Βασίλης Ταλαμάγκας στο “Π”: Ο Ελπιδοφόρος άνοιξε μεγάλη πληγή στην ομογένεια
Του
ΒΑΣΙΛΗ ΤΑΛΑΜΑΓΚΑ
Ένας εμβληματικός παράγοντας της ομογένειας της Αμερικής αμέσως μετά την παρουσία του Αρχιεπισκόπου Ελπιδοφόρου στη φιέστα του Ερντογάν δήλωνε σε έλληνα δημοσιογράφο που του τηλεφώνησε: «Πώς θα αντικρίσω εγώ τώρα τον Μενέντεζ, που δεν υπολογίζει τίποτα υποστηρίζοντας τα εθνικά συμφέροντα; Πώς θα δικαιολογήσω τη στάση του Αρχιεπισκόπου, που εμφανίστηκε κλακαδόρος του Ερντογάν;».
Το κλίμα στην ομογένεια με τη στάση του Ελπιδοφόρου είναι εξαιρετικά βαρύ.
Η μεγάλη πλειοψηφία των δυνατών χαρτιών της ομογένειας γνωρίζει και από διπλωματία και κινείται ανάλογα.
Η τελευταία όμως περίπτωση με τη φιέστα Ερντογάν ξεπέρασε τη νοητή κόκκινη γραμμή. Αυτό που εξόργισε σειρά σημαντικών παραγόντων της Αμερικής ήταν ότι η τελευταία κίνηση του Αρχιεπισκόπου ήρθε απροσδόκητα και είναι σε πλήρη αντίθεση με την πολιτική διεύρυνσης του λόμπινγκ που ακολουθεί ο Ελληνισμός της Αμερικής εδώ και δύο περίπου χρόνια.
Πως, άραγε, θα δικαιολογηθεί η στάση της Ορθόδοξης Εκκλησίας, όταν σε συνάντηση στο Μανχάταν, την Κυριακή 30 Μαΐου, ζητήθηκε από παράγοντες του αμερικανικού και εβραϊκού κυρίως παράγοντα να συμπαραταχθούν υπέρ της εθνικής πολιτικής, σε σειρά θεμάτων;
Η πορεία
Ο Αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος είναι βέρος Κωνσταντινουπολίτης. Φοίτησε στο Τμήμα Ποιμαντικής της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, από το οποίο αποφοίτησε με άριστα το 1991. Το 1993 ολοκλήρωσε μεταπτυχιακές σπουδές στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βόννης. Το 1994 χειροτονήθηκε διάκονος στον Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι και εν συνεχεία διορίσθηκε κωδικογράφος της Ιεράς Συνόδου. Το 1995 ανέλαβε καθήκοντα υπογραμματέα της Ιεράς Συνόδου. Το 1996 φοίτησε στη Θεολογική Σχολή του Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού στο Μπαλαμάντ του Λιβάνου. Το 2001 αναγορεύθηκε διδάκτωρ της Θεολογίας με βαθμό άριστα.
Τον Μάρτιο του 2005, ύστερα από πρόταση του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου, ανέλαβε τη θέση του αρχιγραμματέα της Ιεράς Συνόδου. Εξελέγη ομόφωνα το 2009 αναπληρωτής καθηγητής Συμβολικής και Διορθόδοξων και Διαχριστιανικών Σχέσεων στη Θεολογική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Τον Μάρτιο του 2011 εξελέγη Μητροπολίτης Προύσης και τον Αύγουστο του ίδιου έτους ορίστηκε καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Αγίας Τριάδας της Χάλκης, όπου από το 1844 έως το 1971 λειτουργούσε η Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Θεωρείται πρόσωπο με εξαιρετική μόρφωση και καλλιέργεια.
Όταν εξελέγη στη θέση του Αρχιεπισκόπου Αμερικής, οι γνωρίζοντες τις εκκλησιαστικές ισορροπίες είδαν στο πρόσωπό του το μεγάλο φαβορί για τη θέση του Οικουμενικού Πατριάρχη, όταν έρθει το πλήρωμα του χρόνου.
Το σκηνικό
Η παρουσία του Αρχιεπισκόπου Ελπιδοφόρου στα εγκαίνια του «Σπιτιού της Τουρκίας», των 36 ορόφων, απέναντι από τα Ηνωμένα Έθνη στη Νέα Υόρκη, ήταν μάλλον αποφασισμένη από καιρό.
O Αρχιεπίσκοπος γνώριζε ότι εκτός από τον Ερντογάν και τον ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτιέρες, καθώς και διπλωμάτες διαφόρων χωρών, θα ήταν παρών στην τελετή εγκαινίων και ο κατοχικός ηγέτης Τατάρ. Είχε ενημερωθεί σχετικά από δύο τουλάχιστον έλληνες διπλωμάτες και ομογενειακούς παράγοντες.
Ένας από αυτούς τους παράγοντες είχε αναφέρει σε άνθρωπο του Αρχιεπισκόπου και τη λεπτομέρεια ότι στον όροφο του ψευδοκράτους εργάζεται στενός συγγενής του Κενάν Ακίν, πρώην αξιωματικού του Τουρκικού Στρατού, υπουργού του ψευδοκράτους και πράκτορα των τουρκικών μυστικών δυνάμεων, που πυροβόλησε τον Σολωμό Σολωμού στις 14 Αυγούστου 1996 στην πράσινη γραμμή.
Όταν το κακό είχε συντελεστεί και ο σάλος οδήγησε στην επίσημη δυσαρέσκεια απέναντί του από την Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία, οι κύκλοι της Αρχιεπισκοπής της Αμερικής έπιασαν δουλειά.
Είπαν ότι ο Αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος δέχθηκε μια επίσημη πρόσκληση από διπλωματική αντιπροσωπεία της Τουρκίας και όταν δέχθηκε την πρόσκληση δεν γνώριζε ποιοι θα είναι οι υπόλοιποι που αποδέχθηκαν την ίδια πρόσκληση.
Οι ίδιοι κύκλοι συνέχισαν ότι ο κ. Ελπιδοφόρος αποδέχθηκε την πρόσκληση γιατί αυτή είναι και η συνολική προσέγγιση του Οικουμενικού Πατριαρχείου και ότι ο ίδιος ως Αρχιεπίσκοπος Αμερικής είναι σε ανοιχτή γραμμή με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, χωρίς να αποσαφηνίζεται αν για το συγκεκριμένο θέμα είχε συνεννοηθεί ή όχι με τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο.
Ωστόσο επισημαίνεται ότι αυτή είναι η γραμμή, να είναι δηλαδή παρούσα η Αρχιεπισκοπή σε forum που παρίσταται η πολιτική ηγεσία για εθνικούς λόγους και για λόγους προστασίας του θεσμικού ρόλου του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Επίσης, οι συνομιλητές του κ. Ελπιδοφόρου θυμίζουν ότι ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής τίθεται πάντα υπέρ των θρησκευτικών ελευθεριών, όπως έκανε με το θέμα της Αγίας Σοφίας και της Μονής της Πόλης, δεχόμενος μάλιστα επικρίσεις από μερίδα του τουρκικού Τύπου, και βέβαια έχει πρωτοστατήσει για το άνοιγμα της Θεολογικής Σχολής στη Χάλκη και τη διεθνοποίηση του ζητήματος.
Τέλος, οι ίδιοι, λαλίστατοι εσχάτως, κύκλοι τόνιζαν ότι αν ο Αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος γνώριζε πως θα είναι ο Τατάρ στην εκδήλωση δεν θα αποδεχόταν την πρόσκληση.
Η σύγχρονη ελληνική ιστορία έχει δείξει ότι η θαρραλέα στάση σε μια τυχαία κρίσιμη στιγμή μπορεί να αναδείξει έναν διαχρονικό ηγέτη. Αφού ο Αρχιεπίσκοπος δεν γνώριζε για τον Τατάρ, όταν τον είδε μπροστά του, γιατί δεν αποχώρησε;
Η στάση αυτή θα τον καθιστούσε διαχρονικό ηγέτη εντός και εκτός Αμερικής.
Θα εξοργιζόταν ο Ερντογάν;
Ας χρησιμοποιούσε τότε τη διπλωματική οδό με τους Τούρκους για να πέσουν οι τόνοι. Φευ όμως…
Σήμερα, αυτό που έμεινε είναι η κεντρική ιδέα της ανακοίνωσης της Ομοσπονδίας Κυπριακών Οργανώσεων Αμερικής, στην οποία αναφέρονται τα εξής: «Η Ομοσπονδία Κυπριακών Οργανώσεων Αμερικής εκφράζει τη βαθιά της απογοήτευση για τη συμμετοχή του Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Αμερικής κ. Ελπιδοφόρου στα εγκαίνια του ‘‘Τουρκικού Κέντρου’’ που πραγματοποιήθηκαν παρουσία του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του ηγέτη του ψευδοκράτους, Ερσίν Τατάρ. Δεν πρέπει να ξεχνάμε την 20ή Ιουλίου του 1974, την παράνομη τουρκική εισβολή στην Κύπρο και τα θλιβερά αποτελέσματα της οποίας συνεχίζει να βιώνει ο Ελληνισμός.
Η απόφαση του Αρχιεπισκόπου να παραστεί στα εγκαίνια, παρουσία μάλιστα του Τατάρ, προκαλεί και δεν συνάδει με τα συμφέροντα, τις αρχές και τις αξίες της Ελληνοκυπριακής Κοινότητας και της Κύπρου. Για κάθε Ελληνοκύπριο, για κάθε ομογενή που για 47 χρόνια αγωνίζεται για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού είναι αδιανόητο να εμφανίζεται ο Αρχιεπίσκοπος στην ίδια εξέδρα με τον κατοχικό ηγέτη, ο οποίος με τις συνεχείς προκλητικές και εμπρηστικές του δηλώσεις υποσκάπτει οποιαδήποτε προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού. Η Ομοσπονδία Κυπριακών Οργανώσεων Αμερικής θεωρεί ότι η παρουσία του Αρχιεπισκόπου προκάλεσε το αίσθημα δικαιοσύνης και απογοήτευσε την Ελληνοκυπριακή Ομογένεια…».
Κάποιοι, λιγότερο ψύχραιμοι και αρκετά πιο φανατικοί, μίλησαν για ραγιαδισμό. Ίσως είναι βαρύ. Όμως και η πληγή που έχει δημιουργηθεί είναι χαίνουσα…
Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ