Ξεκίνησε ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος: ΜΠΛΟΚΟ ΣΕ ΚΙΝΑ ΑΠΟ ΗΠΑ

-Τι κρύβεται πίσω από τη συμφωνία με Βρετανία και Αυστραλία
-Στα αζήτητα η Ευρωπαϊκή Ένωση

Του
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΤΣΑΚΑΛΟΥ

Με ένα νέο, ξαφνικό γεωπολιτικό σκηνικό ξημέρωσε για τον πλανήτη η 15η Σεπτεμβρίου 2021, καθώς η κίνηση του Προέδρου Μπάιντεν να ηγηθεί μιας νέας συμμαχίας, με τη συμμετοχή της Βρετανίας και της Αυστραλίας, που θα αποτελέσει το ανάχωμα στις επιδιώξεις της Κίνας στην περιοχή του Ινδικού και Ειρηνικού Ωκεανού, διαμορφώνει νέες ισορροπίες και θέτει υπό αμφισβήτηση μέχρι τώρα συμμαχίες και στρατηγικές.

Η Ουάσινγκτον πήρε αυτήν την απόφαση, όπως και για την αποχώρηση από το Αφγανιστάν, χω­ρίς να υπάρξει καμία προσυνεννόηση, ούτε καν τυπική ενημέρωση προς τους συμμάχους των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ και τους ευρωπαίους εταίρους. Συγχρόνως ό­μως επιβεβαιώθηκε η στροφή της Ουάσινγκτον σε αυτό που θεωρεί στρατηγική απειλή για τις ΗΠΑ, που δεν είναι άλλη από την Κίνα.

Η συγκρότηση της AUKUS (Australia – UK – US) είχε μια πρώτη συνέπεια για τη Γαλλία, πέραν του προβληματισμού για το γεγονός ότι αγνοήθηκε από τις ΗΠΑ σε μια περιοχή που έχει παραδοσιακή παρουσία.

Και αυτό διότι η Αυστραλία, ταυτοχρόνως με τη συγκρότηση της AUKUS, ανακοίνωσε ότι ε­γκαταλείπει το τεράστιο συμβόλαιο, αξίας 31 δισ. δολαρίων, που είχε με τη Γαλλία για τη ναυπήγηση υποβρυχίων και ότι συμφώνησε με τις ΗΠΑ να προμηθευτεί αμερικανικά πυρηνοκίνητα υποβρύχια. Κίνηση που τη βάζει στο «κλαμπ» των έξι χωρών που διαθέτουν πυρηνοκίνητα υποβρύχια. Το πλήγμα έτσι έγινε ακόμη μεγαλύτερο για τη Γαλλία, που βλέπει την πολεμική βιομηχανία της, σε μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο, να χάνει ένα συμβόλαιο το οποίο θα την κρατούσε στην επιφάνεια.

Και ο λόγος της οργισμένης αντίδρασης του Παρισιού, με τον ΥΠΕΞ Λε Ντριάν να κάνει λόγο για «πισώπλατο χτύπημα», ήταν περισσότερο αυτή η αθέτηση του συμβολαίου για τα υποβρύχια, παρά το γεωπολιτικό στίγμα της κίνησης της Ουάσινγκτον.

Απειλή η Κίνα
Τουλάχιστον τις τελευταίες δύο δεκαετίες, στην Ουάσιγκτον έχει διαμορφωθεί ένα μεγάλο στρατόπεδο στα κέντρα λήψης αποφάσεων, που θεωρεί ότι η απειλή για τις ΗΠΑ προέρχεται από την Κίνα. Τονίζουν μάλιστα ότι η απειλή δεν είναι μόνο στρατιωτική αλλά και οικονομική, με την άσκηση επιρροής σε ξένες χώ­ρες, μέσω των οικονομικών δεσμών, και αυτό δεν αφορά μόνο φτωχές και μικρές χώρες της Αφρικής. Βέβαια, είναι ενδεικτικός και ο τρόπος με τον οποίο η Κίνα έχει επενδύσει μεγάλα ποσά σε υποδομές που διευκολύνουν την πρόσβαση των κινεζικών προϊόντων σε ευρωπαϊκές χώρες. (Στην Ελλάδα πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η επένδυση της COSCO στον Πειραιά.)

Τα άλματα που έχει κάνει η Κίνα τα τελευταία χρόνια στην υψηλή τεχνολογία τρομάζουν την Ουάσινγκτον, που βλέπει τον πιο επικίνδυνο ανταγωνιστή να απειλεί την πρωτοκαθεδρία των αμερικανικών εταιρειών τεχνολογίας, ενώ η Ευρώπη δυστυχώς είναι εκτός παιχνιδιού, έχοντας χάσει εδώ και καιρό το παιχνίδι της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας.

Συγχρόνως, η Ουάσινγκτον θέλει να στείλει ένα μήνυμα στις χώρες της Νοτιοανατολικής Α­σίας, οι οποίες, όπως και η Ιαπωνία, δέχονται καθημερινά την αμφισβήτηση κρίσιμων θαλασσίων περιοχών τους από την Κίνα: Ότι δεν θα μείνουν μόνες απέναντι σε αυτήν την κινεζική επιθετικότητα και τον επεκτατισμό. Άγνωστος παράγοντας παραμένει ακόμη η Ρωσία, αν και θεωρείται ότι το Πεκίνο θα σπεύσει να προσεταιρισθεί τη Μόσχα, καθώς οι σχέσεις της με τον κ. Μπάιντεν παραμένουν αρκετά τεταμένες, αν και έχουν γίνει προσπάθειες εξομάλυνσης. Για την Κίνα ένα ακόμη πλήγμα είναι ότι χάνει μια εναλλακτική πηγή ενέργειας για την ενεργειακά «αχόρταγη» βιομηχανία της, καθώς η Αυστραλία δύσκολα πια θα διαθέσει τις τεράστιες ποσότητες LNG στην κινεζική αγορά. Έχει επίσης ενδιαφέρον το άνοιγμα που έχει κάνει η Ουάσινγκτον στην Ιν­δία, που αποτελεί έναν σημαντικό περιφερειακό αντίπαλο της Κί­νας, διαμορφώνοντας έτσι το πλαίσιο για συνεργασία και της Ινδίας, μελλοντικά, στο σχήμα της AUKUS.

Το γεγονός πάντως είναι ότι το ενδιαφέρον των ΗΠΑ μετατοπίζεται προς την περιοχή του Ινδικού – Ειρηνικού και έτσι ίσως δικαιολογείται και η εσπευσμένη εγκατάλειψη του Αφγανιστάν και η μείωση του αμερικανικού ενδιαφέροντος για την Αφρική, την Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.

Όμως, η συγκρότηση της AUKUS ανέδειξε το τραγικό έλλειμμα αξιοπιστίας και βαρύτητας της ΕΕ στην παγκόσμια σκηνή. Η ΕΕ όχι μόνο δεν έχει κατορθώσει, παρά τις προσπάθειες ετών, να διαμορφώσει Κοι­νή Αμυντική και Εξωτερική Πολιτική, που θα συνέβαλλαν στη δημιουργία και ευρωπαϊκού αμυντικού βραχίονα, αλλά δείχνει περιθωριοποιημένη ακόμη και εντός του ΝΑΤΟ, το οποίο παραμένει μια συμμαχία που αναζητεί πλέον «εχθρό» και εάν δεν αναπροσαρμοστεί δεν θα έχει λόγο ύπαρξης.

Είναι χαρακτηριστικό ότι δύο από τις πιο ισχυρές χώρες του ΝΑΤΟ, οι ΗΠΑ και η Βρετανία, επέλεξαν να εγκαταλείψουν τις προσπάθειες ώστε να πεισθεί το ΝΑΤΟ να βγει από το γεωγραφικό πλαίσιο της Ευρώπης και του Βόρειου Ατλαντικού και να στραφεί σε νέες περιοχές παγκόσμιων κρίσεων και απειλών ασφαλείας και προχώρησαν στη συγκρότηση της AUKUS.

Η Γαλλία, παρά το πρώτο σοκ και τις οργισμένες αντιδράσεις, είναι πολύ πιθανό να αναζητήσει τρόπους συνεργασίας στην περιοχή που έχει παραδοσιακά συμφέροντα.

Όμως το σχέδιο για τη στρατηγική αυτονομία της ΕΕ, που θα βρεθεί και πάλι στο τραπέζι σε επόμενη Σύνοδο Κορυφής, που θα είναι αφιερωμένη στο κεφάλαιο της ασφάλειας, δύσκολα θα προχωρήσει στην πράξη, πέραν των εξαγγελιών για Ευρωπαϊκό Στρατό…

Η ΕΕ στα ζητήματα αυτά έχει δείξει τα όριά της, τα οποία είναι πολύ περιορισμένα.
Μέσα σε αυτό το νέο σκηνικό, το μεγάλο δίδαγμα και από το Αφγανιστάν και από την AUKUS είναι ότι η Αμερική κοιτάζει τα συμφέροντά της και όχι τα συμφέροντα ή τα δίκαια των άλλων.

Και αυτό θα πρέπει να το γνωρίζουμε πολύ καλά όλοι, ειδικά εδώ στην Ελλάδα.

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ