Έρχεται το ψηφιακό δολάριο;
Ο πρόεδρος της Federal Reserve, Jerome Powell, έχει δεσμευθεί να υποβάλει μια νέα έρευνα και ανάλυση του ζητήματος προς εξέταση στο Κογκρέσο μέσα στο καλοκαίρι. Προς το παρόν, το δολάριο παραμένει το κορυφαίο παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα και το προτιμώμενο ανταλλακτικό μέσο στο διεθνές εμπόριο και τις χρηματοοικονομικές συναλλαγές. Ένα νέο κύμα στροφής προς τα κρυπτονομίσματα, ωστόσο, θα μπορούσε να αποτελέσει απειλή για την κυριαρχία του, εξού και η Fed της Βοστόνης συνεργάζεται με το MIT για την ανάπτυξη πρωτότυπων μοντέλων για μια πλατφόρμα ψηφιακού δολαρίου.
Άλλα κράτη, ιδίως η Κίνα, προηγούνται ως προς την ψηφιοποίηση των νομισμάτων τους. Σε αυτές τις χώρες, οι ρυθμιστικές αρχές ανησυχούν ότι οι δυνατότητες για απάτες πολλαπλασιάζονται, καθώς περισσότερα άτομα “αγκαλιάζουν” τα κρυπτονομίσματα.
Ο Steven Mnuchin, υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ επί προεδρίας Τραμπ, δήλωσε ότι δεν βλέπει άμεση ανάγκη για ένα ψηφιακό δολάριο. Η διάδοχός του, Janet Yellen, έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για μελέτη του ζητήματος. Υποστήριξη σε μια ψηφιακή εκδοχή του νομίσματος των ΗΠΑ υφίσταται μεταξύ τόσο Δημοκρατικών όσο και Ρεπουμπλικάνων στο Κογκρέσο, το οποίο θα έχει λόγο για το θέμα. Οι Δημοκρατικοί στέκονται ιδιαίτερα στη δυνατότητα δωρεάν υπηρεσιών για οικογένειες χαμηλού εισοδήματος, οι οποίες σήμερα πληρώνουν υψηλά τραπεζικά τέλη ή αποκλείονται εντελώς από το χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Οι Ρεπουμπλικάνοι βλέπουν ένα χρηματοοικονομικό ισοδύναμο της “Κούρσας του Διαστήματος” που έθεσε προ δεκαετιών τις ΗΠΑ απέναντι στη ΕΣΣΔ. Αυτή τη φορά αντίπαλος είναι η Κίνα, που ανακοίνωσε αυτό τον μήνα ότι περισσότεροι από 10 εκατομμύρια πολίτες της είναι πλέον επιλέξιμοι για συμμετοχή σε τρέχουσες δοκιμές.
Τραπεζικοί φόβοι
Η ισχυρότερη αντίθεση στο ψηφιακό δολάριο προέρχεται από τις αμερικανικές τράπεζες. Οι τελευταίες στηρίζονται σε καταθέσεις 17 τρισεκατομμυρίων δολαρίων προκειμένου να χρηματοδοτούν μεγάλο μέρος της δραστηριότητάς τους, επωφελούμενες από τη διαφορά μεταξύ του τι πληρώνουν σε τόκους στους κατόχους λογαριασμών και στο τι χρεώνουν για τα δάνεια που χορηγούν. Οι τράπεζες κερδίζουν επίσης δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως από τέλη υπερανάληψης, ATM και διατήρησης λογαριασμών. Με τη δημιουργία ενός ψηφιακού νομίσματος, η Fed θα ανταγωνίζεται στην πραγματικότητα τις τράπεζες για πελάτες.
Σε πρόσφατο άρθρο του στο Διαδίκτυο, ο Greg Baer, πρόεδρος του Ινστιτούτου Τραπεζικής Πολιτικής, που εκπροσωπεί τον κλάδο, προειδοποίησε ότι αγοραστές κατοικιών, επιχειρήσεις και άλλοι πελάτες θα ήταν πιο δύσκολο και πιο ακριβό να δανειστούν χρήματα εάν η Fed παραβίαζε τον ιστορικά κεντρικό ρόλο του ιδιωτικού τομέα στο πεδίο της χρηματικής πίστης. “Η Fed θα αποκτούσε τρομακτική δύναμη”, έγραψε ο Baer, υφυπουργός Οικονομικών επί προεδρίας Μπιλ Κλίντον.
Ορισμένοι οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι ένα ψηφιακό δολάριο θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει το τραπεζικό σύστημα. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ εγγυάται τις καταθέσεις έως τα 250.000 δολ., γεγονός που έχει αποτρέψει τα bank run από τη Μεγάλη Ύφεση του 1929 μέχρι σήμερα. Σε έναν οικονομικό πανικό τύπου 2008, ωστόσο, οι καταθέτες θα μπορούσαν με ένα μόνο “κλικ” να αποσύρουν όλες τις αποταμιεύσεις τους από τις τράπεζες και να τις μετατρέψουν σε άμεσες υποχρεώσεις της κυβέρνησης των ΗΠΑ. “Σε μια κρίση, αυτό μπορεί πραγματικά να επιδεινώσει τα πράγματα”, λέει ο Eswar Prasad, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Cornell.
Ανεμπόδιστη πρόσβαση ή αυστηροί όροι;
Το εάν ένα ψηφιακό δολάριο είναι απαραίτητο παραμένει υπό συζήτηση. Για τις μεγάλες εταιρείες, οι διασυνοριακές-διατραπεζικές συναλλαγές είναι ήδη ταχείες, περιορίζοντας έτσι την ελκυστικότητα των ψηφιακών νομισμάτων. Οι πρώτοι οι οποίοι υιοθέτησαν το Bitcoin μπορεί να έχουν κερδίσει από την επένδυσή τους, καθώς η αξία του αυξήθηκε, ωστόσο η μεταβλητότητά του το καθιστά κακό υποκατάστατο για ένα αξιόπιστο κρατικό νόμισμα όπως το δολάριο.
Παρόλο που η Fed μελετά την ιδέα ενός ψηφιακού δολαρίου τουλάχιστον από το 2017, σημαντικά ζητήματα παραμένουν άλυτα. Στις Μπαχάμες, τη μόνη χώρα με ψηφιακό νόμισμα ελεγχόμενο από την κεντρική τράπεζα, επιτρέπεται σε εξουσιοδοτημένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να προσφέρουν ηλεκτρονικά πορτοφόλια για τη διαχείριση sand dollars, του ψηφιακού αντίστοιχου του δολαρίου Μπαχαμών.
Εάν οι καταθέτες συρρεύσουν στο ψηφιακό δολάριο, οι τράπεζες θα πρέπει να βρουν νέο τρόπο χρηματοδότησης των δανείων τους. Οι υποστηρικτές του ψηφιακού δολαρίου κυκλοφορούν το σενάριο μιας δυνατότητας δανεισμού της Fed προς τις τράπεζες, ώστε αυτές να μπορούν να χορηγούν δάνεια. Για να βοηθήσει τις τράπεζες να διατηρήσουν καταθέσεις, η κυβέρνηση θα μπορούσε εξάλλου να θέσει ένα ανώτατο όριο στο πόσα χρήματα μπορούν να διαθέτουν οι πολίτες σε ψηφιακό νόμισμα. Στις Μπαχάμες το ποσό περιορίζεται στα 8.000 δολάρια ΗΠΑ.
Ο Lev Menand, σύμβουλος του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ επί προεδρίας Ομπάμα, αντιτείνει ότι προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η ανεμπόδιστη πρόσβαση σε ένα ψηφιακό νόμισμα κεντρικής τράπεζας (CBDC). Σημειώνει, δε, ότι επειδή αυτή η ιδέα θα απαιτούσε πιθανώς τη θέσπιση σχετικής νομοθεσίας, το Κογκρέσο βρίσκεται ενώπιον μιας μεγάλης απόφασης: να δημιουργήσει “ένα ισχυρό CBDC ή ένα είδος αποβουτυρωμένου γάλακτος, που θα έχει νερωθεί προς χάριν των μεγάλων τραπεζών”.
Πηγή: capital.gr / Bloomberg