Μήνυμα προς τη «Γαλάζια Πατρίδα»

Εν όψει των εορτασμών της 25ης Μαρτίου!

-Το Αιγαίο Πέλαγος φέρει αρχέγονη ελληνική ονομασία

Του
ΧΡΗΣΤΟΥ Θ. ΜΠΟΤΖΙΟΥ

Σε τρεις εβδομάδες ο απανταχού Ελληνισμός θα εορτάσει τα διακόσια χρόνια του Απελευθερωτικού του Αγώνα από τον οθωμανικό ζυγό και θα τιμήσει τη μνήμη των προγόνων μας, που με πενιχρά και πρωτόγονα πολεμικά μέσα αγωνίσθηκαν εναντίον μιας αυτοκρατορίας για την ελευθερία και την εθνική ανεξαρτησία.

Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 έχει ευρύτερη σημασία. Αφύπνισε και άλλους λαούς, κυρίως της Βαλκανικής, που με τοπικές αρχικά εξεγέρσεις στράφηκαν και αυτοί κατά των κατακτητών, των οθωμανών Τούρκων. Δυστυχώς, η πανδημία του κορονοϊού θα επιδράσει, όπως φαίνεται, αρνητικά στις εορταστικές εκδηλώσεις, που πιθανότατα θα περιοριστούν σε μέγεθος και λαμπρότητα και ευρεία λαϊκή συμμετοχή. Παραμένει άγνωστο αν έχουν κληθεί και ηγέτες ξένων χωρών, που ειδικά για εκείνους των χωρών-μελών της ΕΕ θα είναι μάλλον ανέφικτη, επειδή η επέτειος συμπίπτει με τη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (25 – 26 Μαρτίου).

Ανεξάρτητα, πάντως, από την ευρεία ή περιορισμένη παρουσία ξένων αντιπροσωπειών, το υπουργείο Εξωτερικών έδωσε οδηγίες προς τις Διπλωματικές Αρχές μας να υποβάλουν αίτημα προς τις χώρες διαπίστευσης ώστε να φωταγωγήσουν συμβολικά ένα δημόσιο οίκημα για να τιμήσουν την επέτειο της δεύτερης εκατονταετηρίδας της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Αν και η πρακτική αυτή είναι μάλλον ασυνήθιστη και σπάνια, απομένει να δούμε πόσες χώρες θα ανταποκριθούν στο ελληνικό αίτημα και με ποιον τρόπο.

Και ενώ ο απανταχού Ελληνισμός ετοιμάζεται για τους εορτασμούς της Εθνικής Παλιγγενεσίας, το καθεστώς Ερντογάν αναγγέλλει τη διεξαγωγή ναυτικών ασκήσεων στο Αιγαίο, με μια εντυπωσιακή σε αριθμό συμμετοχή πολεμικών πλοίων, με την ονομασία «Γαλάζια Πατρίδα» ή «Mavi Vatan» στην τουρκική γλώσσα. Είναι συμπτωματική η χρονική συγκυρία, όπως και η ονομασία της ναυτικής άσκησης; Πιστεύω πως όχι.

Συνήθως σε στρατιωτικές ασκήσεις δίνονται ονομασίες ιστορικών προσώπων και όχι αφηρημένοι ή συμβολικοί όροι. Και ο όρος «Γαλάζια Πατρίδα» έχει χρησιμοποιηθεί από τον Ερντογάν για να δηλώσει την αμφισβήτηση κυριαρχικών ελληνικών δικαιωμάτων με διεκδικήσεις σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Διεκδικήσεις που αντιβαίνουν τους κανόνες και τις προβλέψεις του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας και των Διεθνών Συνθηκών. Δικαίωμά τους, βέβαια, να ονοματίσουν τη θαλάσσια ζώνη που αντιστοιχεί στην Τουρκία. Όταν όμως αποσιωπούν τη διεθνώς καθιερωμένη και ιστορική ονομασία του Αιγαίου, αποκαλύπτουν και την αμφισβήτηση του καθεστώτος που ισχύει για τον αιγαιακό θαλάσσιο χώρο.

Το Αιγαίο Πέλαγος φέρει αρχέγονη ελληνική ονομασία. Και τα εκατοντάδες διάσπαρτα νησιά κατοικήθηκαν χιλιάδες χρόνια πριν από Έλληνες και σε πολλά από αυτά τα νησιά γεννήθηκαν προσωπικότητες της επιστήμης και των τεχνών, που επηρέασαν βαθιά τον δυτικό και τον παγκόσμιο πολιτισμό. Αν με την ονομασία «Γαλάζια Πατρίδα» στην επιδεικτική ναυτική άσκηση αποσκοπεί στην επιβεβαίωση των παράνομων διεκδικήσεών του στην περιοχή, του υπενθυμίζουμε ότι η πραγματική πατρίδα των Τούρκων δεν είναι «Γαλάζια» αλλά μάλλον φαιά των ασιατικών περιοχών της Μογγολίας.

Αν όμως, όπως υποπτευόμαστε, η ονομασία της ναυτικής άσκησης αποσκοπεί στη μείωση της σημασίας της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, ας πουν τι θετικό προσέφερε η Οθωμανική Αυτοκρατορία στους κατακτημένους λαούς.

Μελετώντας την Ιστορία, ο έλληνας ή ξένος αναγνώστης θα διαπιστώσει ότι οι Ρωμαίοι, υποδεέστεροι των Ελλήνων πολιτισμικά, ασπάσθηκαν τον ελληνικό πολιτισμό για να δημιουργηθεί στη συνέχεια ένας κοινός πολιτισμός, ο ελληνορωμαϊκός. Οι Οθωμανοί δεν τους μιμήθηκαν. Έπραξαν το αντίθετο και οι κατακτημένοι λαοί βυθίστηκαν στο σκότος και την αμάθεια. Η υστέρηση των βαλκανικών λαών έναντι των άλλων ευρωπαϊκών το βεβαιώνει.

Ο κ. Ερντογάν ας αναλογισθεί, επίσης, γιατί η Ελληνική Επανάσταση προκάλεσε τόση συγκίνηση στην Ευρώπη, σε μεγάλους συγγραφείς, καλλιτέχνες και ανθρώπους του πνεύματος. Άνθρωποι όπως ο Βίκτωρ Ουγκώ, ο Νίτσε, ο Λόρδος Βύρων, ο Ντελακρουά, ο Σανταρόζα κ.ά. δεν διακατέχονταν από αντιοθωμανισμό. Τους συγκινούσε το γεγονός ότι μια αρχαία χώρα, που είχε προσφέρει τόσα πολλά στον δυτικό και τον παγκόσμιο πολιτισμό, ξαναεμφανιζόταν στο προσκήνιο της Ιστορίας. Για τους Έλληνες και τον απανταχού Ελληνισμό η 25η Μαρτίου 1821 έχει τη σημασία της Παλιγγενεσίας. Της εθνικής επιβίωσης ενός λαού που κινδύνευσε να μείνει μόνο ως ιστορική ανάμνηση. Δεν πανηγυρίζουμε τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που ο κ. Ερντογάν επιθυμεί να επανασυστήσει, στηριζόμενος στον εθνικισμό και στον Ισλαμισμό. Ίσως γιατί με αυτά τα συνθήματα κατορθώνει να παραμένει στην εξουσία.

Οι εορτασμοί της εθνικής επετείου της 25ης Μαρτίου 1821, από την οποία φέτος συμπληρώνονται διακόσια χρόνια, δεν συνδέονται με διεκδικήσεις χαμένων πατρίδων, της γης της Ιωνίας και πιο πέρα. Πατρίδες που χάθηκαν οριστικά. Τιμάμε την επέτειο και τους προγόνους μας και κοιτάμε μπροστά.

Η Ελλάδα, ως κράτος και χώρα-μέλος της ΕΕ, επιθυμεί τη συνεργασία με όλες τις γειτονικές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, η οποία αποβλέπει στην ένταξή της στη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια. Όμως η συμπεριφορά και οι επιλογές του καθεστώτος Ερντογάν βαίνουν προς την αντίθετη κατεύθυνση. Ονειρεύονται και διεκδικούν «Γαλάζιες Πατρίδες» με πραγματοποίηση ναυτικών ασκήσεων σε μια χρονική περίοδο που εύλογα προκαλεί απορίες και εγείρει ερωτηματικά ως προς τον σκοπό στον οποίο αποβλέπουν. Σίγουρα δεν θα επηρεάσουν τους εορτασμούς των απανταχού Ελλήνων για τη μεγάλη εθνική επέτειο και τον επικό αγώνα των προγόνων μας για την ελευθερία.

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ