Χρ. Σταϊκούρας στο «Π»: Προϋπολογισμός ανάκαμψης, ανάπτυξης και ενίσχυσης της κοινωνικής δικαιοσύνης
Του
ΧΡΗΣΤΟΥ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑ
Υπουργού Οικονομικών
Την περασμένη εβδομάδα συζητήθηκε στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής το προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού για το έτος 2021. Προϋπολογισμός που κατατέθηκε σε μια περίοδο κατά την οποία, παγκοσμίως, οι κοινωνίες και οι οικονομίες δοκιμάζονται.
Δοκιμάζονται από τη σοβαρότερη υγειονομική κρίση της τελευταίας εκατονταετίας και τη συνεπακόλουθη, βαθύτερη ετήσια ύφεση από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Στην ασυνήθιστα μεγάλη αβεβαιότητα, που συνδέεται με την άγνωστη εξέλιξη της υγειονομικής κρίσης και την ταχύτητα εξόδου από τα μέτρα που λαμβάνονται για τον περιορισμό της, έρχεται να προστεθεί η ανάγκη ισχυροποίησης για την αντιμετώπιση πρόσθετων προκλήσεων που αντιμετωπίζει ο Ελληνισμός και η πατρίδα μας.
Προκλήσεις που έχουν οικονομικές διαστάσεις και απορρέουν από γεωπολιτικές εντάσεις που προκαλούν γείτονες, από ροές μεταναστών και από φυσικές καταστροφές.
Μέσα σε αυτό το ρευστό περιβάλλον, το υπουργείο Οικονομικών κατέθεσε για το 2021 έναν Προϋπολογισμό ρεαλιστικό, αναπτυξιακό, φιλο-επενδυτικό, μεταρρυθμιστικό, ευέλικτο και κοινωνικά δίκαιο – χαρακτηριστικά που αναγνωρίζονται από την κοινωνία, τους εταίρους, τους επενδυτές και τις αγορές.
Ειδικότερα:
• Είναι ένας Προϋπολογισμός συνέπειας, ως προς τις πολιτικές που έχουμε δεσμευτεί να υλοποιήσουμε, ακόμη και μέσα σε δύσκολες οικονομικά συνθήκες, και συνέχειας του «βηματισμού στο μονοπάτι» στο οποίο είχε αρχίσει να μπαίνει η ελληνική οικονομία από το β’ εξάμηνο του 2019, με την εφαρμογή ενός διαφορετικού μείγματος πολιτικής από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας.
Μείγμα που επέτρεψε το 2019 να είναι η πρώτη χρονιά που οι στόχοι επιτεύχθηκαν ακριβώς, χωρίς την παραμικρή δημοσιονομική υπέρβαση.
• Είναι ένας Προϋπολογισμός ρεαλιστικός, που ενσωματώνει εφικτές εκτιμήσεις και προβλέψεις, σε αντίθεση με ό,τι υποστηρίζει η αντιπολίτευση.
Εκτιμά ότι, με τα παρόντα δεδομένα, το 2020 θα κλείσει με ύφεση 8,2% και προβλέπει ότι το 2021 θα επιτευχθεί ισχυρή ανάπτυξη, ύψους 7,5%, μετά και την αξιοποίηση των πρώτων πόρων που θα εισρεύσουν από το Ταμείο Ανάκαμψης. Επιπλέον, προβλέπει συρρίκνωση του ποσοστού ανεργίας –στο τέλος του 2021– σε χαμηλότερα από το 2019 επίπεδα. Εγχώριοι και διεθνείς φορείς συγκλίνουν στις εκτιμήσεις και τις προβλέψεις αυτές. Επιπλέον, αναγνωρίζουν πως η κυβέρνηση έδρασε γρήγορα και αποτελεσματικά, λαμβάνοντας ένα πακέτο μέτρων, συνολικού ύψους 24 δισ. ευρώ, για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της υγειονομικής κρίσης. Πακέτο με θετική επίδραση στην οικονομία, ύψους 6% του ΑΕΠ. Χωρίς αυτό, η ετήσια ύφεση θα ξεπερνούσε φέτος το 14%.
• Είναι ένας αναπτυξιακός Προϋπολογισμός, καθώς πέρα από τα επεκτατικά δημοσιονομικά μέτρα, τα μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας της οικονομίας και τις μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες που περιλαμβάνει, έχει στον πυρήνα του την αξιοποίηση των πολύ σημαντικών πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, μέσω της εφαρμογής του ολοκληρωμένου και συνεκτικού εθνικού στρατηγικού σχεδίου μας. Σχέδιο που θα αποτελέσει το εφαλτήριο για την ανασύνθεση των συστατικών του ΑΕΠ –της κατανάλωσης, των εξαγωγών και κυρίως των επενδύσεων–, ώστε να διασφαλίσουμε βιώσιμη μεγέθυνση του πλούτου της χώρας.
Η ελληνική οικονομία αναμένεται να ωφεληθεί με 32 δισ. ευρώ έως το 2026 (19,3 δισ. ευρώ επιχορηγήσεις και 12,7 δισ. ευρώ δάνεια, με ευνοϊκό επιτόκιο και όρους), εκ των οποίων τα 5,5 δισ. ευρώ αναμένεται να απορροφηθούν εντός του 2021.
• Είναι ένας φιλο-επενδυτικός Προϋπολογισμός, διότι ενσωματώνει σημαντικές μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών και παρέχει κίνητρα για επενδυτικές πρωτοβουλίες.
Ενδεικτικά, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει μόνιμα μέτρα, όπως ισχυρά φορολογικά κίνητρα για την πραγματοποίηση επενδύσεων σε πράσινη οικονομία, ενέργεια και ψηφιοποίηση, καθώς και πρόσθετα, μη μόνιμα μέτρα –λόγω των περιορισμών που θέτουν οι ευρωπαϊκές αποφάσεις, όσο διαρκεί η υγειονομική κρίση–, όπως η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για τα εισοδήματα που προέρχονται από ιδιωτική οικονομική δραστηριότητα, η μείωση –και σε ορισμένες περιπτώσεις ο μηδενισμός– της προκαταβολής φόρου εισοδήματος, η απαλλαγή των κατοίκων μικρών ακριτικών νησιών από τον ΕΝΦΙΑ, η μείωση του ΦΠΑ σε συγκεκριμένες υπηρεσίες και προϊόντα και η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών του ιδιωτικού τομέα κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες.
• Είναι ένας Προϋπολογισμός μεταρρυθμιστικός, συνεχίζοντας, υπό ευνοϊκότερες –προσδοκούμε– συνθήκες, την πορεία με στόχο την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης, τη δημιουργία πολλών και καλών θέσεων απασχόλησης και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής. Πορεία από την οποία δεν αποκλίναμε ακόμη και μέσα στην πανδημία, όπως αναγνωρίστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην 7η Έκθεση Ενισχυμένης Εποπτείας.
Μεταξύ άλλων, προχωρήσαμε εμβληματικά έργα, δρομολογήσαμε σχέδια ενίσχυσης της βιωσιμότητας εταιρειών του Δημοσίου, υλοποιήσαμε τον «Ηρακλή», με στόχο τη μείωση των «κόκκινων» δανείων στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών, ενεργοποιήσαμε το πρόγραμμα Γέφυρα, για τη στήριξη δανειοληπτών που πλήττονται από τις οικονομικές επιπτώσεις του κορονοϊού και έχουν δάνεια με υποθήκη στην πρώτη κατοικία, καταθέσαμε το νέο, συνεκτικό, κοινωνικά ευαίσθητο και εθνικά αναπτυξιακό πλαίσιο αντιμετώπισης του υψηλού ιδιωτικού χρέους, με στόχο τη ρύθμιση οφειλών και την παροχή δεύτερης ευκαιρίας και θεσπίσαμε το πλαίσιο των μικροχρηματοδοτήσεων.
• Είναι ένας Προϋπολογισμός ευέλικτος, δεδομένου ότι διασφαλίζει τα αναγκαία εφόδια για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης αλλά και για την ανάπτυξη της οικονομίας. Και, παράλληλα, λαμβάνει πρόνοιες για την ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων, τη στήριξη της παιδείας, την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών και τη συνέχιση της επισκόπησης δαπανών στο σύνολο της γενικής κυβέρνησης, προκειμένου να δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος για την εφαρμογή δράσεων με προσανατολισμό την οικονομική ανάπτυξη και την αύξηση των κοινωνικών παροχών.
Η ευελιξία αποδεικνύεται επίσης από το γεγονός ότι ο Προϋπολογισμός περιλαμβάνει και δυσμενέστερο σενάριο, σε περίπτωση περαιτέρω επιδείνωσης των επιδημιολογικών δεδομένων, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντικά χαμηλότερο μακροοικονομικό και δημοσιονομικό αποτέλεσμα, κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες στον ρυθμό ανάπτυξης και κατά 2% του ΑΕΠ στο πρωτογενές δημοσιονομικό αποτέλεσμα.
• Είναι ένας Προϋπολογισμός κοινωνικά δίκαιος, ενσωματώνοντας πολιτικές στήριξης της απασχόλησης και του διαθέσιμου εισοδήματος.
Μεταξύ άλλων, στηρίζουμε τους μακροχρόνια ανέργους στο πλαίσιο του προγράμματος για τη δημιουργία πολλών, νέων θέσεων εργασίας, υλοποιούμε πρόγραμμα κρατικής επιδότησης της μηνιαίας δόσης δανείου για ευάλωτα, ενήμερα και μη, νοικοκυριά, προστατεύοντας την πρώτη κατοικία τους, ενισχύουμε δράσεις του ΟΠΕΚΑ για τη στήριξη των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, ενώ προχωράμε άμεσα στην καταβολή αναδρομικών ποσών σε συνταξιούχους δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
Συμπερασματικά, ο Προϋπολογισμός αποδεικνύει ότι το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης ζει μέσα στην οικονομία και την κοινωνία και όχι σε γυάλινους πύργους.
Αντιλαμβάνεται τις δυσκολίες τους, ακούει τον σφυγμό τους και αντιδρά με αμεσότητα.
Παρεμβαίνει υποστηρικτικά, έγκαιρα και στοχευμένα, στον βαθμό και τον χρόνο που οι παρούσες, έκτακτες, συνθήκες απαιτούν.
Στόχος μας είναι η υπέρβαση της κρίσης, με την οικονομία σε λειτουργία και την κοινωνία όρθια.
Με τον Προϋπολογισμό αυτόν θέτουμε τις βάσεις, αρχικά, για ταχεία ανάκαμψη και, στη συνέχεια, μετά το πέρας της πανδημίας, για υψηλή, διατηρήσιμη, έξυπνη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη.
Παράλληλα, διατηρούμε αποθέματα για κάθε ενδεχόμενη εθνική ανάγκη.
Είναι χρέος όλων μας έναντι των καλών σελίδων της ιστορίας μας και των επόμενων γενεών, να έχουμε μία διεθνώς αξιοπρεπή και διαρκώς ισχυροποιούμενη πατρίδα!
Όλοι μαζί θα τα καταφέρουμε!
Με σχέδιο, συνεργασία, μεθοδικότητα, εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μας και σκληρή δουλειά!
Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ