Κυρία Κεραμέως, όποιος δεν διδάσκεται από την Ιστορία είναι καταδικασμένος να την ξαναζήσει

Του
ΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΒΕΛΑΚΗ,
Οικονομολόγου του Εθνικού
και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Το τερατούργημα της κ. Κεραμέως και του κ. Χρυσοχοΐδη δεν έχει καμιά σχέση με την Ανώτατη Εκπαίδευση και τα προβλήματά της. Είναι ένα διάβημα προς το ακροδεξιό ακροατήριο της ΝΔ, στο οποίο αποδίδει μεγάλη σημασία η κυβέρνηση.

Αυτός είναι και ο λόγος που το κόμμα του κ. Βελόπουλου ήταν το μοναδικό που έσπευσε να το στηρίξει κοινοβουλευτικά, στο πλάι των βουλευτών της ΝΔ. Το νομοσχέδιο δεν απευθύνεται μόνο στα συντηρητικά αντανακλαστικά ενός τμήματος της κοινωνίας, αλλά καλλιεργεί όνειρα επαγγελματικής αποκατάστασης, μέσω της Αστυνομίας και της «φοιτητικής Αστυνομίας» ειδικότερα, σε ένα τμήμα του εκλογικού σώματος που ψήφιζε τη Χρυσή Αυγή ή κάποιο άλλο ακροδεξιό κόμμα ή μόρφωμα.

Όμως αυτή είναι η μισή αλήθεια. Η άλλη μισή είναι ότι με τη θεσμοθέτηση περιορισμών στο δικαίωμα του «συνέρχεσαι» και στην ελε­υθερία του Τύπου, που τους συνοδεύουν, επιχειρείται η καταστολή της δυσαρέσκειας στην κυβερνητική πολιτική. Δυσαρέσκεια που με τις μαζικές κινητοποιήσεις των φοιτητών παίρνει πλέον τον χαρακτήρα οργανωμένης αντίδρασης, που επιδιώκει να αναμετρηθεί με την κυβερνητική πολιτική στον χώρο της Παιδείας. Η κυβέρ­νηση πιστεύει ότι με τον αυ-­
ταρχισμό και τον έλεγχο της δημοσιογραφικής κάλυψης των κινητοποιήσεων θα μπορέσει να ελέγξει αυτές τις αντιδράσεις. Έχει αποφασίσει τα Πανεπιστήμια να αποτελέσουν πρό­βα τζενεράλε για την αντιμετώπιση των λαϊκών αντιδράσεων που ξεσπούν ή πρόκειται να ξεσπάσουν με την απελευθέρωση των πλειστηριασμών, τις επικείμενες αναδιαρθρώσεις των τραπεζών και τα μέτρα λιτότητας, που αργά η γρήγορα θα συνοδεύσουν την ανεξέλεγκτη αύξηση του δημόσιου χρέους. Το τελευταίο έφτασε αισίως το 223%, σύμ­φωνα με εκθέσεις διεθνών τραπεζών.

Βλέπετε, η εκπαίδευση, ιδιαίτερα η Ανώτατη, έχει και τη δική της αυτοτελή σημασία στα πολιτικά πράγματα. Στην Ελλάδα, οι αγώνες του φοιτητικού και του εργατικού κινήματος έχουν καταφέρει οι μισοί περίπου φοιτητές κάθε γενιάς να είναι παιδιά εργατών, αγροτών και φτωχών στρωμάτων. Στο εξωτερικό το αντίστοιχο ποσοστό δεν είναι ούτε 20% και βαίνει μειούμενο. Αυτή η ιδιαίτερη κοινωνική σύνθεση είναι και η αιτία που το φοιτητικό κίνημα έπαιξε καταλυτικό ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις μεταπολεμικά. Από τους Λαμπράκηδες και το 114, που σημάδεψαν τη δεκαετία του ’60, στον αντιδικτατορικό αγώνα και το Πολυτεχνείο, την κατάργηση στην πράξη του καραμανλικού «νόμου 815» αλλά και το «κάτσε καλά, Γεράσιμε» στα τέλη της δεκαετίας του ’90. Το φοιτητικό κίνημα δήλωσε «παρών» σε όλες τις μεγάλες καμπές της μεταπολεμικής ιστορίας και σίγουρα σφράγισε την εποχή που ονομάζουμε «Μεταπολίτευση». Το «νομοσχέδιο Κεραμέως – Χρυσοχοΐδη» θέλει να βάλει τέλος σε ένα κίνημα που αγωνίζεται για δημοκρατικές ελευθερίες και εμφορείται από αριστερές ιδέες. Η κυβέρνηση της Δεξιάς επιθυμεί μια ιστορική ρεβάνς απέναντι στην κοινωνία και πιστεύει ότι αν «πειθαρχήσει» τους φοιτητές θα μπορέσει να την πετύχει πιο εύκολα.

Όμως τα δεδομένα δείχνουν ότι έσπειραν ανέμους και για μια φορά ακόμη θα θερίσουν θύελλες. Το φοιτητικό κίνημα, που δεν κατάφερε να δώσει τον τόνο στις κινητοποιήσεις των πλατειών το διάστημα 2009 – 2012, φάνηκε έτοιμο από καιρό στην πρόκληση της κ. Κεραμέως. Παρά το γεγονός ότι τα Πανεπιστήμια είναι στην ουσία κλειστά λόγω της πανδημίας, η Αθήνα συγκλονίζεται από μαζικές φοιτητικές κινητοποιήσεις. Το μέγεθός τους δείχνει ότι μεγάλο ποσοστό των ενεργών φοιτητών των Πανεπιστημίων της Αθήνας – Πειραιά και του Μετσόβιου Πολυτεχνείου βρίσκονται στον δρόμο. Ανάλογα μηνύματα υπάρχουν και από τις άλλες πόλεις.

Η κατάσταση μυρίζει μπαρούτι και αυτό το κατάλαβε ακόμη και ο κ. Χρυσοχοΐδης. Η Αστυνομία, που με περισσή ευκολία προσήγαγε τους δια­δηλωτές στην επέτειο του Πολυτεχνείου ή την εκδήλωση μνήμης για τη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου, επέλεξε παθητική στάση μπρος στη μαζικότητα των κινητοποιήσεων. Αυτό που ελπίζουν στο Μαξίμου είναι ότι με την ψήφιση του νομοσχεδίου οι κινητοποιήσεις θα κοπάσουν και τελικά θα περάσει της κυβέρνησης και όχι των φοι­τητών. Αν κρίνουμε όμως από το τι επίκειται να γίνει στο πεδίο της οικονομίας, το πιθανότερο είναι ότι το επόμενο διάστημα οι φοιτητές όχι μόνο θα είναι στον δρόμο, αλλά θα έχουν δίπλα τους και μεγάλες ομάδες εργαζομένων.

Η εξελισσόμενη αναμέτρηση μοιάζει πολύ με τις συνθήκες που επικράτησαν με το «νόμο 815», που ενώ ψηφίσθηκε στη Βουλή, δεν εφαρμόσθηκε ποτέ. Η νίκη των φοιτητών στα τέλη της δεκαετίας του 1970 ήταν και η αρχή του τέλους των κυβερ­νήσεων της ΝΔ των πρώτων χρόνων της Μεταπολίτευσης. Φαίνεται ότι επίγονοι εκείνων των κυβερνήσεων της Δεξιάς δεν διδάχθηκαν από την Ιστορία και θέλουν να την ξαναζήσουν.

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ