Ν. Στραβελάκης: Η διπλή καταστροφή του Ελαιώνα και οι ημέτεροι

Του
ΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΒΕΛΑΚΗ,
Οικονομολόγου του Εθνικού
και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Το Σάββατο 5/12 ο Ερασιτέχνης Παναθηναϊκός έδωσε στη δημοσιότητα το μνημόνιο κατανόησης ανάμεσα στο Ελληνικό Δημόσιο, εκπροσωπούμενο από τον κ. Άδωνη Γεωργιάδη, τον Δήμο της Αθήνας, τον κ. Γιάννη Αλαφούζο, ως εκπρόσωπο/ιδιοκτήτη της ΠΑΕ Παναθηναϊκός, τον Ερασιτέχνη Παναθηναϊκό και την εταιρεία ALPHA Επενδυτικής Περιουσίας Ελαιώνα ΑΕ.

Σκοπός του μνημονίου είναι η διπλή ανάπλαση της περιοχής του Ελαιώνα με χρήματα που αναλαμβάνει να συγκεντρώσει και να καταβάλει κατά το ήμισυ το κράτος και ο δήμος. Συγκεκριμένα, το Ελληνικό Δημόσιο και ο Δήμος αναλαμβάνουν να χτίσουν ποδοσφαιρικό γήπεδο στην ΠΑΕ Παναθηναϊκός και να της το παρέχουν δωρεάν για 99 χρόνια καθώς και να πληρώσουν για τη διαμόρφωση των γύρω χώρων.

Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του έργου, το συνολικό ποσό θα είναι της τάξης των 130 εκατ. ευρώ. Είναι εξοργιστικό, εν μέσω πανδημίας και οικονομικής κρίσης, η κυβέρνηση και ο Δήμος της Αθήνας να θέτουν ως προτεραιότητα την επιχορήγηση μιας ιδιωτικής εταιρείας, ξοδεύοντας υπέρογκα ποσά. Όμως έτσι έχουν τα πράγματα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου για το θέμα ο κ. Μπακογιάννης δεν εμφάνισε καν το μνημόνιο που είχε προσυπογράψει. Το εμφάνισε δεύτερος και καταϊδρωμένος, αφού το είχε δημοσιοποιήσει ο Ερασιτέχνης Παναθηναϊκός. Μια ματιά στους όρους του μνημονίου εξηγεί γιατί ο δήμαρχος ήθελε τόσο πολύ να το κρύψει. Ας τα πάρουμε όμως με τη σειρά.

Κατ’ αρχάς, να πούμε ποιος είναι ο πέμπτος υπογράφων, που θα βάλει και τα υπόλοιπα χρήματα της ανάπλασης. Η Alpha Επενδυτικής Περιουσίας ήταν θυγατρική της εταιρείας Μπάμπης Βωβός ΑΕ, που έχει χρεοκοπήσει. Η Μπάμπης Βωβός ήταν η εταιρεία που είχε αρχικά αναλάβει το έργο, το οποίο σταμάτησε με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, κατόπιν προσφυγής κατοίκων της Αθήνας, με πρωτοστάτες τον μακαρίτη Μανώλη Γλέζο και την καθηγήτρια αρχιτεκτονικής Ελένη Πορτάλιου, που συμμετείχε τότε στη δημοτική παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ «Ανοιχτή Πόλη».

Για την ιστορία, δικηγόροι τους ήταν ο Κώστας Παπαδάκης, στέλεχος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και γνωστός μας από τη Δίκη της Χρυσής Αυγής, και ο Δημήτρης Σαραφιανός. Σημερινοί μέτοχοι της εταιρείας, σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις της χρήσης του 2018 (είναι οι τελευταίες αναρτημένες στο site), είναι πλέον οι όμιλοι Alpha και Πειραιώς, που ήταν και οι βασικοί δανειστές της Βωβός. Η εταιρεία πρέπει να είναι ανενεργή, αφού δεν δημοσιεύει οικονομικές καταστάσεις και σίγουρα δεν έχει ενοποιηθεί στις οικονομικές καταστάσεις εξαμήνου 2020 του Ομίλου Alpha.

Προκαλεί έκπληξη λοιπόν η συμμετοχή της στο μνημόνιο, όπου δεσμεύεται ότι θα καταβάλει 130 εκατ. ευρώ για την κατασκευή εμπορικού κέντρου 51.000 τετραγωνικών μέτρων περίπου, που θα είναι ιδιοκτησίας της, καθώς και κάποιων αθλητικών εγκαταστάσεων. Προφανώς, οι μέτοχοι της εταιρείας θα προχωρήσουν σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου για να καλύψουν την επένδυση, αν και ένας εξ αυτών (Τράπεζα Πειραιώς) πρόκειται να κρατικοποιηθεί διότι αδυνατεί να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις του.

Το ερώτημα είναι τι θα πάρει το κράτος και ο δήμος για τα 130 εκατ. ευρώ που θα βάλουν. Σύμφωνα με το μνημόνιο, ο Ερασιτέχνης Παναθηναϊκός θα παραχωρήσει στον δήμο τον χώρο των εγκαταστάσεων του γηπέδου της λεωφόρου Αλεξάνδρας για να μετατραπεί σε πάρκο, ενοποιούμενος με τα Προσφυγικά της Αλεξάνδρας και άλλους όμορους χώρους. Μάλιστα στον χώρο του σημερινού γηπέδου θα υπάρξει υπόγειο parking 700 θέσεων, που δεν περιλαμβάνεται στη δαπάνη των 130 εκατ. Το έργο θα χρηματοδοτηθεί από ΣΔΙΤ και θα το εκμεταλλεύεται ιδιώτης.

Το πρόβλημα είναι ότι το γήπεδο της «Λεωφόρου» δεν ανήκει στον ερασιτέχνη και η όποια προσπάθεια παραχώρησής του θα εγείρει πάσης φύσεως προσφυγές και δικαστικές διαμάχες. Με άλλα λόγια, το πιθανότερο είναι ότι στο τέλος της ημέρας οι δημόσιοι φορείς θα βάλουν τα 130 εκατ. και για αντάλλαγμα θα πάρουν στην καλύτερη περίπτωση μερικά ενοίκια από τον εκμισθωτή κάποιων χώρων του γηπέδου που θα μπορούν να εκμεταλλευτούν (σουίτες, εστιατόρια, καταστήματα).

Πού θα βρουν όμως τα λεφτά το κράτος και ο δήμος; Με βάση το μνημόνιο το κράτος δεσμεύεται να παράσχει τους πόρους για την υλοποίηση των εν λόγω έργων από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, ενώ αφήνεται να εννοηθεί ότι θα γίνει προσπάθεια να ενταχθεί το έργο στο Ταμείο Ανάκαμψης όταν και εάν αυτό ενεργοποιηθεί.

Όμως ο φορέας που δεσμεύεται λεπτομερώς για την πληρωμή και περάτωση των (ίδιων) έργων είναι ο δήμος. Αυτό που αφήνεται να εννοηθεί από το μνημόνιο είναι ότι το κράτος θα βρει τα λεφτά και θα τα παραχωρήσει στον δήμο χωρίς να διευκρινίζεται αν θα είναι δανεικά.

Κοντολογίς, πρόκειται για μια συμφωνία εξυπηρέτησης του κ. Αλαφούζου με κρατικά χρήματα. Είναι ένα έργο που δεν έχει καμιά σχέση με τις ανάγκες των κατοίκων της περιοχής για ελεύθερους χώρους και χώρους άθλησης. Πέρα από την οικολογική επιβάρυνση το έργο πρόκειται να γονατίσει οικονομικά τον δήμο της Αθήνας αφού ένα μεγάλο μέρος του θα είναι κρατικό ή δημοτικό δάνειο αν ισχύσουν τα προβλεπόμενα για τις χρηματοδοτήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης.

Το εξοργιστικό όμως είναι ότι τα λεφτά αυτά δεν δίνονται για σχολεία, για πάρκα και ελεύθερους χώρους για συσσίτια αστέγων για τεστ COVID για τους πολύπαθους κατοίκους του Δήμου της Αθήνας, αλλά για την ενίσχυση μιας ιδιωτικής εταιρείας.

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ