Τουρκία και εγκλήματα πολέμου – Του Π. Αδαμίδη

Του
ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ ΑΔΑΜΙΔΗ
Δικηγόρου, LL.M (Harvard’ 95), ΔΝ, αν. Καθηγητή
Κοινοτικού Δικαίου, Προμηθειών και Διεθνών Σχέσεων
στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων

Η γιγάντωση των αμυντικών δαπανών της Τουρκίας δεν αποτελεί είδηση. Είναι πρακτική της, την οποία τηρεί με ευλάβεια την τελευταία δεκαετία. Προσδοκία της, εν πολλοίς βέβαια ουτοπική, είναι ότι θα δύναται να συντηρεί την πολεμική της μηχανή μέσα από τη δραστηριότητα της εγχώριας βιομηχανίας της. Και αν αυτός ο τομέας από μόνος του δεν είναι αρκετός για να διατηρήσει το μομέντουμ στην έρευνα και την ανάπτυξη οπλικών συστημάτων, που απασχολούν και αντίστοιχης υψηλής κατά κανόνα εξειδίκευσης προσωπικό, φροντίζει να δημιουργεί και δικές της αγορές.

Τα πολεμικά θέατρα στα οποία συμμετέχει είναι ευάριθμα, ενώ χώρες όπως το Αζερμπαϊτζάν αλλά και η Λιβύη, από πλευράς διεθνούς αναγνώρισης, στηρίχθηκαν στην τουρκική πολεμική βιομηχανία. Και την πλήρωσαν αδρά. Και αυτά είναι τα εμφανή μέτωπα. Γιατί στην αφρικανική ιδίως ήπειρο καταγράφεται ένα σαφάρι, όπως λέγεται, για τη διεύρυνση του μεριδίου αγοράς της και στον τομέα της Άμυνας.

Πελάτες, από ό,τι φαίνεται, υπάρχουν. Αλλά δεν αρκούν για την ανάπτυξη και εξέλιξη μιας αμυντικής βιομηχανίας. Σε σχέση πάντοτε με τα μεγέθη και τις καταβολές της Τουρκίας. Η τεχνογνωσία είναι πολύτιμη ποιοτική διάσταση για τον σκοπό αυτό. Εν πολλοίς την επιδιώκουν και την επιτυγχάνουν μέσα από τις συμπαραγωγές που διεκδικούν. Ας το προσέξουμε.

Η ενίσχυση των τουρκικών δυνατοτήτων εξακολουθεί, ωστόσο, να βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με την αγορά ξένων οπλικών συστημάτων. Και εκεί είναι που οι εταίροι μας δείχνουν δυσανεξία στην επίδειξη αλληλεγγύης. Η αγορά είναι μεγάλη και τα σχετικά προϊόντα και κοστίζουν και αποφέρουν μεγάλα κέρδη στο αμυντικό λόμπι κάθε χώρας. Γερμανία, Ισπανία και Ιταλία, πρώτοι μεταξύ αυτών. Η προσδοκία για ανταπόκριση στα αιτήματά μας μοιάζει να είναι φρούδα.

Αυτό δεν σημαίνει ότι εξέλιπαν τα μέσα πίεσης και η ελπίδα. Πρέπει όμως να είναι στοχευμένα. Πέρα από τη συνεχιζόμενη παρουσία τουρκικού στρατού στην κατεχόμενη Κύπρο, που αποτελεί ένα διαρκές έγκλημα κατά της ειρήνης, η Τουρκία έχει εμπλακεί σε συγκρούσεις στα σύνορά της και προμηθεύει με οπλισμό καθεστώτα και κυβερνήσεις που κατηγορούνται για εγκλήματα πολέμου. Η σύγκρουση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ έλαβε χώρα με οπλικά συστήματα που προμήθευσε η Τουρκία. Υπάρχουν καταγγελίες για τη διάπραξη εγκλημάτων πολέμου, που ακόμα και αν δεν διαπράχθηκαν με τουρκικά όπλα, έλαβαν χώρα από ένοπλες δυνάμεις που προμηθεύει η χώρα αυτή. Ομοίως, ο τρόπος διεξαγωγής της δράσης της κατά των κούρδων ανταρτών και ειδικά στις πολιτοφυλακές στη Βόρεια Συρία έγινε με μεθόδους και εκρηκτικά που παραβιάζουν, όπως καταγγέλλεται, το Δίκαιο του Πολέμου. Εκεί πρέπει να εστιάσουμε.

Η συγκυρία έχει τη δυναμική της. Το Κογκρέσο στις ΗΠΑ μπλόκαρε την πώληση οπλισμού στη Σαουδική Αραβία λόγω της καταγγελλόμενης χρήσης του με τρόπο που συνιστά έγκλημα πολέμου στην Υεμένη, κατά των Χούτι. Με το πρόσφατο αυτό προηγούμενο, μπορεί να επιδιωχθεί από την πλευρά μας η ενεργοποίηση ανάλογων μηχανισμών στη Γερμανία. Μια τέτοια εξέλιξη θα στείλει μήνυμα σε Ιταλία και Ισπανία και θα αποτελέσει προηγούμενο. Είναι φορές που συμφέρει να κερδίζεις έναν πόλεμο μακριά από τα φώτα της επικαιρότητας. Δεν είναι όλα για το δελτίο των 20:00.

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ