Άννα Μεθυμάκη στο “Π”: Η φύση, ο άνθρωπος και ο πολιτισμός

Της
ΑΝΝΑΣ ΜΕΘΥΜΑΚΗ
Περιφερειακής Συμβούλου Αττικής

Η τριάδα φύση, άνθρωπος και πολιτισμός είναι αυτή που προσδιορίζει κάθε κοινωνία και διαμορφώνει την ταυτότητά της. Η συνέργεια, η ισορροπία και η σχετική αρμονία μεταξύ των τριών αυτών παραγόντων ήταν πάντα κρίσιμης σημασίας για την πρόοδο, την ποιότητα ζωής και την εξέλιξη μιας κοινωνίας.

Κορυφαίο και αρχέτυπο, θα έλεγε κανείς, παράδειγμα είναι το περίφημο Νησί του Πάσχα, με τα μυστηριώδη μνημειακά αγάλματα και εξαφανισμένο τον πληθυσμό του. Τι έγιναν οι άνθρωποι στο νησί; Εξοντώθηκαν από ξένους εισβολείς; Πέθαναν μαζικά και ολοκληρωτικά από κάποια φοβερή επιδημία; Οι πάμπολλες μελέτες που έγιναν κατέληξαν στο ίδιο συμπέρασμα: Οι άνθρωποι πέθαναν από πείνα, γιατί κατέστρεψαν σταδιακά το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζούσαν. Στην ουσία, από άγνοια και έλλειψη σεβασμού στο περιβάλλον, αυτοεξοντώθηκαν.

Το τραγικό αυτό παράδειγμα είναι μια προειδοποίηση και για όσα συμβαίνουν σήμερα, με την υπεροψία της προόδου, της ανάπτυξης και της θαυματουργής τεχνολογίας. Για αιώνες και χιλιετίες, η ισορροπία μεταξύ της φύσεως και του ανθρώπου ήταν δεδομένη και αμετάβλητη. Ο άνθρωπος δεν είχε μεγάλες δυνατότητες να επιδράσει αρνητικά στη φύση, πέρα από τον σεβασμό και το δέος που ένιωθε για αυτήν. Τα βουνά ήταν ιερά, οι ποταμοί με ανθρώπινη φωνή και οι πηγές ζωοποιημένες, με Νύμφες και Νεράιδες.

Ο πολιτισμός των ανθρώπων διασυνδεόταν άμεσα με τη φύση. Ο Όλυμπος φιλοξενούσε τους 12 ομώνυμους Θεούς και τις Μούσες, όπως και ο Ελικών, ο Παρνασσός, η Ίδη στην Κρήτη και άλλα ιερά βουνά. Ακόμα και αργότερα, όταν ήρθε ο Χριστιανισμός, δεν έσπασε ο αρχαίος δεσμός των ανθρώπων με τη φύση και τους ιερούς τόπους.

Στη σύγχρονη εποχή, η τεχνολογική επανάσταση και η μαζική συγκέντρωση ανθρώπων άρχισε να αλλάζει σημαντικά το πανάρχαιο σκηνικό. Γράφτηκε, π.χ., πρόσφατα στον Τύπο ότι ένα μεγάλο υδροηλεκτρικό φράγμα στον Κίτρινο Ποταμό της Κίνας επηρεάζει τη μαγνητική θέση των πόλων της Γης. Η καταστροφή των δασών και του περιβάλλοντος σε όλο τον κόσμο δημιουργεί μια νέα απειλή για ολόκληρο τον πλανήτη. Η λεγόμενη κλιματική αλλαγή μπήκε στο λεξιλόγιό μας, παρά τις αμφισβητήσεις και τις διαφωνίες που υπάρχουν ακόμη για το πόσο ανθρωπογενής είναι και πόσο οφείλεται σε άλλους γεωλογικούς παράγοντες.

Όλες οι χώρες, μεγάλες και μικρές, συνειδητοποιούν ότι η προστασία του περιβάλλοντος είναι τόσο σημαντική όσο και η ανάπτυξη και η πρόοδος, στις οποίες επενδύουν τις ελπίδες και τις προσδοκίες τους. Σε ορισμένες από αυτές, όπως στην Κίνα, στην Ινδία, στο Πακιστάν, στην Ιρλανδία και στο Μεξικό, έχουν ήδη εκπονηθεί γιγαντιαία προγράμματα για αναδασώσεις και δενδροφυτεύσεις.

Το θέμα αυτό είναι εξαιρετικά επείγον και για τη χώρα μας. Οι φετινές πυρκαγιές ήρθαν να αποτελειώσουν ό,τι έμενε από δάσος στην Αττική και στην Εύβοια και να κατακάψουν πανέμορφα δάση σε όλη τη χώρα. Παντού η φύση έχει τη δική της ομορφιά. Η ελληνική, όμως, φύση είναι κυριολεκτικά μαγική και συνυφασμένη με την τέχνη και τον πολιτισμό της Ελλάδας.

Δεν αρκεί η αγορά νέων πυροσβεστικών αεροσκαφών, όσο αναγκαία κι αν είναι, ούτε η επιβεβλημένη αναδιοργάνωση των πυροσβεστικών υπηρεσιών. Χρειάζεται ένα νέο όραμα και ένα γιγαντιαίο πολυετές πρόγραμμα αναδασώσεων σε όλη τη χώρα. Μόνο έτσι θα αντιστραφεί η καμπύλη της καταστροφής και θα έρθει μια νέα, ελπιδοφόρα προοπτική. Σε αυτό το πρόγραμμα η Περιφέρεια της πολύπαθης Αττικής, που είναι και η μεγαλύτερη περιφέρεια της χώρας, πρέπει να πρωτοπορήσει και να πάρει την πρωτοβουλία.

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ