Ceratocystis platani: Με αφανισμό κινδυνεύουν εκατομμύρια Πλάτανοι στην Ελλάδα – Ποιός είναι αυτός ο μύκητας

Ποιός είναι αυτός ο μύκητας

Το Ceratocystis platani είναι ένας μύκητας που προκαλεί ασθένεια στα πλατάνια του γένους Platanus. Πιστεύεται ότι είναι εγγενές στις νοτιοανατολικές ΗΠΑ. Ο μύκητας θεωρήθηκε προηγουμένως ότι ανήκει στο σύμπλεγμα ειδών Ceratocystis fimbriata ως Ceratocystis fimbriata f. πλατάνι.  Αυξήθηκε στο επίπεδο ενός νέου είδους το 2005.

Η ασθένεια προκαλείται από τη φυτοτοξίνη cerato-platanin, η οποία εμφανίζεται στο κυτταρικό τοίχωμα του C. platani, καθώς και σε άλλα Dikarya, και εμπλέκεται σε αλληλεπιδράσεις μοριακού μύκητα-ξενιστή.

Το ασιατικό επίπεδο (Platanus orientalis) θεωρείται ιδιαίτερα ευαίσθητο στον μύκητα. Το αμερικάνικο sycamore (Platanus occidentalis) πιθανώς συνυπάρχει με τον μύκητα και είναι σχετικά ανθεκτικό, ενώ το υβριδικό επίπεδο του Λονδίνου (Platanus × acerifolia) είναι γενικά ενδιάμεσο στην αντίσταση μεταξύ των γονέων του. Ο μύκητας είναι ένα παράσιτο πληγών που μολύνει γρήγορα πλατάνια, προκαλώντας διαταραχή της κίνησης του νερού, καρκίνο και τελικά θάνατο. Τα βέργα στον κορμό του δέντρου χαρακτηρίζονται από νέκρωση του εσωτερικού φλοιού και αποχρωματισμό από γαλαζοπράσινο έως κοκκινωπό-καστανό. Η ασθένεια μπορεί να προκαλέσει ξαφνικό θάνατο ενός μέρους της κορώνας και δέντρα διαμέτρου 30-40 cm μπορεί να πεθάνουν εντός 2-3 ετών από τη μόλυνση.

Η ασθένεια εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην Ευρώπη στη Μασσαλία της Γαλλίας το 1945 και πιστεύεται ότι μεταφέρθηκε εκεί από τα αμερικανικά στρατεύματα κατά τη διάρκεια της επιχείρησης Dragoon προς το τέλος του Β ‘Παγκοσμίου Πολέμου. Το παθογόνο υπάρχει τώρα στην πλειονότητα της Ιταλίας. Έχει επίσης αναφερθεί στην Ισπανία, την Ελβετία, την Ελλάδα, το Ιράν και την Αρμενία. Στην Ιταλία και στα νοτιοανατολικά της Γαλλίας η ασθένεια προκάλεσε σοβαρές απώλειες. Στη Μασσαλία, όπου ξεκίνησε η πρώτη φάση μόλυνσης το 1945, το 1850 σκοτώθηκαν πλατάνια μεταξύ 1960 και 1972 (περίπου το 13% του αρχικού πληθυσμού).  Στο Forte dei Marmi, ένα από τα παλαιότερα κέντρα λοίμωξης στην Ιταλία, το 90% όλων των πλατάνων πέθανε από την ασθένεια κατά την εικοσαετή περίοδο από το 1972-1991.

Το Ceratocystis platani εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 2003.  Έκτοτε, εκατοντάδες νεκρά και πεθαμένα δέντρα έχουν βρεθεί κατά μήκος ρευμάτων και ποταμών στη νοτιοδυτική Ελλάδα και πολλά διακοσμητικά δέντρα έχουν πεθάνει σε κατοικημένες και ψυχαγωγικές περιοχές.

Το 2006, το C. platani αναγνωρίστηκε ως η αιτία του θανάτου από πλατάνια κατά μήκος του Canal du Midi, ενός μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO στη Γαλλία. Το κανάλι είναι επενδεδυμένο με περίπου 42.000 πλατάνια και έως το 2011, περίπου 2.500 δέντρα είχαν καταρρεύσει, καταστραφεί και αντικατασταθεί με ανθεκτικά στις ασθένειες αεροπλάνα.

[πηγή: wikipedia.org]

Κ. Αρσένης: Με αφανισμό κινδυνεύουν εκατομμύρια Πλάτανοι στην Ελλάδα από τον μύκητα Ceratocystis platani

Καμία επιβολή προστίμου στους υπεύθυνους για την εξάπλωση της ασθένειας μέχρι σήμερα – Θετική η κυβέρνηση στη λήψη μέτρων

Θετικός εμφανίστηκε ο Υφ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας – Αρμόδιος για θέματα Προστασίας του Περιβάλλοντος –  Γεώργιος Αμυράς στη λήψη άμεσων έκτακτων μέτρων για την αποφυγή της εξάπλωσης του μύκητα του πλατάνου Ceratocystis platani (μεταχρωματικό έλκος) στη χώρα μας, με αφορμή την επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή της Δυτικής Αθήνας του ΜΕΡΑ 25 Κρίτωνα Αρσένη.

Ο Κ. Αρσένης επισήμανε ότι η ασθένεια εξαπλώνεται με αποκλειστική ευθύνη των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων, όπως μεγάλα οδικά έργα, έργα ΔΕΔΔΗΕ, “καθαρισμοί” ποταμών και ρεμάτων από τις Περιφέρειες και κλαδέματα από τους Δήμους, τονίζοντας ότι η μη λήψη μέτρων παρά την ύπαρξη νομοθετικής ρύθμισης και ΚΥΑ έχει οδηγήσει σε εξάπλωση της ασθένειας σχεδόν σε ολόκληρη την Πελοπόννησο, σε τμήματα της Ηπείρου, της Θεσσαλίας και σε τέσσερις νομούς της Στερεάς Ελλάδας.

Ο Γ. Αμυράς αποδέχτηκε την υποστελέχωση των Δασικών Υπηρεσιών και την έλλειψη ενημέρωσης, αναφέροντας ότι έχει δρομολογηθεί η πρόσληψη 700 δασικών υπαλλήλων και ότι έχει εξασφαλιστεί κονδύλιο 8.000.000 ευρώ για την ενημέρωση και αποζημίωση πολιτών και φορέων. Επίσης, ανέφερε ότι οι περιοχές, στις οποίες έχει εμφανιστεί η ασθένεια θα μπαίνουν σε καραντίνα και οι αρμόδιες υπηρεσίες θα προχωρούν στο ξερίζωμα των δέντρων που ασθενούν. Στο ερώτημα για ενδεχόμενη επιβολή κυρώσεων στους παραβάτες από το 2004 μέχρι και σήμερα δεν απάντησε, τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι «θέση της κυβέρνησης είναι η πρόληψη και όχι η απαγόρευση».

Φωτο: commons.wikimedia.org