ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΝΑΣ: Στο μεταίχμιο της πανδημίας
Του
ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΝΑ
Βουλευτή Χαλκίδας του Κινήματος Αλλαγής
Οι υγειονομικές κρίσεις και οι πανδημίες δεν είναι κάτι καινούριο στην ανθρώπινη ιστορία. Η ανησυχία όμως και οι προβληματισμοί που έχουν γεννηθεί από την έξαρση της ασθένειας Covid-19 οδηγούν σε αγωνία για την καθημερινή επιβίωση, σε ανασφάλεια για την επόμενη ημέρα, ενώ το άγχος που μας περιβάλλει για την οικονομική κρίση που θα ακολουθήσει αλλά και για τα ίχνη που θα αφήσει αυτή η περιπέτεια στην κοινωνική μας ζωή επισκιάζουν όλο και περισσότερο το γνωστό μέχρι στιγμής τρόπο ζωής μας.
Αναμφίβολα, ο κίνδυνος παράτασης της κοινωνικής απομόνωσης και οι σχετικοί περιορισμοί κινδυνεύουν να παγιώσουν ένα μόνιμο κλίμα φόβου και εσωστρέφειας στον συνολικό πληθυσμό. Εντούτοις, η πανδημία κρίνεται ως θέμα προστασίας της υγείας του κοινωνικού συνόλου, ως δημοσίου αγαθού, καθώς και της ζωής απροσδιορίστου αριθμού ανθρώπων. Κάνοντας μια κριτική στη λήψη μέτρων από την κυβέρνηση σχετικά με την προστασία των πολιτών, δεν τίθεται θέμα ως προς την αναγκαιότητα αλλά ως προς τις σχετικές προεκτάσεις που επιφέρουν τα εν λόγω μέτρα, ενώ πρέπει να αξιολογηθούν στην εφαρμογή τους, καθώς επίσης επιτακτική κρίνεται η ανάγκη μιας στρατηγικότερης αντιμετώπισης της πανδημίας.
Ο οικονομικοπολιτικός και κοινωνικός χαρακτήρας της πανδημίας οδηγούν αβίαστα σε σκέψεις και διερωτήσεις για την επόμενη μέρα. Παρόλο που η πανδημία φανέρωσε την υπάρχουσα κατάσταση του γνωστού εδώ και χρόνια –και ιδιαίτερα μετά την κυβερνητική μεταβολή του Ιουλίου του 2019–, απαξιωμένου και υποβαθμισμένου συστήματος δημόσιας υγείας, ο κρατικός μηχανισμός στράφηκε προς αυτό. Ειδικότερα, το δημόσιο αγαθό της υγείας, που μεταβλήθηκε σε αγοραίο εμπόρευμα και ουσιαστικά δεν στηρίχθηκε από την κυβέρνηση και τους αρμοδίους υπουργούς, είναι αυτό που δοκιμάζεται συνεχώς και στηρίζει κουτσό στις πλάτες του ολόκληρη την υγειονομική κρίση.
Με αφετηρία την παραπάνω θέση, μπορεί κανείς να αντιληφθεί τη συνολική ανεπάρκεια των κοινωνικών και οικονομικών συστημάτων οργάνωσής μας, η οποία μπορεί να αποβεί καταστροφική, ιδιαίτερα τη στιγμή που η οικονομία μας δεν έχει ακόμα αναρρώσει από το ξέσπασμα της κρίσης του 2008, όπου είχαν δοκιμασθεί και όλες οι πολιτικές υπέρβασης της κρίσης. Το απρόβλεπτο γεγονός της πανδημίας σε συνδυασμό με το παραπάνω πλαίσιο είναι πολύ πιθανόν να διαμορφώσουν την εκδήλωση μιας δεύτερης φάσης ύφεσης, η οποία θα απαιτεί τον συλλογικό συντονισμό ενεργειών σε τεχνικά ζητήματα.
Είναι αξιοπρόσεκτος επίσης ο προβληματισμός σχετικά με την επιβίωση των μικρών επιχειρήσεων, οι οποίες δεν εντάχθηκαν όπως έπρεπε στα σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία ενίσχυσης λόγω πανδημίας και αντιμετωπίζουν σοβαρή έλλειψη ρευστότητας, με όλο και δυσκολότερη πρόσβαση στο τραπεζικό σύστημα. Προφανώς, η κατάσταση αυτή μπορεί να οδηγήσει στον αφανισμό της μικρομεσαίας επιχείρησης, που μέχρι πρότινος αποτελούσε το δυναμικό στοιχείο της ελληνικής κοινωνικοοικονομικής δομής.
Και όλα αυτά τη στιγμή που το αναπτυξιακό μας μοντέλο του τουρισμού βρίσκεται στη δυσκολότερη φάση του, αφήνοντας πίσω του τεράστιες οικονομικές τρύπες στο ΑΕΠ. Ο τουρισμός είναι ο κλάδος που πολύ δύσκολα θα ανασυνταχθεί, ανεξάρτητα από την τεχνογνωσία που αποκτήθηκε κατά την προηγούμενη χρονιά σχετικά με τη χρήση των υγειονομικών πρωτοκόλλων, υπολογίζοντας τις οικονομικές απώλειες –χωρίς τους θερινούς μήνες– μόνο για το τρίμηνο Μάρτιος – Μάιος, με βάση τα στοιχεία του 2019, σε πάνω από 2,17 δισ.
Συνοψίζοντας, ο κίνδυνος για εκτίναξη της ανεργίας είναι μεγάλος, όπως και ο φόβος ότι πολλές μικρές επιχειρήσεις ενδεχομένως να μην ανοίξουν ξανά. Γι’ αυτό πρέπει να προσεγγίσουμε το ζήτημα της ανάπτυξης από άλλη σκοπιά και με διαφορετική από την υπάρχουσα λογική και στρατηγική, ενισχύοντας τα δομικά συγκριτικά πλεονεκτήματα της ελληνικής οικονομίας. Η μικρή και μεσαία επιχειρηματικότητα, ως ιστορικός πυλώνας της οικονομικής μας ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής, θα πρέπει να στηριχθεί με ευρηματικό τρόπο, ώστε να συμβάλει όχι μόνο στις βραχυπρόθεσμες προκλήσεις αλλά στην οικονομική και κοινωνική ανασυγκρότηση. Το Ταμείο Ανάκαμψης και το νέο ΕΣΠΑ σίγουρα θα αποτελέσουν μοχλούς ανάπτυξης της οικονομίας, εάν βέβαια χρησιμοποιηθούν σωστά, αλλά σίγουρα δεν είναι αρκετά.
Οι μεγάλες κρίσεις αποτελούν αφορμή για σκέψη σε πολλά επίπεδα, ενώ παράλληλα αποδεικνύουν την καταλληλότητα της στιγμής για εφαρμογή μιας νέας, σαφούς και ρηξικέλευθης μεταρρυθμιστικής ατζέντας ως προς το πολιτικό, κοινωνικό, οικονομικό και διοικητικό σύστημα.
Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ