Επιστήμονες ανακάλυψαν κοντινό βραχώδη εξωπλανήτη «υπέρ-Γη»
Ένας καυτός εξωπλανήτης, με την ονομασία Gliese 486b, ο οποίος ανακαλύφθηκε πρόσφατα από ευρωπαίους αστρονόμους, ίσως βοηθήσει τους επιστήμονες να μελετήσουν την ατμόσφαιρα σε βραχώδεις πλανήτες έξω από το ηλιακό μας σύστημα.
Πρόκειται για την υπέρ-Γη γύρω από το κοντινό άστρο Gliese 486 (έναν ερυθρό νάνο ψυχρότερο και πιο μικρό από τον Ήλιο) που, λόγω της εγγύτητας με τον δικό μας πλανήτη (απόσταση μόνο 26,3 ετών φωτός) η αναζήτηση ατμόσφαιρας σε αυτό το ουράνιο σώμα ίσως αποτελεί ιδανική περίπτωση για τους ιδικούς. Όπως και αν έχει πάντως, λόγω της ιδιαίτερα υψηλής θερμοκρασίας που επικρατεί στον συγκεκριμένο εξωπλανήτη, θεωρείται απίθανη η ύπαρξη ευνοϊκών συνθηκών για την ανάπτυξη ζωής σε αυτόν.
Επιστήμονες της ισπανο-γερμανικής κοινοπραξίας CARMENES, με επικεφαλής τον πλανητικό επιστήμονα T. Trifonov, του γερμανικού Ινστιτούτου Αστρονομίας Max-Planck στη Χαϊδελβέργη, χρησιμοποίησαν επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια για τις παρατηρήσεις τους. Τα ευρήματά τους δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Science».
Όπως ανέφερε ο επικεφαλής της μελέτης, παρότι ο εν λόγω εξωπλανήτης δεν μπορεί να είναι κατοικήσιμος με τον τρόπο που αντιλαμβάνεται κάποιος αυτήν την έννοια εδώ στη Γη, «ο Gliese 486b δεν είναι αρκετά καυτός για να αποτελεί έναν κόσμο λάβας και μόνο. Ωστόσο, η θερμοκρασία του τον καθιστά κατάλληλο για τη μελέτη μίας πιθανής ατμόσφαιρας».
«Ονειρευόμασταν έναν τέτοιο πλανήτη εδώ και δεκαετίες», εξήγησε ο Δρ. Ben Montet, ένας εκ των ερευνητών της ομάδας και συμπλήρωσε: «γνωρίζαμε για καιρό ότι βραχώδεις πλανήτες σαν αυτήν την υπέρ-Γη πρέπει να υπάρχουν γύρω από τα κοντινά άστρα. Εντούτοις δεν είχαμε, μέχρι πρόσφατα, την τεχνολογία για να τους αναζητήσουμε».
Περισσότεροι από 4.300 εξωπλανήτες, βραχώδεις και μη, λίγοι από τους οποίους έχουν ομοιότητες με τη Γη, έχουν ανακαλυφθεί τα τελευταία 25 χρόνια από τους επιστήμονες. Η χημική ανάλυση μιας πιθανής ατμόσφαιρας σε «γήινους» εξωπλανήτες αποτελεί μεγάλη πρόκληση για τους ειδικούς. Κάτι τέτοιο ίσως να είναι εφικτό με το υπό εκτόξευση (φέτος) μεγάλο αμερικανικό διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb της NASA και το υπό κατασκευή Υπερβολικά Μεγάλο Τηλεσκόπιο (ELT) στη Χιλή.
Ο Gliese 486b είναι μεγαλύτερος από τη Γη κατά περίπου 30% καθώς η ακτίνα του είναι περίπου 1,3 φορές μεγαλύτερη, ενώ η μάζα του είναι σχεδόν τριπλάσια (2,8 φορές μεγαλύτερη). Η θερμοκρασία στην επιφάνειά του είναι λίγο χαμηλότερη από αυτή της Αφροδίτης- γύρω στους 430 βαθμούς Κελσίου. Σύμφωνα με τους ειδικούς, ένας άνθρωπος στην επιφάνειά του θα αισθανόταν μία βαρύτητα 70% ισχυρότερη από αυτή του δικού μας πλανήτη. Από τα ερευνητικά στοιχεία προκύπτει ότι ο Gliese 486b χρειάζεται μόνο μιάμιση μέρα για μία πλήρη περιφορά γύρω από το άστρο του (αυτή είναι η διάρκεια του έτους του) σε απόσταση 2,5 εκατομμύρια χιλιόμετρα από αυτό.
Στην ξερή επιφάνεια του εξωπλανήτη εκτιμάται ότι είναι πιθανή η ύπαρξη πολλών ηφαιστείων και ποταμών λάβας. Όπως επισημαίνει ο J. Caballero «Αν ο πλανήτης ήταν 100 βαθμούς πιο καυτός, όλη η επιφάνειά του θα ήταν λάβα. Η ατμόσφαιρά του θα αποτελείτο από εξαερωμένα πετρώματα». Ο ίδιος επιστήμονας- αναφερόμενος στην ανακάλυψη μίας επιγραφής το 1799 η οποία είχε βοηθήσει τους αρχαιολόγους να μεταφράσουν τα αιγυπτιακά ιερογλυφικά- σημείωσε πως η μελέτη της ατμόσφαιρας του Gliese 486b «μπορεί να τον μετατρέψει στη “στήλη της Ροζέτας” της εξωπλανητολογίας, τουλάχιστον όσον αφορά τους πλανήτες σαν τη Γη».
Πηγή: ΕΡΤ