Κ. Σκανδαλίδης στο “Π”: Διακυβέρνηση που λειτουργεί συγκεντρωτικά, με συντηρητικές πολιτικές
Του
ΚΩΣΤΑ ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗ
Βουλευτή Α’ Αθηνών του Κινήματος Αλλαγής
Οι πρώτες σοβαρές ρωγμές στη διακυβέρνηση του Κ. Μητσοτάκη και της ΝΔ έκαναν την εμφάνισή τους, μεγαλώνουν καθημερινά και πολλαπλασιάζονται. Δεν είναι τυχαίο ότι παρά τον ασφυκτικό επικοινωνιακό έλεγχο και την καταθλιπτική συμπαράταξη παραδοσιακών συντηρητικών και όψιμων εκσυγχρονιστών ήδη άρχισε δειλά δειλά να ασκείται κριτική για λάθη, ατολμίες ή παραλείψεις ακόμη και στα φιλοκυβερνητικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.
Το περιβόητο πια «σύνθημα διακυβέρνησης του Μαξίμου», που στο όνομα του επιτελικού κράτους συγκέντρωσε μερικές εκατοντάδες υπαλλήλους, κατά κανόνα μετακλητούς, αδυνατεί να ανταποκριθεί στα τεράστια προβλήματα που βιώνει αυτόν τον καιρό ο τόπος. Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα αντιμετώπισης της πανδημίας και της επανεκκίνησης της οικονομίας.
Την αρχική ευφορία της πρώτης φάσης της πανδημίας, όπου το δόγμα «ακούμε τους ειδικούς και τους επιστήμονες» ήρθε να συναντήσει την ώριμη και συνειδητή συμπαράταξη κομμάτων, κοινωνικών φορέων και ιδιαιτέρως των πολιτών, διαδέχτηκε η κυβερνητική αδράνεια και αναποτελεσματικότητα. Ενώ όλοι προέβλεπαν την επανάκαμψη της Covid-19 το φθινόπωρο, το Μαξίμου επαναπαύθηκε στις δάφνες του. Καθυστερημένα και λειψά μέτρα, ευκαιριακές επιλογές, επιλεκτικές και αντικρουόμενες πολιτικές.
Δοκιμάζονται επικίνδυνα οι αντοχές του ΕΣΥ, το οποίο, παρά τα μεγάλα λόγια, δεν ενισχύθηκε, του ανθρώπινου δυναμικού, που αφέθηκε στην τύχη του, του προσωπικού, που ακόμη δεν έχει προσληφθεί, των υποδομών, που καθυστερούν. Και μέσα σ’ όλα, στα μέτρα ενίσχυσης και προστασίας των ανθρώπων που χάνουν τη δουλειά τους, των επιχειρήσεων που απειλούνται με λουκέτο, των νοικοκυριών που τα σπίτια τους μπαίνουν σε πλειστηριασμούς, η ίδια επιλεκτική και ταξική πολιτική.
Για να κατανοηθεί το μέγεθος της ανικανότητας της κυβέρνησης όσον αφορά την πρόβλεψη, τον σχεδιασμό και την εφαρμογή πολιτικών, αρκεί κανείς να δει το προσχέδιο προϋπολογισμού που παρουσίασε ενώ ήδη είχαμε μπει στην περιπέτεια της πανδημίας. Από διψήφια ύφεση σε ανάπτυξη… 7,5% του ΑΕΠ για το 2021.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε με το Ταμείο Ανασυγκρότησης να διανείμει σημαντικούς πόρους σε κάθε χώρα και χαλάρωσε τους δημοσιονομικούς περιορισμούς.
Οκτώ μήνες μετά, η Ελλάδα δεν έχει εμφανίσει κανένα σχέδιο για την επανεκκίνηση της οικονομίας και την ανάκαμψη, κανένα σχέδιο για την αξιοποίηση των πόρων. Το κυριότερο, δεν προχώρησε καμιά διαρθρωτική αλλαγή στο κράτος, στις τράπεζες, στους φορείς που θα διασφαλίσουν τη γρήγορη αξιοποίησή τους.
Δυστυχώς, για τη χώρα, το πρόβλημα δεν είναι οι «καλοί» ή «κακοί» υπουργοί, που ο πρωθυπουργός επαναφέρει στην τάξη ύστερα μετά από κάθε αστοχία. Το πρόβλημα είναι δομικό, είναι πρόβλημα διακυβέρνησης.
Διακυβέρνηση που λειτουργεί άκρως συγκεντρωτικά, που οι νόμοι –μνημείο κακής νομοθέτησης– κατασκευάζονται στο πρωθυπουργικό γραφείο και όχι στα υπουργεία, που ο πρωθυπουργός παρακάμπτει τους υπουργούς και δεν τους εμπιστεύεται. Όπου η διαχείριση των πόρων περνά από κεντρικές αποφάσεις με διαφανή κριτήρια. Όπου στο όνομα της αποτελεσματικότητας οικοδομείται ένας υπερσυγκεντρωτικός μηχανισμός, που γρήγορα μεταβάλλεται σε γραφειοκρατική δομή. Είναι το μοντέλο που πάσχει. Ο ορισμός της συντηρητικής διακυβέρνησης.
Δεν αρνούμαι τους στοιχειώδεις εκσυγχρονισμούς που επιχειρούνται, ούτε αμφισβητώ την ανάγκη αξιοποίησης της τεχνοκρατικής και επιστημονικής γνώσης ή της επιβολής του ορθολογισμού απέναντι σε λαϊκίστικους τυχοδιωκτισμούς. Αυτό είναι το περιτύλιγμα της νέας, μοντέρνας εκδοχής του συντηρητισμού.
Ο οποίος στο όνομα της αποτελεσματικότητας περιθωριοποιεί τους θεσμούς και αφυδατώνει τη δημοκρατία. Στον πυρήνα του αναπαράγει το πελατειακό κράτος, γιατί ορθολογική διακυβέρνηση σημαίνει σύγχρονη, αποκεντρωμένη και δημοκρατική πολιτεία.
Εδώ βρίσκεται η δική μας θέση και πρόταση, που μας διαφοροποιεί απολύτως. Είναι καλό να αυτοπροβάλλεσαι ως κεντρώος, προοδευτικός, σοσιαλδημοκράτης στα λόγια και στην πράξη να παραμένεις βαθιά συντηρητικός.
Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ