Γιώργος Κύρτσος στο “Π”: Το απρόοπτο κυριαρχεί στην πολιτική ζωή

Του
ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΥΡΤΣΟΥ
Ευρωβουλευτή ΝΔ

Το απρόοπτο πάντα παίζει ρόλο στον δημόσιο βίο και στην πολιτική ζωή. Δεν υπάρχει σχεδιασμός με απόλυτα ακριβείς προγνώσεις, εφόσον διάφοροι εξωγενείς και ενδογενείς παράγοντες επηρεάζουν και μπορούν να αλλάξουν τη δυναμική των πραγμάτων.

Ειδικά όμως η τετραετία που διανύουμε χαρακτηρίζεται από τον απόλυτο θρίαμβο του απροόπτου. Τα περισσότερα από τα γεγονότα που προσδιορίζουν τις εξελίξεις δεν μπορούσαν να είχαν προβλεφθεί.

Η πανδημία
Η πανδημία είναι το κορυφαίο γεγονός που άλλαξε τη δυναμική της τετραετίας. Ενώ περιμέναμε να μπούμε σε φάση οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, βασανιζόμαστε από μια νέα κρίση που συνδέεται με την πανδημία.

Το χειρότερο είναι ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τη δυναμική επιστροφή της πανδημίας. Οι απώλειες από Covid-19 στη διάρκεια του φετινού καλοκαιριού είναι πολύ μεγαλύτερες από τις απώλειες στη διάρκεια του καλοκαιριού του 2020 και μας προετοιμάζουν για ένα δύσκολο φθινόπωρο.

Τα νέα είναι δυσάρεστα από άλλες τουριστικές χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου και συγκεκριμένα από την Ισπανία και την Πορτογαλία, η επιδημιολογική εικόνα των οποίων χειροτέρεψε τις τελευταίες εβδομάδες και είναι ήδη χειρότερη από τη δική μας.

Πηγαίνουμε σε ένα υψηλού ρίσκου φθινόπωρο, χωρίς να ξέρουμε αν το εμβολιαστικό πρόγραμμα θα αποτελέσει ισχυρή άμυνα έναντι των μεταλλάξεων και της δυναμικής επιστροφής της πανδημίας.

Προβληματίζουν επίσης οι εξελίξεις σε Ηνωμένο Βασίλειο και Ισραήλ, χώρες που έχουν το πιο προωθημένο εμβολιαστικό πρόγραμμα, αλλά το τελευταίο διάστημα παρουσιάζουν σημαντική αύξηση νέων κρουσμάτων και θανάτων.

Τέλος, χώρες που διακρίθηκαν στην αποτελεσματική αντιμετώπιση της πανδημίας, όπως η Κίνα και η Αυστραλία, υποχρεώνονται να πάρουν νέα μέτρα για να ελέγξουν την αύξηση των κρουσμάτων, με μεγάλο οικονομικό και κοινωνικό κόστος.

Επομένως, η εκτίμηση ότι έχουμε αφήσει πίσω μας τα πιο δύσκολα, σε σχέση με την πανδημία, είναι πιθανόν να μην ευσταθεί. Σε αυτήν την περίπτωση οι συνέπειες θα είναι εξαιρετικά σημαντικές για την Ελλάδα, εφόσον ήδη το δημόσιο χρέος κινείται πάνω από το 200% του ΑΕΠ, το δημοσιονομικό έλλειμμα ξεπερνάει το 10% του ΑΕΠ και το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών είναι ξανά σημαντικό – όλα αυτά σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας της πανδημίας.

Το ξεκίνημα της μεταβίβασης των κονδυλίων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης συνδυάζεται χρονικά με την επιδείνωση της κρίσης της πανδημίας. Δεν γνωρίζουμε αν θα επικρατήσει η θετική δυναμική που συνδέεται με τα ευρωπαϊκά κονδύλια ή θα αμφισβητηθεί από ενδεχόμενη νέα έξαρση της πανδημίας, που μπορεί να οδηγήσει στη λήψη νέων μέτρων.

Μετ’ εμποδίων η πράσινη μετάβαση
Το 37% των κονδυλίων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης σχετίζεται με τη λεγόμενη «πράσινη μετάβαση». Με βάση τις αποφάσεις που έχουν ληφθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η οικονομία μας θα μετασχηματιστεί για να συμβάλει στον έλεγχο της κλιματικής αλλαγής.

Στο ξεκίνημα της πράσινης μετάβασης εκδηλώνεται στην Ελλάδα μια μεγάλη ενεργειακή κρίση. Ενώ είναι φανερό ότι η οικονομία, ιδιαίτερα η βιομηχανία, χρειάζεται τη μείωση του ενεργειακού κόστους για να γίνει πιο ανταγωνιστική, κινούμαστε, για διάφορους λόγους, προς τη διαμετρικά αντίθετη κατεύθυνση.

Η Ελλάδα δεν εξασφάλισε διευκολύνσεις και χρονικά περιθώρια για την απολιγνιτοποίηση, όπως η Βουλγαρία και η Πολωνία. Το φυσικό αέριο, καύσιμο της μεταβατικής περιόδου, αποδεικνύεται εξαιρετικά ακριβό. Η διεθνής τιμή του πετρελαίου, όπως και οι ακριβές εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας μεγαλώνουν το πρόβλημα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών σε μια περίοδο μεγάλης μείωσης των τουριστικών εσόδων.

Το ολοένα αυξανόμενο κόστος της ενέργειας και των καυσίμων για τη βιομηχανία, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις αλλά και τα νοικοκυριά αναμένεται να προκαλέσει σοβαρές αντιδράσεις από το φθινόπωρο. Όμως για να προχωρήσει η πράσινη μετάβαση πρέπει να στηρίζεται στην αποδοχή της από την ευρύτερη κοινή γνώμη και να λειτουργεί ενισχυτικά σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη της οικονομίας.

Δεν είναι βέβαιο ότι η πράσινη μετάβαση θα μετατραπεί σε καταλύτη της ανάπτυξης. Προς το παρόν κινδυνεύει να μετατραπεί σε οικονομική, ενεργειακή παγίδα.

Χωρίς να ξέρουμε πώς ακριβώς θα εξελιχθεί η πανδημία και ποια τελικά θα είναι η δυναμική της πράσινης μετάβασης, δεν μπορεί να υπάρξει αξιόπιστος, ολοκληρωμένος οικονομικός και πολιτικός σχεδιασμός.

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ