Βούλα Πατουλίδου στο “Π”: Όμορφή μου ελληνική μου γλώσσα!
Της
ΒΟΥΛΑΣ ΠΑΤΟΥΛΙΔΟΥ
Ολυμπιονίκου, Αντιπεριφερειάρχου Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης
Προέδρου Οργανισμού Τουρισμού Θεσσαλονίκης
Ήταν μικρούλης ο γιος μου όταν τον ρώτησα τι σήμαινε γι’ αυτόν η φράση «για την Ελλάδα, ρε γαμώτο».
Μου απάντησε αυτό που περίμενα:
«Για την Ελλάδα δίνω και την ψυχή μου».
«Πες μου την τώρα στ’ Αγγλικά…», του είπα.
Σκέφτηκε για λίγα δευτερόλεπτα και διαπίστωσε έντρομος πως αυτήν τη
φράση δεν μπορούσε να τη μεταφράσει και να της δώσει το πραγματικό της νόημα.
«Είδες λοιπόν τη δύναμη της γλώσσας μας; Για κάποιους μια λέξη μπορεί να είναι βρισιά, ενώ για μας τους Έλληνες είναι… λυγμός ή προσευχή!», του απάντησα.
Αυτές τις μέρες πραγματοποιούνται εκδηλώσεις για την Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας, στη Νάπολη της Ιταλίας. Φανταστείτε… εν μέσω πανδημίας, ένας άλλος λαός, ένας άλλος πολιτισμός υμνεί το μεγαλείο της γλώσσας μας.
Δεν θέλω να μεμψιμοιρώ, αλλά είναι εντυπωσιακή η αποθέωση της ελληνικής γλώσσας από ανθρώπους που δεν έχουν δέσιμο, δεν έχουν ρίζες στον πυρήνα της ύπαρξής μας. Φιλόσοφοι, στοχαστές, συγγραφείς… ποιητές.
Και όμως! Αναγνωρίζουν μια υπεροχή αδιαμφισβήτητη.
Και όταν την αναγνωρίζουν οι ξένοι, δεν μπορεί ένας έλληνας υπουργός Πολιτισμού με υπεροψία να λέει πως διάβασε λίγο (!) τον Καζαντζάκη στ’ αγγλικά.
Πώς να μεταφράσεις στ’ αγγλικά το «Μάνδαλο της Γης» και να ανατριχιάσεις από την κορυφή ως τα νύχια;
Πώς;
Πώς να μεταφράσεις μια γλώσσα που ακούγεται σαν… μουσική;
Με μέτρο, απλότητα, κλίσεις και παρεκκλίσεις, αλλά και εννοιολογικό περιεχόμενο. Τίποτα δεν είναι τυχαίο. Ακόμα και μόνα τους τα γράμματα έχουν μια απίστευτη δύναμη να περιγράψουν εικόνες και έννοιες. Έναν ήχο, ένα συναίσθημα, μία μυρωδιά.
Μια γλώσσα παλιά, αρχαία και τόσο σύγχρονη συνάμα. Με λέξεις και έννοιες που παραμένουν χωρίς απόδοση στις άλλες γλώσσες.
Φιλότιμο, θαλπωρή, άμιλλα!
Λέξεις και έννοιες που υπάρχουν μέσα μας και περιγράφουν αρετές. Αρετές που έχει ο Έλληνας και με την πρώτη ευκαιρία αποδεικνύει πόσο ξεχωριστός είναι ή τις κλωτσάει και χάνετε στη δίνη της διχόνοιάς του.
4.000 χρόνια αναπνέει και εξελίσσεται. Ανάβει τη φλόγα σε συγγραφείς και ποιητές. Γεννάει μεγάλα έργα, που μένουν στην Ιστορία.
Γίνεται δίαυλος γνώσης και επικοινωνίας.
Περιγράφει αβίαστα το μηδέν και το άπειρο.
Τι θα ήμασταν χωρίς αυτήν τη γλώσσα; Ποιοι θα ήμασταν; Ποιος θα ήταν ο πολιτισμός μας;
Αυτό το θαύμα μας καθόρισε και θα μας καθορίζει.
Αυτήν τη γλώσσα πρέπει να προστατεύσουμε.
Σε κάθε διάλεκτο, σε κάθε αρχέγονο ιδίωμα.
Είναι ευθύνη μας απέναντι στην ύπαρξή μας.
Όταν άλλοι λαοί την αποθεώνουν, εμείς δεν θα ’πρεπε να την περιφρουρούμε ως κόρη οφθαλμού;
Είπε ο Ελύτης:
«Εάν η γλώσσα αποτελούσε απλώς ένα μέσον επικοινωνίας, πρόβλημα δεν θα υπήρχε. Συμβαίνει όμως ν’ αποτελεί και εργαλείο μαγείας και φορέα ηθικών αξιών. Προσκτάται η γλώσσα στο μάκρος των αιώνων ένα ορισμένο ήθος. Και το ήθος αυτό γεννά υποχρεώσεις. Χωρίς να λησμονεί κανείς ότι στο μάκρος είκοσι πέντε αιώνων δεν υπήρξε ούτε ένας, επαναλαμβάνω ούτε ένας, που να μη γράφτηκε ποίηση στην ελληνική γλώσσα».
Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ