Χαρά Καφαντάρη: Tο πολεοδομικό νομοσχέδιο λειτουργεί εις βάρος της μικρής ιδιοκτησίας και υπέρ μεγάλων συμφερόντων, ειδικά του Τουρισμού

“Με το πολεοδομικό νομοσχέδιο η Κυβέρνηση συντηρεί την «αταξία» του χώρου, λειτουργεί εις βάρος της μικρής ιδιοκτησίας και υπέρ μεγάλων συμφερόντων, ειδικά του Τουρισμού”. Δήλωσε κατα την τοποθέτησή της η Χαρά Καφαντάρη, Βουλευτή Δυτικής Αθήνας και Αν. Τομεάρχη Πολιτικής Προστασίας της ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, την Πέμπτη, 03/12/2020, στην Ολομέλεια της Βουλής, κατά τη συζήτηση του σ/ν Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Εκσυγχρονισμός της Χωροταξικής και Πολεοδομικής Νομοθεσίας.

Ακολουθεί η τοποθέτηση της κ. Χαράς Καφαντάρη:

Κύριοι Υπουργοί, κυρίες και κύριοι Βουλευτές, θα ξεκινήσω την τοποθέτησή μου σε αυτό το σοβαρό νομοσχέδιο, θέλοντας να τονίσω κάτι σε εσάς, κύριε Χατζηδάκη. Αν θέλετε, το ακούτε. Σας άκουσα το πρωί, επιχειρηματολογώντας για την τροπολογία την οποία καταθέσαμε οι Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ για τρίτη φορά για επανασυνδέσεις ηλεκτρικού ρεύματος -και υπενθυμίζω ότι και χθες κατατέθηκε και ερώτηση σαράντα επτά Βουλευτών- να αναφέρεστε για άλλη μια φορά σε κακοπληρωτές.

Πιστεύω ότι αυτή η έκφραση αποτελεί μια προσβολή, πρώτον, για πολλούς στον ελληνικό λαό αυτή τη στιγμή, που μέσα στη δίνη της πανδημίας του COVID δεν μπορούν να πληρώσουν, χάνουν το ηλεκτρικό ρεύμα, καθώς υπάρχουν αποσυνδέσεις. Πρόσφατα είναι και τα δημοσιεύματα για το τι έγινε και στη Θράκη κ.λπ.

Δεύτερον, είναι μια προσβολή στους μικρομεσαίους επιχειρηματίες οι οποίοι έχουν κλειστά μαγαζιά. Σήμερα σε συνέντευξη που δόθηκε αναφέρθηκε ότι κατάστημα κλειστό λόγω lockdown καλείται να πληρώσει προκαταβολή στη ΔΕΗ 1.800 ευρώ -έναντι- και 4.000 επιστρεπτέα προκαταβολή.

Θέλω να πω, λοιπόν, ότι με μεγαλύτερο σεβασμό πρέπει να σταθείτε, ως Κυβέρνηση και να δείτε τι μπορεί να γίνει, να μην υπάρχουν αποκοπές ηλεκτρικού, να υπάρχουν επανασυνδέσεις. Σχετικά δε με την ΚΥΑ του Ιουλίου για τις επανασυνδέσεις, να πω ότι τα κονδύλια αφορούν λίγους και τα ποσά είναι μικρά.

Έρχομαι, λοιπόν, τώρα στο σχέδιο νόμου. Καλό θα ήταν το Υπουργείο Περιβάλλοντος και με βάση αυτά που είπα πριν πραγματικά να ασχολείται με αυτά τα κορυφαία θέματα της ενέργειας και της κοινωνικής διάστασης.

Όμως, εσείς έρχεστε τώρα και φέρνετε ένα πολύ σοβαρό νομοσχέδιο και με ένα ωραίο χρυσό περιτύλιγμα, με τον τίτλο του «Απλούστευση, επιτάχυνση, διασαφήνιση χωροταξικών σχέσεων και πολεοδομικών σχεδίων», προσπαθείτε να το παρουσιάσετε ως ένα νομοσχέδιο το οποίο θεωρητικά λύνει πάρα πολλά ζητήματα, όπως λέτε εσείς. Βέβαια, δεν το πιστεύουμε. Ήδη η εμπειρία μέχρι σήμερα και από τις νομοθεσίες που φέρατε αυτό δείχνει, είτε πρόκειται για τον αντιπεριβαλλοντικό νόμο είτε πρόκειται για την ηλεκτροκίνηση, που τελικά, όπως προχωρεί -εμείς δεν ήμασταν αντίθετοι στον θεσμό, με το νομοσχέδιό σας είχαμε πρόβλημα- ουσιαστικά βοηθάει κάποια ηλεκτρικά ποδήλατα και μόνο.

Και έρχεστε τώρα με αυτόν τον βαρύγδουπο τίτλο. Ουσιαστικά υπάρχουν τροποποιήσεις, συρραφή και αλλαγή τριών βασικών προηγούμενων νόμων, που αναφέρονται στον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό -είναι ο ν. 4447/2016, για τη θαλάσσια χωροταξία ο ν. 4546/2018, για το δομημένο περιβάλλον ο ν. 4495/2017- οι οποίοι παραμένουν σε ισχύ και τροποποιήσεις προεδρικών διαταγμάτων, όπως αυτό της εκτός σχεδίου δόμησης και αυτό των χρήσεων γης που έχουν επηρεάσει και διαμορφώσει τον ελλαδικό χώρο τα τελευταία εκατό χρόνια.

Ουσιαστικά κατεδαφίζετε το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο και από την άλλη μεριά, μιλάτε για επενδύσεις, για ανάπτυξη και λέτε ότι ο νόμος θα βοηθήσει σε αυτή την κατεύθυνση. Δεν θέλετε να καταλάβετε, όμως -γιατί και εδώ δεν λύνετε ζητήματα, εκτός από πολλές εξυπηρετήσεις που κάνετε- ότι ένας σοβαρός επενδυτής θέλει πάντα ξεκάθαρους όρους πολεοδομικούς, χρήσεων γης κ.λπ. Μιλάμε για υπεύθυνους και αξιόπιστους επενδυτές. Δεν μιλάμε για επενδυτές που ξέρουν ότι ό,τι ζητήσουν η Κυβέρνηση πιθανόν να τους το λύσει.

Έτσι επιτείνεται η έλλειψη κανόνων, η οποία υπάρχει για χρόνια και ευθύνες έχουν τα παλιά μεγάλα κόμματα, ο παλιός δικομματισμός, η Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ, που είχαν έντονο τον πελατειακό χαρακτήρα. Δεν θέλετε νομοθετημένα εργαλεία στρατηγικού σχεδιασμού της χώρας και αντί να οργανώσετε και να σχεδιάσετε, απορρυθμίζετε και υποβοηθάτε για άλλη μια φορά εξυπηρετήσεις.

Δεν αναφέρονται στο νομοσχέδιο τα σχέδια προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, τα σχέδια των περιφερειών. Αυτό είναι ένα πάρα πολύ σοβαρό θέμα. Το πρόβλημα του κόσμου, του πλανήτη, όλων είναι η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και ανάλογα με αυτόν τον παράγοντα ο αντίστοιχος σχεδιασμός σε όλα τα επίπεδα. Παγώσατε Κτηματολόγιο, δασικούς χάρτες, τοπικά χωρικά παντού, δεν προχωράτε σε θεσμοθετημένα παρατηρητήρια δόμησης, στην ηλεκτρονική ταυτότητα, αποδομείτε τον θαλάσσιο χώρο, αφαιρείται παντού τον όρο «παράκτιος χώρος» και δίνετε ένα χρονικό περιθώριο, ώστε να χτιστούν οικόπεδα εκτός σχεδίου -όσοι προλάβουν- υποστηρίζοντας την ελάττωση δήθεν της εκτός σχεδίου δόμησης. Τα βάζετε με τους μικρούς, που επί δικομματισμού εσείς τους δίνατε παρεκκλίσεις, ενώ οι μεγάλοι για άλλη μια φορά ευνοούνται.

Η ίδια η ΚΕΔΕ, η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος, επεσήμανε πάρα πολλά αρνητικά στο εν λόγω σχέδιο νόμου, αλλά μάλλον δεν τα πήρατε υπ’ όψιν σας. Ακόμα και στα αυθαίρετα παρεμβαίνετε. Αλλάζετε την Κατηγορία 5 για να ευνοηθούν κατασχεμένα ακίνητα Δημοσίου και κυρίως τραπεζών. Δηλαδή, άλλο οι τράπεζες, άλλο ο απλός πολίτης που θέλει να τακτοποιήσει το σπίτι του. Δεν είναι το ίδιο. Δίνεται παράταση για τις τράπεζες, ενώ υπάρχουν και φωτογραφικές διατάξεις.

Έρχομαι τώρα στη θαλάσσια χωροταξία. Το σχέδιο νόμου προβαίνει σε ουσιώδεις τροποποιήσεις του ν. 4546/2018, που ενσωματώνει Οδηγία-πλαίσιο, την 89/2014, για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, θέτοντας σε κίνδυνο την ποιότητα παραγόμενων σχεδίων για τον θαλάσσιο χώρο, αλλά και την έγκαιρη συμμόρφωση της χώρας.

Η προσέγγιση η οποία ακολουθείται έρχεται σε αντίθεση με βασικές αρχές της Οδηγίας-πλαίσιο, δεν τεκμηριώνεται επαρκώς και ικανοποιητικά υπό το πρίσμα της επιστήμης της χωροταξίας, αλλά και υπό το πρίσμα της νομικής επιστήμης, καθώς ο ν. 4546/2018, ο οποίος τροποποιείται, δεν έχει εφαρμοσθεί, δεν έχει παραγάγει χωρικά αποτελέσματα και κατά συνέπεια, η εφαρμογή του δεν έχει τύχει ερμηνείας από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Η Οδηγία 89/2014 ήδη από τα πρώτα προσχέδια του κειμένου είχε εντάξει ως αναγκαιότητα για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό τη διαχείριση παράκτιων περιοχών.

Και λέω, κύριοι Υπουργοί, ότι στην περίπτωση των μεσογειακών χωρών ισχύει η υποχρέωση που απορρέει από το 7ο Πρωτόκολλο της Σύμβασης της Βαρκελώνης, το Πρωτόκολλο για την Ολοκληρωμένη Διαχείριση της Παράκτιας Ζώνης, το οποίο έχει υπογραφεί, κυρωθεί και τεθεί σε ισχύ από την Ευρωπαϊκή Ένωση από τις 24 Μαρτίου του 2011, μετατρέποντάς το σε κοινοτικό δίκαιο και κατ’ επέκταση, σε υποχρέωση όλων των κρατών-μελών. Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα-μέλος που έχει μεν υπογράψει από τις 21 Ιανουαρίου του 2008, αλλά δεν έχει προχωρήσει στην εφαρμογή του.

Σύμφωνα με τα προηγούμενα ο ν. 4546/2018 ορθώς θεωρούσε τον θαλάσσιο και τον παράκτιο χώρο ενιαίο χωρικό σύνολο, το οποίο πρέπει να τύχει ενιαίας χωρικής θεώρησης και σχεδιασμού.

Ο UNEP μέσω του Περιφερειακού Κέντρου για την διαχείριση της παράκτιας ζώνης, ήδη με την αναφορά του Απριλίου του 2019 των συμβαλλομένων μερών του Πρωτοκόλλου διαπιστώνει και αναγνωρίζει ότι ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός είναι ένα εργαλείο υλοποίησης της ολοκληρωμένης διαχείρισης παράκτιας ζώνης, λόγω και της χωρικής επικάλυψης, δηλαδή αναγνωρίζει ότι ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός αφορά και τον παράκτιο χώρο. Με την αφαίρεση του παράκτιου χώρου από το πεδίο εφαρμογής του σχεδιασμού τίθεται εν αμφιβόλω η προσπάθεια.

Υπενθυμίζω ότι στις 8 Σεπτεμβρίου 45 Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ κάναμε μια ερώτηση για την κύρωση του Πρωτοκόλλου της Σύμβασης της Βαρκελώνης. Η απάντηση, η οποία μας ήρθε πρόσφατα στο Υπουργείο, είναι ότι στην παρούσα φάση -έχω την απάντησή σας- ο φάκελος κύρωσης του Πρωτοκόλλου βρίσκεται στην πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ, ώστε να αξιολογηθεί ο κατάλληλος χρόνος για την εκ νέου προώθησή του.

Θα πείτε: «Εσείς τι κάνατε;» Ναι, δεν κάναμε, ας πούμε. Εσείς, όμως, ήρθατε να διορθώσετε και χωροθετείτε τώρα, επεμβαίνετε στη θαλάσσια χωροταξία, γιατί δεν βρήκατε προφανώς τον κατάλληλο χρόνο για την επαναπροώθηση του φακέλου Κύρωσης του Πρωτοκόλλου της Βαρκελώνης.

Κύριοι της Κυβέρνησης, μπορεί να ακούγεται ο τίτλος ωραίος, όμως η σύντμηση του χρόνου και των διαδικασιών δεν σημαίνει απλούστευση και επιτάχυνση. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε ωριμάσει εκπόνηση τοπικών χωρικών σε επίπεδο Καλλικρατικού Δήμου 330 μελέτες. Η σημερινή Κυβέρνηση δίνει τη δυνατότητα εκπόνησης σε επίπεδο Δημοτικής Ενότητας αυξάνοντας τον αριθμό.

Η ενίσχυση του δημόσιου τομέα που θα βοηθούσε την υλοποίηση του στόχου δεν προκύπτει από τις προτεινόμενες διατάξεις.

Έρχομαι, όμως, να αναφερθώ και να καταθέσω εδώ στα Πρακτικά τα εξής έγγραφα. Το ένα έχει να κάνει με το Σύνδεσμο Γεωλόγων Μελετητών Ελλάδας και το άλλο έχει να κάνει με το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο -θα καταθέσω μετά τα σχετικά έγγραφα- οι οποίοι τοποθετούνται και λένε ότι μέσα στο εν λόγω σχέδιο νόμου απαλείφεται εξώφθαλμα η έννοια γεωλογικών κινδύνων και περικόπτεται το καθοριστικό στάδιο μελέτης γεωλογικής καταλληλότητας.

Όταν η χώρα μας έχει φυσικές καταστροφές και δυστυχώς θρηνούμε και θύματα, το να παρακάμπτονται και να απαξιώνονται οι μελέτες γεωλογικής καταλληλότητας είναι πάρα πολύ σοβαρό και δεν έχει να κάνει με τη βιώσιμη ανάπτυξη, με την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, η οποία συμβάλλει και στην αύξηση καταστροφικών φαινομένων όπως αυτά που είδαμε σε Καρδίτσα, Σάμο, Κρήτη, Εύβοια, κλπ..

Το σχέδιο νόμου σας ουσιαστικά δεν απαντά σε ερωτήματα και σε επίπεδο χωροταξίας και πολεοδομίας, γιατί δεν πάσχουμε από νόμους, αλλά από εφαρμογή ολιστικού σχεδίου πάσχουμε.

Ευχαριστώ πολύ.