Μαρίνος Σιζόπουλος στο “Π”: Οι κίνδυνοι της επικείμενης Πενταμερούς Διάσκεψης

Του
ΜΑΡΙΝΟΥ ΣΙΖΟΠΟΥΛΟΥ
Προέδρου του Κ.Σ. ΕΔΕΚ

Βρισκόμαστε στα πρόθυρα της σύγκλησης της νέας, άτυπης Διάσκεψης για το Κυπριακό στη Γενεύη. 

Με βάση τα δεδομένα που υπάρχουν, επικρατεί πλήρης ασάφεια τόσο για τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί όσο και για το πλαίσιο με βάση το οποίο θα πραγματοποιηθεί η διαπραγμάτευση. Στην ουσία πορευόμαστε σε αχαρτογράφητα νερά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Την ίδια στιγμή μια σειρά από γεγονότα που αφορούν εμπλεκόμενα μέρη προκαλούν εύλογη ανησυχία, όπως η στάση του ΓΓ του ΟΗΕ. Συγκεκριμένα:

• Σε δημόσιες δηλώσεις του αναφέρθηκε σε «Βόρεια Κύπρο», παραγνωρίζοντας σχετικές αποφάσεις του Οργανισμού που αναφέρονται σε κατεχόμενη περιοχή.
• Στην τελευταία του έκθεση υποβάθμισε την Κυπριακή Δημοκρατία σε «Ελληνοκυπριακή Διοίκηση».
• Το προφορικό πλαίσιο που κατάθεσε στο Κραν Μοντανά βρίσκεται εκτός των αποφάσεων και του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ.
• Ενώ η αποτυχία των συνομιλιών στο Κραν Μοντανά οφειλόταν στην προκλητική στάση της τουρκικής πλευράς, στην έκθεσή του πίστωσε στην Τουρκία εποικοδομητικό ρόλο και χρέωσε στην ελληνοκυπριακή πλευρά το 50% της αποτυχίας.

Οι ανησυχίες αυξάνουν περισσότερο από την ύποπτη δραστηριότητα που επιδεικνύει ο βρετανικός παράγοντας και ειδικά η πρόθεσή του να παρουσιάσει πλάνο το οποίο να «γεφυρώνει τις νέες ιδέες των δύο πλευρών». Ο αρνητικός του ρόλος στο Κυπριακό είναι διαχρονικός.

Τέλος, η προκλητική στάση της Τουρκίας, η οποία παρουσιάζει ιδιαίτερη έξαρση με:

• τις έρευνες στην ΑΟΖ της Κύπρου,
• τον εποικισμό της Αμμοχώστου,
• την απαίτηση για λύση δύο κρατών και αναγνώριση «κυριαρχικής ισότητας» στο κατοχικό καθεστώς.

Συνυπολογίζοντας τους παραπάνω παράγοντες, οι ανησυχίες δεν είναι απλά εύλογες αλλά υπαρκτές, όπως και οι κίνδυνοι και οι παγίδες που ελλοχεύουν. Αυτοί συνοψίζονται:

• Σε ενδεχόμενη υποχώρηση της Τουρκίας από τη θέση για δύο κράτη, με ταυτόχρονη απαίτηση για κατοχύρωση της «κυριαρχικής ισότητας», που σε συνδυασμό με την πολιτική ισότητα μπορεί να οδηγήσει τελικά σε λύση συνομοσπονδίας, όπου η Τουρκία θα μπορεί να ελέγχει απόλυτα τη λειτουργία του κυπριακού κράτους.
• Η εξασφάλιση της «κυριαρχικής ισότητας» θα νομιμοποιεί στο μέλλον την απόσχιση της «τουρκοκυπριακής ζώνης» και την ανακήρυξη τουρκικού κράτους στην Κύπρο.
• Εάν η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν υποκύψει στις πιέσεις, υπάρχει ο κίνδυνος να χρεωθεί με αρνητική στάση και να οδηγήσει σε περαιτέρω αναβάθμιση του κατοχικού καθεστώτος, όπως είχε συμβεί το 2004, μετά την απόρριψη του Σχεδίου Ανάν.

Όλα αυτά επιβάλλουν Κύπρος και Ελλάδα να είναι επαρκώς προετοιμασμένες να αντιμετωπίσουν όλα τα παραπάνω αρνητικά σενάρια. Γι’ αυτόν τον λόγο η ΕΔΕΚ, το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Κύπρου, από την αρχή επέμενε ότι θα έπρεπε στην πρόταση για σύγκληση της άτυπης πενταμερούς να είχαμε αντιπροτείνει τη σύγκληση Διεθνούς Διάσκεψης με την παρουσία και των πέντε μονίμων μελών του ΣΑ, όπως προνοεί η σχετική απόφαση της ΓΣ του ΟΗΕ.

Η άρνηση της Τουρκίας να λάβει μέρος σε Διεθνή Διάσκεψη θα την εξέθετε. Η παρουσία και των πέντε μονίμων μελών του ΣΑ θα εξισορροπούσε τον ρόλο της Μεγάλης Βρετανίας και θα αποδυνάμωνε ενδεχόμενες πιέσεις για περαιτέρω υποχωρήσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς.

Επιδίωξη θα έπρεπε να είναι η διαμόρφωση –εάν όχι ο καθορισμός– της διαδικασίας και του πλαισίου και όχι να συρόμαστε σε διαδικασίες που άλλοι καθορίζουν για εξυπηρέτηση των δικών τους σχεδιασμών.

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ