Η Ευρωπαϊκή Ένωση, για μια ακόμη φορά, πολύ κατώτερη των περιστάσεων – Ανάλυση του Π. Νεάρχου
Γράφει ο
ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΝΕΑΡΧΟΥ
Πρέσβυς ε.τ.
Χρειάσθηκαν τρία διαδοχικά σχέδια Συμπερασμάτων και πολύωρες παρασκηνιακές διαβουλεύσεις, περιλαμβανομένης μιας μακράς διαβουλεύσεως Μέρκελ, Μακρόν, Μητσοτάκη, Αναστασιάδη και της ηγεσίας της ΕΕ, για να ψελλίσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ορισμένα λόγια αλληλεγγύης προς την Ελλάδα και την Κύπρο και να ζητήσει τον σεβασμό των κυριαρχικών τους δικαιωμάτων.
Ήδη, πριν την έναρξη της Συνόδου, η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ είχε δώσει τον τόνο. Σε δηλώσεις της για την κρίση στην Ανατολική Μεσόγειο, είχε πλέξει το εγκώμιο στην Τουρκία για τον ρόλο της στο μεταναστευτικό και τη φιλοξενία τεσσάρων εκατομμυρίων προσφύγων, σε αντίθεση με τα προβλήματα που διεπίστωσε στην υποδοχή και φιλοξενία των προσφύγων στη Μόρια! Προτάσσοντας το μεταναστευτικό, είχε ταχθεί επίσης πολύ σαφώς υπέρ της συνεργασίας με την Άγκυρα και εναντίον κάθε σκέψεως για την επιβολή κυρώσεων. Αντιθέτως, είχε υποστηρίξει την προβολή μιας νέας θετικής ατζέντας στις σχέσεις Ευρωπαϊκής Ενώσεως – Τουρκίας, με αναφορά τρία κύρια θέματα:
– Το μεταναστευτικό, με βάση αναφοράς την Ευρω-Τουρκική συμφωνία του 2016.
– Την αναβάθμιση της Τελωνειακής Ενώσεως μεταξύ Ευρωπαϊκής Ενώσεως και Τουρκίας.
– Την άρση της βίζας για όλους τους Τούρκους υπηκόους και την ελεύθερη κυκλοφορία τους στην Ευρώπη.
Η Γερμανίδα καγκελάριος άφησε στην άκρη το τρίτο θέμα, για το οποίο υπάρχουν έντονες αντιδράσεις από πολλές Ευρωπαϊκές χώρες, αλλά επέμεινε ανυποχώρητα στα δύο άλλα και στη θέση ότι δεν πρέπει να τεθεί θέμα κυρώσεων κατά της Τουρκίας. Δεν υπεχώρησε από τη θέση αυτή ούτε μετά την έντονη τοποθέτηση της Γαλλίας, αλλά και της Αυστρίας ότι πρέπει να σταλεί μήνυμα προς την Άγκυρα ότι δεν μπορεί να παραβιάζει ατιμωρητί τις κόκκινες γραμμές και να θίγει τα κυριαρχικά δικαιώματα δύο χωρών-μελών, της Ελλάδος και της Κύπρου.
Η Ελληνική πλευρά, δεσμευμένη για διάλογο με την Τουρκία, τον οποίο η Άνγκελα Μέρκελ χρησιμοποιούσε ως άλλοθι για την άρνηση οποιωνδήποτε κυρώσεων κατά της Τουρκίας, επεχείρησε να εξασφαλίσει συμφωνία για έναν κατάλογο κυρώσεων και δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ενώσεως ότι αυτές θα ενεργοποιούνταν, εάν η Τουρκία επανέκαμπτε στην πολιτική του «Oruc Reis» και των προκλήσεων.
Το τελικό κείμενο των Συμπερασμάτων της Συνόδου, που ενεκρίθη, δίνει μερική φραστική ικανοποίηση στην Ελληνική πλευρά, Ελλάδα και Κύπρο, γεγονός που επέτρεψε και στην Κύπρο να υπαναχωρήσει στο θέμα του βέτο και να εγκριθούν ομόφωνα κυρώσεις για σαράντα αξιωματούχους της Λευκορωσίας, αλλά όχι προσωπικά κατά του Προέδρου Λουκασένκο. Συγκεκριμένα, το τελικό κείμενο αναφέρει ότι (το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο) «υπό την προϋπόθεση ότι θα συνεχισθούν οι προσπάθειες για τον τερματισμό των παρανόμων ενεργειών εναντίον της Κύπρου και της Ελλάδος, συμφωνεί να αρχίσει μια θετική πολιτική ατζέντα ΕΕ – Τουρκίας.
Η ατζέντα δίνει έμφαση στον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ενώσεως και στη συνεχή συνεργασία σε θέματα μεταναστεύσεως. Καλεί, για τον σκοπό αυτό, τον Πρόεδρο του Συμβουλίου σε συνεργασία με την Πρόεδρο της Επιτροπής και με την υποστήριξη του Υπάτου Εκπροσώπου της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής, να εκπονήσει μια πρόταση σχετικά με την ανανέωση της ατζέντας ΕΕ – Τουρκίας».
Το τελικό κείμενο αναφέρει παρακάτω, σε σχέση με τις επικείμενες διερευνητικές επαφές Ελλάδος – Τουρκίας: «Η συνέχιση του διαλόγου, με καλή πίστη, και η αποχή από μονομερείς ενέργειες, που αντιβαίνουν στα συμφέροντα της ΕΕ και παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών-μελών της ΕΕ, είναι απόλυτη απαίτηση… Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει την αλληλεγγύη του και ζητά να γίνουν σεβαστά η κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος και της Κύπρου».
Σε ό,τι αφορά ειδικότερα την Κύπρο, «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει έντονα την παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας και τονίζει ότι πρέπει αυτές να τερματισθούν». Καλεί, παραλλήλως, την Τουρκία «να απέχει από μονομερείς ενέργειες στο μέλλον και υπογραμμίζει ότι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδος και της ΑΟΖ πρέπει να γίνει μέσω διαλόγου, με καλή πίστη και με πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου».
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υιοθέτησε επίσης την αρκετά θολή και προβληματική ιδέα για τη σύγκληση Πολυμερούς Διασκέψεως για την Ανατολική Μεσόγειο. Η τελευταία καλείται να ασχοληθεί με τα ζητήματα που απαιτούν πολυμερείς λύσεις, όπως η οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, η ασφάλεια, η μετανάστευση, η ενέργεια, η οικονομική συνεργασία. Είναι προφανές ότι η πρόταση αυτή, που υπεβλήθη μέσω του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, αντικαθρεφτίζει την πολιτική Μέρκελ να μην αφήσει τη Μεσόγειο σε προνομιακό πεδίο δράσεως της Γαλλίας. Την ίδια πολιτική ακολούθησε και παλαιότερα, όταν τορπίλισε το σχέδιο του Γάλλου Προέδρου Νικολά Σαρκοζί για τη δημιουργία μιας Μεσογειακής Ενώσεως, στην οποίαν θα συμμετείχαν οι Μεσογειακές χώρες και από τις δύο όχθες της Μεσογείου. Η Μέρκελ αντιτάχθηκε στη συμμετοχή σ’ αυτήν μόνο των Μεσογειακών χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενώσεως και διεκδίκησε το δικαίωμα συμμετοχής όλων των χωρών-μελών.
Περιέργως, με τα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου συνέπεσε και μία είδηση από τον ΟΗΕ, που αφορά το περίφημο Τουρκο-Λιβυκό μνημόνιο, για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης! Το Ειδικό Τμήμα του ΟΗΕ, που ασχολείται με την ανάρτηση στους πίνακες του Διεθνούς Οργανισμού των διεθνών συμφωνιών, που αφορούν την εφαρμογή της Διεθνούς Συμβάσεως, απεφάσισε να αναρτήσει και το παράνομο Τουρκο-Λιβυκό Μνημόνιο. Το γεγονός αυτό είναι ακόμη μεγαλύτερο σκάνδαλο, όταν έχει μεσολαβήσει εν τω μεταξύ η μερική οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδος και Αιγύπτου, που είναι καθ’ όλα σύμφωνη με τη Διεθνή Σύμβαση και παρεμβάλλεται μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης.
Η ανάρτηση του Τουρκο-Λιβυκού μνημονίου δημιουργεί εντυπώσεις και περιπλοκές
Η ανάρτηση είναι, βεβαίως, τεχνική και διεκπεραιωτική και δεν εμπεριέχει οποιαδήποτε αξιολόγηση ή κρίση εκ μέρους του Διεθνούς Οργανισμού. Δεν παύει όμως να δημιουργεί εντυπώσεις και περιπλοκές. Το ερώτημα είναι γιατί ανεσύρθη, μετά από τόσους μήνες, το Τουρκο-Λιβυκό μνημόνιο και προτάχθηκε της καθ’ όλα νόμιμης Ελληνο-Αιγυπτιακής Συμφωνίας για την ΑΟΖ.
Υπήρξε ολιγωρία από Ελληνικής και Αιγυπτιακής πλευράς; Σε ό,τι αφορά τον δράστη, δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία για το ποιος είναι. Είναι ο Τούρκος πρέσβυς Βολκάν Μποζκίρ, που με τόση ασφάλεια και ελαφρότητα υπέδειξε η Ευρωπαϊκή Ομάδα στον ΟΗΕ ως υποψήφιό της για την Προεδρία της εφετινής Γενικής Συνελεύσεως του ΟΗΕ. Με την ιδιότητα αυτή και την ανοχή του Γ. Γραμματέα του ΟΗΕ Γκουτιέρες, ο Μποζκίρ βρήκε ελεύθερο πεδίο δράσεως.
Η Ελλάδα και η Κύπρος πρέπει να εξαγάγουν τα συμπεράσματά τους από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, που επιβεβαιώνει τις διαπιστώσεις που έγιναν και προηγουμένως. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, στον βαθμό που προσδιορίζεται από την οικονομικά δεσπόζουσα δύναμη, τη Γερμανία, δεν μπορεί να καλύψει την Ελλάδα και την Κύπρο στα ζωτικά θέματα της κυριαρχίας και της ασφάλειας. Η Γερμανία προτάσσει, στις σχέσεις της Ευρώπης με την Τουρκία, τα δικά της οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα, χρησιμοποιώντας ως άλλοθι το μεταναστευτικό, που η Άγκυρα το χρησιμοποιεί ως όπλο και διαπραγματευτικό ατού.
Αυτό σημαίνει πρακτικά για την Ελλάδα ότι:
♦ Δεν έχει πλέον καμία δικαιολογία να αναβάλλει την υπογραφή αμυντικού συμφώνου με τη Γαλλία, με ρήτρα αμυντικής συνδρομής, και να μην προωθεί τάχιστα τη βέλτιστη δυνατή στρατηγική σχέση και συνεργασία με τη Γαλλία.
♦ Είναι ύψιστη προτεραιότητα για τη χώρα η μέγιστη και ταχύτατη δυνατή ενίσχυση της αποτρεπτικής της ισχύος.
♦ Η Κύπρος δεν είναι ξένη χώρα. Είναι αναπόσπαστο μέρος του ενιαίου εθνικού χώρου. Η πραγματικότητα αυτή πρέπει να μεταφρασθεί και σε ενιαίο αμυντικό χώρο, για τον οποίο οι δυνατότητες είναι σήμερα πολύ μεγαλύτερες και η ανάγκη πολύ πιο επιτακτική.
♦ Η Ελλάδα πρέπει να αναθεωρήσει ριζικά και κατεπειγόντως τη δήθεν «Ευρωπαϊκή» θεώρηση της παράνομης μεταναστεύσεως, όταν η άλλη Ευρώπη δεν αναδέχεται τις συνέπειες της πολιτικής των ανοικτών συνόρων και όταν η Άγκυρα τη χρησιμοποιεί ως όπλο υβριδικού πολέμου, με πρώτο θύμα τη χώρα μας. Ο εποικισμός με Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση δεν είναι φιλανθρωπισμός, αλλά υπονόμευση της εθνικής συνοχής και αλλοτρίωση της χώρας.
Από την άποψη αυτή, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έδειξε ποια είναι τα όρια των ελπίδων και πού αρχίζουν οι επικίνδυνες αυταπάτες.
Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ