Ευρ. Στυλιανίδης στο “Π”: Γιατί η Τουρκία επιδιώκει την εργαλειοποίηση της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη;
Του
Δρος ΕΥΡΙΠΙΔΗ ΣΤ. ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗ
Βουλευτή Ροδόπης Νέας Δημοκρατίας,
Επίκουρου Καθηγητή Νομικής Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου
Είναι ενδιαφέρον, διαχρονικά, ότι κάθε φορά που οξύνονται οι ελληνοτουρκικές σχέσεις ή όταν επίκεινται σοβαρές διαπραγματεύσεις η τουρκική πλευρά φέρνει στην επιφάνεια τη μειονότητα της Θράκης για να πιέσει καταστάσεις. Αυτήν την τακτική επανέλαβε και ο Μ. Τσαβούσογλου κατά την πρόσφατη συνάντησή του με τον Ν. Δένδια.
Επειδή μάλιστα δεν μπορεί με αξιοπιστία να τεκμηριώσει παραβιάσεις δικαιωμάτων, διότι όλες οι πρόσφατες διεθνείς εκθέσεις αναγνωρίζουν τη Θράκη ως πρότυπο ανοιχτής δημοκρατικής κοινωνίας, επιδιώκεται από την τουρκική κυβέρνηση ο εκ των υστέρων επαναπροσδιορισμός της φυσιογνωμίας της μειονότητας από θρησκευτική μουσουλμανική μειονότητα, όπως προσδιορίστηκε με τουρκική απαίτηση και υπογραφή το 1923 στη Συνθήκη της Λωζάννης, σε «εθνική τουρκική μειονότητα».
Αυτή η στρατηγική της γείτονος αποσκοπεί:
α) Στην ομογενοποίηση-τουρκοποίηση των υποομάδων (minorities within minority) που συναποτελούν τη μουσουλμανική μειονότητα κατά 50%, δηλαδή των Πομάκων, των Ρομά αλλά και σημαντικών υποσυνόλων θρησκευτικών ομάδων, όπως οι Μπεκτασήδες, οι Αλεβίτες, οι Σουνίτες, οι Παλαιομουσουλμάνοι, η προσήλωση των οποίων στο θρησκευτικό τους δόγμα είναι πιο ισχυρή από οποιαδήποτε εθνοτική αναφορά.
β) Στον εκ των υστέρων συλλογικό επαναπροσδιορισμό της φυσιογνωμίας της μειονότητας από θρησκευτική μουσουλμανική σε «εθνική τουρκική», ο οποίος θα μεταβάλει πλήρως και τη νομική βάση των τουρκικών διεκδικήσεων στην περιοχή, οδηγώντας στη «συνδιοίκηση της Θράκης», τακτική που ζήσαμε στην Κύπρο πριν από μερικές δεκαετίες.
Η Τουρκία, καλυπτόμενη πίσω από πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), που καταδίκασε την Ελλάδα γιατί δεν επέτρεψε τη λειτουργία της «Τουρκικής» Ένωσης Ξάνθης, επιδιώκει να δημιουργήσει επιχειρήματα αποδεκτά σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Η καταδίκη της Ελλάδας αφορούσε την παραβίαση του δικαιώματος του συνεταιρίζεσθαι και επήλθε διότι, κατά τη γνώμη μου, η νομική υπεράσπιση των ελληνικών θέσεων ήταν ασθενής, ξεπερασμένη και δεν λάμβανε υπ’ όψιν τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται διεθνώς, τα οποία προστατεύουν μεν το δικαίωμα ατομικού αυτοπροσδιορισμού, όχι όμως τον εκ των υστέρων συλλογικό επαναπροσδιορισμό των μειονοτήτων, διότι αυτό θα υπονόμευε συνολικά τις διεθνείς συνθήκες που τις αναγνώρισαν και τις προσδιόρισαν αλλά και την ίδια την ειρήνη, αφήνοντας χώρο σε αλυτρωτισμούς και επικίνδυνους εθνικιστικούς αναθεωρητισμούς που έχουν την τάση να εργαλειοποιούν τις μειονότητες.
Η ελληνική δικαιοσύνη όμως διατύπωσε επιφυλάξεις όχι γι’ αυτό καθ’ αυτό το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι αλλά για τον εθνοτικό επιθετικό προσδιορισμό «τουρκική», που έρχεται σε αντίθεση με τη Συνθήκη της Λωζάννης, την οποία (sic) στο συγκεκριμένο σημείο εισηγήθηκε, υπέγραψε και επικύρωσε η ίδια η τότε τουρκική ηγεσία.
Αυτή η νέα τουρκική προσέγγιση επιδιώκει:
α) Να καλύψει τη δύσκολη θέση στην οποία έχει περιέλθει διεθνώς η Τουρκία τον τελευταίο καιρό από άποψη σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (αποχώρηση από τη Συμφωνία της Κωνσταντινούπολης για την προστασία των γυναικών, φυλακίσεις αντιφρονούντων και δημοσιογράφων, διώξεις μειονοτήτων, καταγγελίες διεθνών οργανισμών για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί κ.λπ.).
β) Να εκθέσει την Ελλάδα, τονίζοντας ότι δεν εφαρμόζει τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, παρότι το θέμα εκκρεμεί ακόμα στην ελληνική δικαιοσύνη. Αυτό προκύπτει και από το γεγονός ότι οργανώσεις μειονοτικών του εξωτερικού που στηρίζονται εμφανώς από το τουρκικό ΥΠΕΞ καταγγέλλουν την Ελλάδα στον ΟΗΕ χρησιμοποιώντας ακριβώς την ίδια ρητορική.
γ) Να ομογενοποιήσει-τουρκοποιήσει με κάθε τρόπο τις υπόλοιπες εθνοτικές ή θρησκευτικές υποομάδες της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη, χωρίς κανέναν σεβασμό στο δικαίωμα ατομικού αυτοπροσδιορισμού τους, που προστατεύεται πλέον διεθνώς και από την Ελλάδα, η οποία κύρωσε τη σχετική σύμβαση, ενώ η Τουρκία δεν το έχει πράξει ακόμα.
δ) Να επαναπροσδιορίσει συλλογικά εκ των υστέρων τη φυσιογνωμία της μουσουλμανικής μειονότητας, κόντρα στο υφιστάμενο δίκαιο και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, ως «εθνική τουρκική μειονότητα», διότι γνωρίζει ότι αυτό μεταβάλλει πλήρως τη νομική βάση των διεκδικήσεων της Τουρκίας στη Θράκη και θα διευκολύνει την εργαλειοποιήση της μειονότητας, όχι για να προστατέψει τα δικαιώματά της αλλά για να εξυπηρετήσει τις επιδιώξεις και τα συμφέροντα της δικής της αναθεωρητικής, ισλαμιστικής εξωτερικής πολιτικής.
Παρότι ο Ελληνισμός βίωσε στην Κωνσταντινούπολη, την Ίμβρο και την Τένεδο τις πιο άγριες διώξεις, τις πιο ωμές παραβιάσεις των ανθρωπίνων και μειονοτικών δικαιωμάτων και τη μονομερή –από την τουρκική κρατική ή παρακρατική εξουσία– θραύση της Συνθήκης της Λωζάννης, δεν απάντησε συνειδητά με τον ίδιο τρόπο.
Η Ελληνική Δημοκρατία υπερέβη ακόμα και την Αρχή της Αμοιβαιότητας της Συνθήκης, εφαρμόζοντας στη Θράκη πολιτικές θετικής διάκρισης. Θωράκισε τα ανθρώπινα και μειονοτικά δικαιώματα στην πράξη, βελτιώνοντας συνεχώς τις συνθήκες διαβίωσής της. Δεν εκδικήθηκε αλλά σεβάστηκε.
Χριστιανοί και μουσουλμάνοι, στη Θράκη, χτίσαμε όλοι μαζί μια ανοιχτή δημοκρατική κοινωνία-πρότυπο, που σέβεται απόλυτα τα ανθρώπινα και μειονοτικά δικαιώματα. Μια κοινωνία που εκπαίδευσε διαφορετικές θρησκείες, γλώσσες και πολιτισμούς να συνεννοούνται και να συνεργάζονται δημιουργικά, κλείνοντας την πόρτα τόσο στους ακραίους ισλαμιστικούς φονταμενταλισμούς όσο και στους νεοαναθεωρητικούς εθνικισμούς.
Η τουρκική κυβέρνηση έχει μια ευκαιρία να αντλήσει από την ελληνική Θράκη διδάγματα για το πώς μπορεί να αντιμετωπίσει κι αυτή στο εσωτερικό της τις μειονότητες, ωριμάζοντας και όχι καταστρέφοντας την τουρκική δημοκρατία.
Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ