες τις συνέπειες για εμάς τους ίδιους».

Η Ελλάδα, μέσω της στρατηγικής συμφωνίας που υπέγραψε με τη Γαλλία και προβλέπει την αγορά γαλλικών φρεγατών και κορβετών, ενισχύει τις αποτρεπτικές της δυνατότητες και παράλληλα αναδεικνύεται σε σημαντικό παγκόσμιο παίκτη σε ζητήματα γεωστρατηγικής. Έτσι, η Αθήνα αναβαθμίζει το γεωπολιτικό της αποτύπωμα στην Ευρώπη αλλά και στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ ενισχύει τον ευρωπαϊκό πυλώνα άμυνας.

Το πιο σημαντικό είναι όμως ότι γεννιέται ένα αίσθημα ασφαλείας στη χώρα μας, που σχεδόν καθημερινά απειλείται με πόλεμο απ’ την Τουρκία και ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση ούτε το ΝΑΤΟ έκαναν τίποτε ουσιαστικό στις δύσκολες στιγμές, εκτός από ευχολόγια και προτροπές για νηφαλιότητα. Η εξωτερική πολιτική της Άγκυρας μετά το 1974 είναι σταθερά προσανατολισμένη στη μείωση της ελληνικής ισχύος και αποβλέπει τελικά στη φινλανδοποίηση της Ελλάδος, ώστε να αποκτήσει χωρίς πόλεμο τον πλήρη έλεγχο στο Αιγαίο, στη Θράκη και στην Κύπρο. Κρατώντας στην πρίζα την Αθήνα με τις προκλήσεις και τις αμφισβητήσεις, θα επιχειρήσει να διευκολύνει τις δράσεις της στην Ανατολική Μεσόγειο. Η αντιμετώπιση της τουρκικής επιθετικότητας μόνο με διεθνείς συμμαχίες μπορεί να αντιμετωπισθεί και για πρώτη φορά έγινε το πρώτο βήμα, ενώ πρώτος διδάξας υπήρξε ο Ελευθέριος Βενιζέλος.

«Εάν θέλεις ειρήνη, προετοιμάσου για πόλεμο» («Si vis pacem, para bellum»).

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ