Ο ΤΡΕΛΟΣ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ

August 2, 2021 στις κατηγορίες BIBΛIO,

Συγγραφέας
MAHI BINEBINE
Μετάφραση
ΕΛΓΚΑ ΚΑΒΒΑΔΙΑ

« Όλα έμοιαζαν κανονικά αλλά τίποτα δεν ήταν, γιατί όταν το λιοντάρι γονατίζει, όταν τα νύχια του γίνονται άχρηστα ροκανίδια ξύλου, δεν κάνουν πια κανέναν να τρέμει, όταν η πεθαμένη φλόγα των ματιών του εμπνέει περισσότερο θλίψη από τρόμο, ένα άτονο βλέμμα στραμμένο σε μια εσωτερική σκοτεινιά σ’ ένα σαρκίο διαλυμένο, σπασμένο…»

« Γεννήθηκα σε μια σαιξπηρική οικογένεια. Ανάμεσα σ’ έναν πατέρα αυλικό του βασιλιά για σαράντα χρόνια και έναν αδερφό καταδικασμένο σε μια φυλακή του Νότου. Πρέπει να φανταστείς ένα βασιλικό παλάτι τρομακτικό αλλά και μαγευτικό, όπου ο ευνοούμενος μπορεί να τιμωρηθεί για το τίποτα, όπου οι αντιζηλίες πλέκουν τον ιστό τους όταν πέφτει η νύχτα.
» Ένας παραμυθάς ξέρει πως η δύναμη βρίσκεται από τη μια μεριά της πόρτας και η ελευθερία από την άλλη. Για να μη φύγει από την υπηρεσία της Μεγαλειότητάς του, ο πατέρας μου απαρνήθηκε τη γυναίκα του και τα παιδιά του. Εγκατέλειψε τον αδερφό μου στα φαντάσματά του. Ο γιος του, ο αδερφός μου, στοίχειωσε για είκοσι χρόνια την οικογένειά μου. Ποιοί οι λόγοι του “ τρελού ” και ποιοί του πατέρα;
» Μοίρα φοβερά μοναχική, δουλεία συναινετική… Όλα είναι γελοία σ’ αυτόν τον κόσμο; Ο πατέρας μου είχε μια ιδιόμορφη αγάπη για τη ζωή. Χρόνια προσπαθώ να τη διηγηθώ. Αυτή την ιστορία σας την προσφέρω, έχει τη φαντασία ενός παραμυθιού του παλιού καιρού και την τραγικότητα ενός ανθρώπινου δράματος ».

–ΜΑΧΙ ΜΠΙΝΜΠΙΝ

Αυτό το σύντομο και κομψό μυθιστόρημα ξεκινάει με μια απατηλή αίσθηση αθωότητας. Ο διάχυτα ζεστός τόνος του και η παραμυθική αφήγησή του λειτουργούν σαν δέλεαρ, σαν μια μαγευτική ψευδαίσθηση. Σύντομα όμως μετά, Ο Τρελός του βασιλιά αφήνει να αναδειχθούν οι πιο σκοτεινές αποχρώσεις του, πολύ προτού αποκαλυφθεί η πραγματική βαρύτητα της ιστορίας – η ζωή στην υπηρεσία ενός αφέντη σημαίνει συνενοχή για τις πράξεις του, περιλαμβάνει το τίμημα που πρέπει να πληρωθεί.

Η αγάπη του αυλικού αξιωματούχου για τον ετοιμοθάνατο αφέντη του είναι καταρχάς συγκινητική, αλλά ο Μοχάμεντ, ο αφηγητής, μας δίνει την εντύπωση ότι αποκρύπτει τις αληθινές σκέψεις του για τη σχέση του με τον βασιλιά Χασάν Β’, που κυβέρνησε τυραννικά το Μαρόκο για σχεδόν σαράντα χρόνια, από το 1961 ώς το θάνατό του το 1999. Ο Μοχάμεντ μπεν Μοχάμεντ, ο γελωτοποιός της Αυλής, ο ποιητής, ο λόγιος θεολόγος, ζει και περιγράφει τις τελευταίες μέρες του ετοιμοθάνατου βασιλιά, του Σίντι, του αφέντη. Ο Τρελός του βασιλιά είναι ένας απολογισμός για το τρομερό τίμημα της αφοσίωσης που πληρώνει ο Μοχάμεντ. Είναι επίσης ένας στοχασμός πάνω στην ενοχή και τη συγχώρεση. Πρόκειται για ένα δυνατό, σύντομο παραμύθι, ήσυχα αλλά επίμονα βασανιστικό.

Ήμουν για τριανταπέντε χρόνια ο αφοσιωμένος υπηρέτης του, ο διασκεδαστής με την ανεξάντλητη φαντασία, ο επίσημος θεολόγος, ο κυβερνήτης των πιστών που του ανήκαν, ο λογοτεχνικός του σύμβουλος, η αλάνθαστη αναφορά του στον μαγικό κόσμο της ποίησης. […]
Όλα έμοιαζαν κανονικά, αλλά τίποτα δεν ήταν για τον αφέντη μας. Εγώ, ο Μοχάμεντ μπεν Μοχάμεντ, αφρός από το κατακάθι και τη σαπίλα του Μαρακές, που τίποτα δεν προοιώνιζε να βρεθώ πλάι στους εκλεγμένους, εγώ ο φυγάδας από τα βαθιά υπόγεια της ανθρώπινης υπόστασης, ήμουν εκεί αυτή τη βραδιά του Ιουλίου πίσω από τον ετοιμοθάνατο αφέντη μου, αναμασώντας την τρομερή πρόβλεψη του γιατρού : « Σε δυό ή σε τρεις μέρες θα είμαστε όλοι ορφανοί ! » […]
Ήξερε το αδύνατο σημείο μου κι έβρισκε πάντα ευκαιρίες να το θυμήσει : « Οι σκύλοι δεν γεννούν γάτες » έλεγε. Το αίμα του προδότη είναι κληρονομικό, και άλλες αναφορές στο φυλακισμένο παιδί μου σε μια φυλακή του Νότου. Αν απαντούσα στις επιθέσεις του, θα κατέβαινα στο επίπεδό του. Όμως δεν άφηνα τίποτα. Αντίθετα, ετοίμαζα τα όπλα μου με την ησυχία μου και χτυπούσα τη στιγμή που δεν το περίμενε. Με τις αντεπιθέσεις έδινα κατάλληλες απαντήσεις, ανάλογα με τις προκλήσεις του. Καταδίκαζε με τη σειρά του το χτύπημα χωρίς να αντιδρά. Στις προσβολές παίζαμε το ίδιο παιχνίδι. Έτσι είχε θεσπιστεί μια ανακωχή μεταξύ μας, σίγουρα ευάλωτη. Αλλά, όπως συμβαίνει στους ψυχρούς πολέμους, βάστηξε πολύ περισσότερο από όσο είχαμε προβλέψει.

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα

Ο ΜΑΧΙ ΜΠΙΝΜΠΙΝ είναι συγγραφέας, γλύπτης και ο πιο γνωστός ζωγράφος του Μαρόκου σήμερα. Η τέχνη του εκτίθεται στο Μουσείο Γκούγκενχαϊμ της Νέας Υόρκης.
Έχει δημοσιεύσει δώδεκα μυθιστορήματα.
Το βιβλίο του Τα Αστέρια του Σίντι Μουμέν έχει μεταφραστεί σε δέκα γλώσσες και έγινε ταινία από τον Nabil Ayouch με τίτλο Τα άλογα του Θεού. Βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ των Καννών.
Ο αδερφός του πήρε μέρος σε ένα αποτυχημένο πραξικόπημα ενάντια στον βασιλιά Χασάν Β’ και για το λόγο αυτό πέρασε δεκαοχτώ χρόνια στη διαβόητη φυλακή Ταζμαμάρτ της ερήμου.
Στις Εκδόσεις Άγρα κυκλοφορούν τα βιβλία του Τα Αστέρια του Σίντι Μουμέν (2016) και Χαρράγκα – Αυτοί που καίνε τα χαρτιά τους (2019), και τα δύο σε μετάφραση της Έλγκας Καββαδία, ενώ ετοιμάζεται Ο δρόμος της συγγνώμης.

Δείτε παρακάτω ένα τετράλεπτο βίντεο με τον ίδιο να μιλά στα αγγλικά για τη ζωή του,
το Μαρόκο και τη σχέση του με τη ζωγραφική και τη συγγραφή