Μετακόμιση ΠΙΤΣΟΣ στην Τουρκία – Ανάλυση του Ν. Στραβελάκη
-Το χρονικό μίας ακόμη αποτυχημένης ιδιωτικοποίησης, και όχι μόνο
Του
ΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΒΕΛΑΚΗ,
Οικονομολόγου του Εθνικού
και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Την περασμένη εβδομάδα έγινε γνωστό ότι η BSH-Siemens, αποκλειστικός μέτοχος της εταιρείας ΠΙΤΣΟΣ, αποφάσισε το κλείσιμο του εργοστασίου της εταιρείας στην περιοχή του Ρέντη και τη μεταφορά της δραστηριότητάς του στην Τουρκία.
Είναι σίγουρα ένα γεγονός με πολλαπλές αναγνώσεις και σηματοδοτήσεις. Αφορά την αποβιομηχάνιση της Ελλάδας και το κατά πόσο οι ιδιωτικοποιήσεις είναι απάντηση σε αυτό το γεγονός. Αφορά ακόμη την αποτελεσματικότητα των πολιτικών εσωτερικής υποτίμησης (μείωσης μισθών) σε περιβάλλον σκληρού νομίσματος. Αλλά και πιο άμεσα θέματα, όπως το κατά πόσον η Τουρκία καταρρέει, όπως διατείνονται τα ελληνικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, ή ποια είναι η βαρύτητα που δίνει η Siemens στον συμβιβασμό που υπέγραψε με το Ελληνικό Δημόσιο το 2012.
Ας αρχίσουμε από το τελευταίο. Στις 23 Αυγούστου του 2012 ο τότε υπουργός Εθνικής Οικονομίας της κυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου – Κουβέλη και σημερινός διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας Γιάννης Στουρνάρας υπέγραψε, κατόπιν εξουσιοδότησης της Βουλής, το σχέδιο συμβιβασμού με την εταιρεία Siemens. Η αιτία της εν λόγω πράξης είναι όσα πληροφορήθηκε η ελληνική κοινή γνώμη για τον βίο και την πολιτεία της εν λόγω εταιρείας, η οποία είχε λαδώσει σχεδόν όλες τις κυβερνήσεις της Ευρώπης μέσω της πολιτικής των μυστικών ταμείων.
Για την Ελλάδα, από ό,τι φαίνεται από την ερήμην καταδικαστική για τον ίδιο απόφαση του 2019, τη δουλειά είχε αναλάβει ο μέχρι το 2007 διευθύνων σύμβουλος της Siemens Ελλάς Μιχάλης Χριστοφοράκος. Ο περί ου ο λόγος διέφυγε στη Γερμανία το 2009, από όπου δεν επέστρεψε ποτέ, αφού τα αδικήματά του θεωρήθηκαν παραγραμμένα κατά το γερμανικό δίκαιο. Ο συμβιβασμός περιλάμβανε μεταξύ άλλων την υποχρέωση της εταιρείας να πραγματοποιήσει επενδύσεις 60 εκατ. ευρώ και η αγορά γνώριζε ότι οι επενδύσεις αυτές θα αφορούσαν την ανέγερση εργοστασίου της εταιρείας ΠΙΤΣΟΣ.
Όμως η δουλειά χάλασε, από ό,τι φαίνεται, όταν λόγω αντιδράσεων των κατοίκων της Μαγούλας η εταιρεία δεν προχώρησε στην αγορά οικοπέδου 100 στρεμμάτων, ιδιοκτησίας της τσιμεντοβιομηχανίας ΤΙΤΑΝ, στην εν λόγω περιοχή. Επειδή γράφονται διάφορες ανοησίες αυτήν την ώρα σε φιλοκυβερνητικά έντυπα αλλά και σε ανακοινώσεις του κ. Άδωνη Γεωργιάδη, απλά να θυμίσω ότι η αντίδραση των κατοίκων οφειλόταν στην ανέγερση εργοστασίου σε χώρο κοντά στο νοσοκομείο.
Επίσης, οφείλω να επισημάνω ότι μετά το 2010 οι βιομηχανικές περιοχές και τα βιομηχανικά πάρκα Αχαρνών, Οινοφύτων, Βόλου και Σίνδου διαθέτουν οικόπεδα ανάλογων διαστάσεων, πλήρως αδειοδοτημένα και σε εξευτελιστικές τιμές. Είναι προφανές λοιπόν ότι η αποχώρηση είναι επιλογή της εταιρείας, κατά παράβαση της πράξης συμβιβασμού με το Ελληνικό Δημόσιο, για την οποία δεν μας ενημέρωσε ο κατά τα άλλα λαλίστατος κ. Γεωργιάδης.
Πέρα από τις ενδεικτικές λεπτομέρειες, όμως, η αποχώρηση του εν λόγω εργοστασίου ύστερα από τόσα χρόνια αποδεικνύει ότι οι ιδιωτικοποιήσεις αλλά και οι μειώσεις μισθών δεν είναι απάντηση στην αποβιομηχάνιση της χώρας. Η ήττα του ελληνικού καπιταλισμού στο πεδίο του διεθνούς ανταγωνισμού δεν αποτελεί φαινόμενο που μπορεί να αντισταθμιστεί με μειώσεις μισθών και ιδιωτικοποιήσεις, όπως διατείνονται τα Μνημόνια.
Η BSH είναι πολυεθνική και ποσώς την ενδιαφέρει η ελληνική οικονομία. Μόλις βρήκε ευκαιρία να μετακομίσει στην αγορά της Τουρκίας με ένα brand μέσου κόστους, σε μια χώρα με σημαντική εγχώρια παραγωγή σιδήρου (της βασικής πρώτης ύλης), δεν έδωσε δεκάρα τσακιστή για τη μείωση των μισθών και τις αναδιαρθρώσεις των Μνημονίων στην Ελλάδα. Δεν τους ένοιαξε ούτε η υποτίμηση της τουρκικής λίρας, σε απογοήτευση των οικονομικών φωστήρων του τηλεοπτικού σταθμού ΣΚΑΪ, αφού το σύνολο σχεδόν των εσόδων και των εξόδων του νέου εργοστασίου θα είναι σε τουρκικές λίρες.
Η μόνη πιθανότητα επέκτασης της βιομηχανικής βάσης χωρών όπως η Ελλάδα είναι μέσα από προστασία της εγχώριας αγοράς και άμεσες κρατικές επενδύσεις υποστηριζόμενες από εθνικό νόμισμα. Αυτή είναι η εμπειρία επιτυχημένων εξαγωγικών οικονομιών από την εποχή της Αγγλίας τον 19ο αιώνα μέχρι την Ιαπωνία και την Κορέα στα τέλη του 20ού και την Κίνα στις αρχές του 21ου αιώνα.
Το τελευταίο είναι επίσης ένα στοιχείο που απουσιάζει από τα ρεπορτάζ των φιλοκυβερνητικών εφημερίδων (άλλωστε δεν υπάρχουν και πολλές αντιπολιτευόμενες), που χύνουν κροκοδείλια δάκρυα για την απώλεια της αγοράς οικιακών συσκευών που ανθούσε στην Ελλάδα μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’70. Θέλουν να κρύψουν ότι οι μειώσεις μισθών και οι περιβόητες ιδιωτικοποιήσεις δεν αποτελούν λύση.
Το ερώτημα βέβαια είναι τι γίνεται τώρα. Άποψή μου είναι ότι το συνδικαλιστικό κίνημα πρέπει να ακολουθήσει την πρόταση των Βρετανών Εργατικών: Να περνούν στους εργαζόμενους αυτόματα τα περιουσιακά στοιχεία οποιασδήποτε εταιρείας αποφασίζει να μετοικίσει. Ειδικά για την περίπτωση της Siemens, αυτό καλύπτεται και από το νομικό πλαίσιο, αφού οκτώ χρόνια μετά η διοίκησή της έχει αθετήσει προφανώς τον συμβιβασμό που υπέγραψε με το Ελληνικό Δημόσιο το 2012 για επένδυση 60 εκατ. ευρώ.
Οπότε η κυβέρνηση μπορεί να προχωρήσει τουλάχιστον σε συντηρητική κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων της εταιρείας στην Ελλάδα. Πάντως εγώ θα περιμένω τις ενέργειες του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης και του κ. Γεωργιάδη για την αποζημίωση του Ελληνικού Δημοσίου από τη Siemens, αντί να ασχολούνται με τον δήμαρχο Μαγούλας.
Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ
Φωτό: iefimerida.gr