Το Διπλωματικό Φόρουμ της Αττάλειας – Του Π. Αδαμίδη
Του
ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ ΑΔΑΜΙΔΗ
Δικηγόρου, LL.M (Harvard’ 95), ΔΝ, αν. Καθηγητή
Κοινοτικού Δικαίου, Προμηθειών και Διεθνών Σχέσεων
στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων
Ο τουρκικός μεγαλοϊδεατισμός δεν αποτελεί φαινόμενο των καιρών. Έχει τις καταβολές του στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και τους σουλτάνους, που προσπάθησαν να καθυποτάξουν μια κουρασμένη και εξαντλημένη από τους θρησκευτικούς πολέμους Ευρώπη.
Οι βλέψεις τους πρακτικά εκτείνονταν σε όλο τον τότε γνωστό κόσμο. Με εργαλείο τη βία και τον πόλεμο για τον πόλεμο, έδωσαν σκοπό στον ρόλο τους, αδιαφορώντας για τον πολιτισμό, τον συγχρωτισμό και τον πνευματικό προσεταιρισμό των λαών που έθεσαν υπό τον έλεγχό τους. Σε ένα καθεστώς απόλυτου τρόμου, επέβαλαν τη σιγή και χρησιμοποίησαν ως ορόσημο αναφοράς και μέσο ελέγχου τη θρησκεία. Όσοι δεν εξισλαμίζονταν γίνονταν υπήκοοι δεύτερης κατηγορίας και επωμίζονταν πρόσθετα επαχθή βάρη, σε φόρους και ταπεινώσεις. Με τούτα και με τα άλλα, μια μικρή, νομαδική φυλή, όπως ήταν οι Τούρκοι στο ξεκίνημά τους, βρέθηκε σήμερα να αριθμεί δεκάδες εκατομμύρια.
Τα ιστορικά αυτά στοιχεία είναι λίγο-πολύ γνωστά. Ιδιαίτερα για τους Έλληνες, που βιώσαμε την τυραννία επί τέσσερις αιώνες και υπέστημεν τη Γενοκτονία στον Πόντο, τη Θράκη και τη Μικρά Ασία. Δεν θα πρέπει κατ’ επέκταση να μας ξενίζει η θρασύτητα και η ασυδοσία που επιδεικνύει η Τουρκία. Τόσο με τον Κεμάλ, όταν σε κάθε ευκαιρία ενεργούσε για τον προσάρτηση εδαφών, την εξόντωση των ελάχιστων εναπομεινασών μειονοτήτων αλλά και την ηγεμονία επί των τουρανικών πληθυσμών της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, όσο και με τον Ερντογάν, που διεκδίκησε τον ρόλο του προστάτη του μουσουλμανικού κόσμου και επιζητά αυξημένο περιφερειακό ρόλο. Το όριο των φιλοδοξιών του δείχνει η αποστροφή του πως οι διεθνείς σχέσεις δεν εξαντλούνται στα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Με βάση το υπόβαθρο συμπεριφορών και φιλοδοξιών, δεν ξενίζουν και μεγαλεπήβολες, α λα Τούρκα, διοργανώσεις, όπως το λεγόμενο «Διπλωματικό Φόρουμ της Αττάλειας». Και εδώ είναι που εκδηλώνονται με τρόπο κραυγαλέο οι αντιφάσεις, που εξ ορισμού επιβεβαιώνουν το υποκριτικό, αν όχι κωμικό της όλης διοργάνωσης. Που είναι καθοριστικό για την ποιότητα των αποτελεσμάτων της, όσο και για τα αμείλικτα ερωτήματα που τίθενται σε όσους καλούνται να συμμετάσχουν. Και τη στάση ευθύνης που οφείλουν αντίστοιχα να επιδείξουν.
Το όλο φόρουμ κατ’ αρχήν, κατά τον τίτλο του και όσα διακηρύσσουν οι διοργανωτές του, η τουρκική κυβέρνηση δηλαδή, αφορά τη διπλωματία και τον ρόλο της. Την ίδια ωστόσο στιγμή η Τουρκία είναι αυτή που συμμετέχει σε εννέα τον αριθμό μέτωπα και συγκρούσεις και θέτει απροκάλυπτα την απειλή του πολέμου στη χώρα μας, σε περίπτωση που ασκήσουμε τα δικαιώματά μας, κατά το Δίκαιο της Θάλασσας. Τι χρεία έχουν τα επιχειρήματα, όταν οι πράξεις αποδεικνύουν ότι το ανατολίτικο φολκλόρ περί διπλωματίας γίνεται από τη χώρα που την έχει γραμμένη στα παλαιότερα των υποδημάτων της. Και, από ό,τι μάλιστα επιβεβαιώνεται από τις μετρήσεις, η περιφρόνηση στη διπλωματία και τα ειρηνικά μέσα επίλυσης των διαφορών, όπως και η επιλογή προσφυγής στην πολεμική βία, είναι η μόνη θεματική που ο Ερντογάν απολαμβάνει την απόλυτη υποστήριξη της τουρκικής κοινής γνώμης. Το φλερτ, με την άσκηση βίας εκ του ασφαλούς, επιβεβαιώνεται ότι αποτελεί ενδημικό στοιχείο της τουρκικής κοινωνίας. Όπως και η πλειοδοσία επ’ αυτού. Για να μην έχουμε αμφιβολίες ως προς το τι συνεπάγεται η διαδοχή Ερντογάν.
Σε επίπεδο Ευρώπης, η συμμετοχή κοινοτικών αξιωματούχων προκαλεί εύλογο προβληματισμό και ενστάσεις. Εις ό,τι αφορά τους κάθε λογής πρώην, μέτρο αποτίμησης της συμπεριφοράς τους είναι η ηθική και τα συμφέροντά τους. Με βάση αυτά κρίνονται. Ίσως, στην τελική, γι’ αυτό και να αποτελούν πρώην. Εις ό,τι όμως αφορά τους κατέχοντες αξιώματα, που τους απονεμήθηκαν από τα κυρίαρχα κράτη προέλευσής τους, θα πρέπει να απαντήσουν σε πολύ συγκεκριμένα ερωτήματα. Πώς, για παράδειγμα, δέχονται να νομιμοποιήσουν με την παρουσία της τον φερόμενο Πρόεδρο και τον φερόμενο υπουργό Εξωτερικών του τουρκικού ψευδοκράτους της Βόρειας Κύπρου. Τη στιγμή κατά την οποία λειτουργούν στο πλαίσιο μια υπερεθνικής τάξης κρατών, ένα εκ των οποίων η Κύπρος, ούτε αναγνωρίζεται από την αμφιτρύωνα χώρα και η εξουσία εκπροσώπησής του, είναι αντικείμενο σφετερισμού από τους εντεταλμένους των κατοχικών δυνάμεων. Ακόμα περισσότερο όταν μόλις πρόσφατα η Τουρκία, με περισσή αναίδεια και προκλητικότητα, έθεσε βέτο στη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην κατά τα άλλα ατυχή άτυπη Πενταμερή για το Κυπριακό. Μια ακόμη απόδειξη για το πώς εννοεί η Τουρκία τη διπλωματία και τον ρόλο της. Θα ήταν επίσης στοιχειώδες να μας εξηγήσει κάποιος πώς συμβαδίζει ο ευρωπαϊκός τρόπος ζωής με τις φυλακίσεις και τις απολύσεις του ενός τρίτου του δικαστικού και εισαγγελικού σώματος της Τουρκίας, τον καθολικό έλεγχο των Μέσων Ενημέρωσης από την κυβέρνηση Ερντογάν, τις φυλακίσεις και τις διώξεις των βουλευτών και των δημάρχων του τρίτου ουσιαστικά μεγαλύτερου κόμματος της Τουρκίας, αυτού δηλαδή των Κούρδων, και τα εγκλήματα πολέμου που διαπράττονται με τη συνέργεια του Τουρκικού Στρατού στη Βόρεια κυρίως Συρία. Ενδεχομένως, θα έπρεπε πρώτα αυτοί που τον προασπίζουν να διδαχθούν το περιεχόμενό του.
Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ