Στ. Κυμπουρόπουλος στο “Π”: Νέες τεχνολογίες και εργασία: Προς μια συμβιωτική σχέση
Του
ΣΤΕΛΙΟΥ ΚΥΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΥ
Ευρωβουλευτή Νέας Δημοκρατίας
Από μικρός με γοήτευε η τεχνολογία και οι ραγδαίες εξελίξεις της. Προσπαθούσα να την καταλάβω καλύτερα αλλά και να συνειδητοποιήσω τον αντίκτυπό της στη ζωή των ανθρώπων. Αυτή πιστεύω ότι θα πρέπει να είναι κι η προσέγγισή μας σ’ ό,τι αφορά τον ρόλο των νέων τεχνολογιών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, στον χώρο της εργασίας.
Οι νέες τεχνολογίες έχουν τη δυνατότητα να αυξήσουν την παραγωγικότητα, να βελτιώσουν την ποιότητα των εργασιακών θέσεων αλλά και να απελευθερώσουν τους εργαζομένους από επικίνδυνα εργασιακά καθήκοντα.
Οφείλουμε ως κοινωνία να τις καταλάβουμε καλύτερα, πέρα από φοβικά σύνδρομα και σενάρια καταστροφολογίας αλλά και με φροντίδα, για να μη μείνει κανείς πίσω.
Ένα πολύ σημαντικό στοιχείο αυτής της προσέγγισης είναι η σχέση ανθρώπου – μηχανής αλλά και η ανάγκη η τεχνολογία να είναι ανθρωποκεντρική. Σύμφωνα μ’ αυτήν την προσέγγιση, κάθε τεχνολογική εξέλιξη θα πρέπει να συμπληρώνει τον άνθρωπο, αντί να τον υποκαθιστά. Πρέπει δε και να συμμορφώνεται με τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες, όπως η ιδιωτικότητα και η προστασία προσωπικών δεδομένων.
Για να το πετύχουμε αυτό, χρειαζόμαστε ένα πλαίσιο κανόνων το οποίο να λαμβάνει σοβαρά υπόψη τα δικαιώματα των εργαζομένων αλλά και να είναι ευέλικτο ώστε να προσαρμόζεται στις νέες εργασιακές σχέσεις αλλά κι εν γένει τις ταχύτατες εξελίξεις της τεχνολογίας. Ένα πλαίσιο το οποίο θα διέπεται από τις ευρωπαϊκές αξίες και αρχές.
Η χρήση εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης στην πρόσληψη εργαζομένων είναι ένα ενδεικτικό παράδειγμα που περιλαμβάνει όλες τις ευκαιρίες και κινδύνους, απόρροια της χρήσης τους στον χώρο εργασίας. Από τη μία έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει και να εξορθολογήσει τις διαδικασίες πρόσληψης ανθρώπινου δυναμικού. Από την άλλη οφείλουμε να εξασφαλίσουμε ότι η αλγοριθμική απόφαση είναι κατά το δυνατόν εξηγήσιμη και δεν ενέχει προκαταλήψεις ή διακρίσεις με βάση το φύλο ή άλλα χαρακτηριστικά του υποψηφίου, όπως η αναπηρία.
Και αυτό είναι κάτι που προσπαθώ με κάθε ευκαιρία να αναδείξω με το κοινοβουλευτικό μου έργο ως μέλος της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Πρέπει όμως να ξέρουμε ότι σε μια αγορά εργασίας που αλλάζει γρήγορα, φυσικά, κανένα κράτος από μόνο του δεν είναι δυνατό να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις. Χρειαζόμαστε μια καλή συνεργασία μεταξύ κυβερνήσεων, ιδιωτικού και ακαδημαϊκού τομέα αλλά και της κοινωνίας των πολιτών.
Αυτή η συνεργασία θα είναι ιδιαίτερα απαραίτητη προς την κατεύθυνση της συλλογής αξιόπιστων δεδομένων, ώστε να μπορέσουμε να καταλάβουμε τις εξελίξεις, τις νέες μορφές επαγγελμάτων αλλά και τις απαραίτητες δεξιότητες του μέλλοντος. Αυτό θα μας επιτρέψει να καταλάβουμε καλύτερα τον βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο αντίκτυπο στην αγορά εργασίας, ώστε να προσαρμόσουμε τα εκπαιδευτικά μας συστήματα αλλά και τα συστήματα πρόνοιας.
Έχοντας αυτά τα στοιχεία υπόψη, το να μη μείνει κανείς πίσω θα πρέπει να είναι μια ηθική επιταγή για όλους όσοι ασχολούνται με την πολιτική αλλά και αυτούς οι οποίοι διαμορφώνουν αυτές τις τεχνολογίες.
Σ’ αυτήν την κατεύθυνση, πρέπει να δώσουμε έμφαση στην ανάγκη επανεκπαίδευσης των άμεσα πληττόμενων ομάδων, όπως άτομα στο μέσο της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας, οι οποίοι ενδεχομένως θα χρειαστεί να κάνουν τη μετάβαση από έναν εργασιακό κλάδο σ’ έναν άλλον. Αλλά και να αντιμετωπίσουμε ένα δυνητικά αυξανόμενο χάσμα μεταξύ επαγγελμάτων υψηλής και χαμηλής ειδίκευσης.
Χρειάζεται δε να προσαρμόσουμε τα εκπαιδευτικά μας συστήματα με περισσότερα προγράμματα STEM (Φυσικές Επιστήμες, Τεχνολογία, Επιστήμη των Μηχανικών και Μαθηματικά) αλλά και ανάπτυξη δεξιοτήτων, όπως η κριτική σκέψη, η δημιουργικότητα, η συνεργασία και η επίλυση προβλημάτων. Κι όλα αυτά χωρίς να παραγκωνίζουμε τη σημασία των ανθρωπιστικών επιστημών αλλά και της ηθικής της τεχνολογίας. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και το πώς θα γίνουν πιο ανταγωνιστικές θα πρέπει να είναι επίσης στο επίκεντρο των προσπαθειών μας, είτε αυτό αφορά την πρόσβασή τους σε δεδομένα καλής ποιότητας είτε την προσέλκυση κατάλληλου δυναμικού. Τα νομοθετήματα της περασμένης πενταετίας σχετικά με την ελεύθερη ροή μη προσωπικών δεδομένων είναι ένα βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση.
Ωστόσο, τώρα έχουμε τη μεγάλη ευθύνη να κινητοποιήσουμε αλλά και να αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο τρόπο τους απαραίτητους πόρους από το Ταμείο Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης αλλά και τον επταετή προϋπολογισμό της ΕΕ.
Και είμαι σίγουρος ότι η Ελλάδα, ως ένα από τα ελάχιστα κράτη μ’ ένα μελετημένο σχέδιο αξιοποίησής τους, θα το κάνει. Άφησα για το τέλος την ανάγκη να συμπεριλάβουμε την κοινωνία σ’ αυτήν τη συζήτηση, ακούγοντας τους λογικούς προβληματισμούς της αλλά και αξιοποιώντας την ελπίδα και τις προσδοκίες της για να οικοδομήσουμε αυτό το πλαίσιο κανόνων.
Ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο που θα διασφαλίζει την ευημερία και τα δικαιώματα των ευρωπαίων πολιτών και θα προωθεί την καινοτομία των επιχειρήσεών μας.
Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ