Πρόδρομος Εμφιετζόγλου στο “Π”: Το ΕΛΙΑΜΕΠ και οι τουρκικές αξιώσεις

Του
ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΕΜΦΙΕΤΖΟΓΛΟΥ
Προέδρου ΔΣ Ομίλου Εταιρειών Μηχανικής

Το ΕΛΙΑΜΕΠ (Ελληνικό Ίδρυμα Αμυντικής και Εξωτερικής Πολιτικής) ιδρύθηκε το 1988 με σκοπό, όπως υποδηλώνει ο τίτλος του, «τη μελέτη και τον διάλογο σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας στην ευρύτερη γειτονιά της Ελλάδας».

Αργότερα, το 1993, μετονομάσθηκε σε Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής. Ήτοι από ελληνικό ίδρυμα μετετράπη σε ίδρυμα, κατά βάση, ευρωπαϊκό. Όλως περιέργως, όμως, διατήρησε τον πρότερο τίτλο του!

Στα πρώτα του βήματα θεώρησα θετική τη δραστηριότητα του ΕΛΙΑΜΕΠ και χρηματοδότησα μάλιστα μία εκδήλωσή του. Επαίνεσα επίσης τις θέσεις του για το Κοσσυφοπέδιο και σε συνάντηση με τον αμερικάνο πρέσβη και τον κ. Βερέμη τόνισα ότι συμφωνώ με τις απόψεις του και συνέστησα στον πρέσβη να τις προσέξει ιδιαίτερα.

Αργότερα, σε συνάντηση στα γραφεία της εταιρείας μου με τους κ. Βερέμη και Κουλουμπή ζητήθηκε η συνδρομή μου για την εύρεση ή παραχώρηση χώρων για τη στέγαση των γραφείων του ιδρύματος. Ακολούθησε ανταλλαγή απόψεων για την ελληνική εξωτερική πολιτική και ιδιαίτερα για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Διαπίστωσα μια γενική αντίληψη συμβιβαστικής πολιτικής με την Τουρκία, παρά τα τόσα παθήματα που δεν είχαν γίνει μαθήματα. Τους τόνισα ότι διαφωνώ, ότι η υποχώρηση στους Τούρκους σε τίποτα δεν ωφελεί, παρά σε έγερση νέων απαιτήσεων και πιθανώς νέων υποχωρήσεων.

Επί έτη παρακολουθούσα το έργο και τις ημέρες του ΕΛΙΑΜΕΠ, διαφωνώντας με τις απόψεις του αλλά και εντυπωσιαζόμενος με την αποδοχή που είχε από σημαντικό τμήμα των πολιτικών, των επιχειρηματιών και των δημοσιογράφων. Επί κυβερνήσεως Σημίτη μάλιστα οι απόψεις ΕΛΙΑΜΕΠ – Σημίτη ήταν σχεδόν παρόμοιες, αν όχι ταυτόσημες.

Στο αρχικό του στάδιο το ΕΛΙΑΜΕΠ χρηματοδοτούνταν από το Ελληνικό Δημόσιο, τώρα πλέον κυρίως από ευρωπαϊκά προγράμματα, χωρίς να διευκρινίζεται αν πρόκειται για ελληνικά προγράμματα που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ ή άλλα, απευθείας από την ΕΕ.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι περίπου το 10% των εσόδων του προέρχεται από πρεσβείες (μεταξύ των οποίων της Γερμανίας, της Αγγλίας και τις Ισπανίας). Και γεννάται το εύλογο ερώτημα: Αν χρηματοδοτείσαι από μια πρεσβεία, μπορεί να είσαι τελείως αμερόληπτος με τη χώρα που εκπροσωπεί ή μήπως, έστω και υποσυνείδητα, επηρεάζεσαι και τουλάχιστον μειώνεις την ένταση κάποιας καταγγελίας;

Ομοίως, ερωτήματα δημιουργεί η συνεργασία του ΕΛΙΑΜΕΠ με το τουρκικό Πανεπιστήμιο Bilgi. Υπό κανονικές συνθήκες, μια τέτοια συνεργασία θα ήταν απολύτως φυσιολογική, με τις τουρκικές συνθήκες όμως χωρεί αμφιβολία.

Χαρακτηριστικό των πρόσφατων απόψεων του ΕΛΙΑΜΕΠ για τα ελληνοτουρκικά είναι το άρθρο του προέδρου κ. Τσούκαλη στα «ΝΕΑ» (25/1/2021) με τίτλο «Ναρκοπέδιο», όπου θέτει με πλάγιο τρόπο το ερώτημα «Δώδεκα μίλια στο Αιγαίο και πόλεμος;» Σε τι διαφέρει το εν λόγω ερώτημα από το τουρκικό casus belli; Δηλαδή, κύριε Τσούκαλη, μας λέτε να υποχωρήσουμε στους τουρκικούς εκβιασμούς; Και πόσα μίλια να τους… παραχωρήσουμε; 3 – 4 ή μήπως να παραμείνουμε στα 6 και να μειώσουμε και τον εναέριο χώρο μας από τα 10 στα 6 ν.μ.; Και αν, μετά, οι «φίλοι Τούρκοι» απαιτήσουν αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του ανατολικού μετώπου μας, τι θα μας πείτε, «αποστρατικοποίηση και/ή πόλεμος»;

Μας λέτε, με έμμεσο υποτιμητικό ύφος, να μην ασκήσουμε το κυριαρχικό μας δικαίωμα κάτω από τον ψυχολογικό φόβο του πολέμου;

Αλλά δεν θα αφήσω το «τουρκικό» σας επιχείρημα αναπάντητο. Και 12 ναυτικά μίλια και μη πόλεμο. Με ισχυρές ένοπλες δυνάμεις, ικανές να τους νικήσουν, τότε δεν θα τολμήσουν ούτε πόλεμο ούτε καν επακούμβηση. Έτσι, θα λυθεί και η «ελληνική πατέντα» σας, κύριε Τσούκαλη (10 ν.μ. στον αέρα – 6 ν.μ. στη θάλασσα). 12 παντού και… πάει η πατέντα!

Ισχυρίζεται ακόμη ο κ. Τσούκαλης ότι αν επιμηκύνουμε τα χωρικά μας ύδατα παραβιάζουμε τη ναυσιπλοΐα της γειτονικής χώρας. Ακριβώς το τουρκικό επιχείρημα. Παρατηρούμε γενικά ότι οι θέσεις του προέδρου και τα επιχειρήματα των Τούρκων συμπίπτουν και, δυστυχώς, πολλοί ξένοι αλλά και δικοί μας τα δέχονται και τα καταπίνουν αμάσητα.

Ας δούμε όμως τον συνημμένο χάρτη (πάνω), με τις δύο κύριες γραμμές ναυσιπλοΐας στο Αιγαίο, ήτοι τη δυτική, από Ελλήσποντο προς Ιόνιο, και την ανατολική, από Ελλήσποντο προς Ανατολική Μεσόγειο.

Η δυτική διέρχεται από τα στενά Ευβοίας – Άνδρου, Κέας – Μακρονήσου και Κυθήρων – Ελαφονήσου, η δε ανατολική μεταξύ Ψαρών – Χίου και Αμοργού – Κινάρου. Οι αποστάσεις φαίνονται στον παρακάτω πίνακα. Όλες είναι μικρότερες των 12 ν.μ., ήτοι αποτελούν χωρικά ύδατα και με το σημερινό εύρος. Η απόσταση μάλιστα Κύθηρα – Ελαφόνησος ανέρχεται σε μόλις 4,5 ν.μ.

Και ερωτώ τους Τούρκους αλλά και τον κ. Τσούκαλη: Υπήρξε ποτέ πρόβλημα ναυσιπλοΐας; Εμπόδισε ή παρεμπόδισε ποτέ ελληνική κυβέρνηση τα διερχόμενα πλοία; Αντιθέτως, οι πάντα υποχωρητικές ελληνικές κυβερνήσεις ανέχθηκαν και δεν αντέδρασαν σε πλοία και υποβρύχια του Τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού, που διέρχονται χωρίς να τηρούν καν τις υποχρεώσεις αβλαβούς διέλευσης.

Λοιπόν, ποιο είναι το επιχείρημα των Τούρκων που υιοθετεί ακρίτως ο πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ; Ως επιχείρημα για να μην εξασκήσουμε το κυριαρχικό μας δικαίωμα σύμφωνα με το Δίκαιο της Θάλασσας και τον νόμο του κράτους περί επέκτασης των χωρικών υδάτων μας στα 12 ν.μ.; Όπως τώρα, έτσι ελεύθερα θα περνούν τα πλοία όταν τα επεκτείνουμε στα 12 ν.μ., διότι η χώρα μας πιστεύει και διατηρεί πάντα ελεύθερη τη ναυσιπλοΐα. Άλλοι την παραβιάζουν. Άλλωστε και η Ρωσία, που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ελεύθερη ναυσιπλοΐα στο Αιγαίο, δηλώνει ότι δεν έχει αντίρρηση με την επέκταση των χωρικών μας υδάτων, που αποτελεί κυριαρχικό μας δικαίωμα.

Λυπούμαι για την απόλυτη σύγκλιση του ΕΛΙΑΜΕΠ με τις τουρκικές αξιώσεις. Είναι όμως και εθνικά επικίνδυνες, διότι υπονομεύουν το ηθικό του ελληνικού λαού, δημιουργώντας αμφιβολίες, ώστε να γίνουν πιο εύκολα δεκτές οδυνηρές υποχωρήσεις σε βάρος της πατρίδας μας.

Φτάνουν πια οι χαμένες πατρίδες.

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ