Απολάυστε την εσοδεία του 2019 στη Μαντίνεια (video)
Πολλά είναι τα ατού του μαντινειακού αμπελώνα, όσες και οι δυσκολίες που διαμορφώνονται από τις κλιματικές ακρότητες της περιοχής για την παραγωγή των οίνων ΠΟΠ Μαντίνεια. Στη μοναδική εσοδεία 2019, όμως, τα ατού επικράτησαν κατά κράτος. Τέσσερις οινοποιοί της περιοχής εξηγούν τις ιδιαιτερότητες της εσοδείας αυτής.Σύμφωνα με το Save Vintage 2019.gr, ανάμεσα στους ορεινούς ελληνικούς αμπελώνες, που σε μια ζεστή χώρα όπως η Ελλάδα ευνοούνται κλιματικά, ξεχωριστή θέση έχει αυτός της Μαντινείας, στο κέντρο της Πελοποννήσου (Αρκαδία). Πρόκειται για οροπέδιο με υψομετρικό μέσο όρο τα 660μ. και βαθιά, φτωχά εδάφη αλλουβιακής προέλευσης.
Τα αμπέλια βρίσκονται τόσο πάνω στο οροπέδιο όσο και γύρω του, στις πλαγιές, όπου δουλεύουν σκληρά, συχνά σε ακραίες συνθήκες, όπως εξάλλου και οι οινοποιοί της περιοχής. Γιατί η Μαντίνεια έχει χαρακτηριστικά ηπειρωτικού κλίματος και η ωρίμαση του κυρίαρχου σταφυλιού, του μοσχοφίλερου, διακυβεύεται ετησίως. Άλλωστε, ο τρύγος εδώ είναι παραδοσιακά ο τελευταίος της χώρας, συνήθως οκτωβριανός.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, η εσοδεία 2019 έκανε τη διαφορά, που φάνηκε από την έναρξη του βλαστικού κύκλου της αμπέλου έως και τη συγκομιδή του καρπού. Ανάμεσα σε άλλα, το χαρακτηριστικό ατού της περιοχής, δηλαδή η έντονη ημερήσια διακύμανση θερμοκρασίας με δραματική πτώση έως και 15οC τη νύχτα, είχε την ευκαιρία να συμβάλει τα μέγιστα στη δημιουργία ενός ομοιόμορφα ώριμου καρπού.
Με διατήρηση των παροιμιωδών αρωμάτων τους και της προσοδοφόρας για παλαίωση οξύτητας, οι ΠΟΠ Μαντίνειες 2019 έχουν περισσότερο όγκο και λιπαρότητα απ’ ό,τι συνήθως και προσφέρονται για μακρόχρονη παλαίωση στην κάβα.
Μαντινεία ή Μαντίνεια;
Σε μία σκηνή της ταινίας «Ο στρίγγλος που έγινε αρνάκι» του παλιού ελληνικού κινηματογράφου, ο πρωταγωνιστής Λάμπρος Κωνσταντάρας σε ρόλο ανώτερου αξιωματικού του Πολεμικού Ναυτικού, αφού χτυπάει το κουδούνι, ανοίγει την πόρτα του σπιτιού του φορώντας μία ρομπ ντε σαμπρ και αντικρίζει την κυρία που έχει έρθει ως υποψήφια να φροντίζει τον ίδιο, τους γιους του και το σπίτι τους, που μετά το θάνατο της γυναίκας του έχει γίνει αχούρι και κακοπερνούν, αναφέρει ο Αργύρης Καλλιανιώτης. Τη «χήρα-ατυχήσασα», όπως αυτοσυστήνεται και η οποία ετοιμάζεται να ξενοδουλέψει. Στην ταινία την υποδύεται η αδερφή του Λάμπρου Κωνσταντάρα, η οποία έπαιζε συχνά μαζί του. «Του κυρίου Πετροχείλου;», τον ρωτά. Μετά την καταφατική του απάντηση, η κυρία συνεχίζει με τη σύντομη, αμίμητη ατάκα: «Ο κύριος Πετροχείλος;» (δείτε εδώ το απόσπασμα).
Κάπως έτσι, λοιπόν, από την παροξύτονη γενική της καθαρεύουσας και τον τονισμό της, η Μαντίνεια αναφέρεται πλέον ως Μαντινεία και μάλιστα τις περισσότερες φορές. Διότι στην καθαρεύουσα το σωστό είναι: η Μαντίνεια, της Μαντινείας, ενώ στη δημοτική: η Μαντίνεια της Μαντίνειας, με εξίσου σωστό όμως το Μαντινείας. Στη Google, βέβαια, η λέξη Μαντινεία έχει υπερδιπλάσια αποτελέσματα απ’ όσα η ίδια λέξη τονισμένη στην προπαραλήγουσα. Δεν θα πρέπει να μας εκπλήσσει, λοιπόν, που ελάχιστοι είναι σήμερα αυτοί που τονίζουν τη λέξη σωστά.
Υπάρχουν, άλλωστε, πολλά παραδείγματα που για κάποιο λόγο, ακόμα και γιατί ακούγονται καλύτερα ή ―τις πιο πολλές φορές― από απλή συνήθεια, η επικράτηση μιας λέξης υφίσταται με λάθος (ή λάθος πια, στη δημοτική) τονισμό. Γλαφυρό εξ αυτών είναι το εξής παράδειγμα: «Μπισκότα Παπαδοπούλου». Σήμερα, όποιος ονομάζεται Παπαδόπουλος, στη γενική αποκαλείται με τον τόνο στην προπαραλήγουσα: «Παπαδόπουλου» (7.390.000 αποτελέσματα στη Google, έναντι 5.810.000 για «Παπαδοπούλου», παρά τα πολυδιαφημισμένα μπισκότα, που ανεβάζουν κατά πολύ τα αποτελέσματα).
Ρωτώντας την άποψη μιας επί χρόνια συνεργάτιδάς μας φιλολόγου, με μακρά θητεία επιμελήτριας κειμένων εφημερίδων, μάθαμε πως «δεν υπάρχει αμφιβολία, το σωστό, λόγω αρχικού τονισμού και σύμφωνα με τις αρχαίες πηγές, είναι Μαντίνεια».
Ωστόσο, ο Όμηρος μιλά άπαξ για Μαντινεα (για την ακρίβεια Μαντινεη), σημείο που έχει δώσει τροφή για πολλή συζήτηση στο Διαδίκτυο, όπου η «διαμάχη» Μαντίνεια vs Μαντινεία δεν έχει περάσει απαρατήρητη. Αποφεύγοντας καταδύσεις σε γλωσσολογικά αβαθή, να αναφέρουμε πως τα έργα του Ομήρου ήταν προφορικά και καταγράφηκαν από άλλους αργότερα. Αργότερα, άλλωστε, μπήκαν και τόνοι, αφού στο γραπτό λόγο με κεφαλαία οι αρχαίοι Έλληνες δεν είχαν. Έτσι, ούτε η ομηρική αναφορά μπορεί να τεκμηριώσει τον τονισμό στην παραλήγουσα εκτός γενικής πτώσης, σύμφωνα και με διάφορους ιντερνετικούς φιλόλογους. Κάποιοι, όμως, εξ αυτών θεωρούν πιθανό τον τονισμό στην παραλήγουσα και στις πτώσεις εκτός γενικής, ακόμα και κατά την αρχαιότητα.
Σε κάθε περίπτωση, η λέξη «Μαντινεία» έχει χρησιμοποιηθεί για πολλά χρόνια με αυτόν τον τονισμό, της γενικής της καθαρεύουσας, και σε άλλες πτώσεις και έχει επικρατήσει. Ακόμα και εάν δεν είναι σωστός, δεχόμενοι τη γλώσσα ως κάτι ζωντανό που εξελίσσεται, δεν υπάρχει λόγος να είμαστε απόλυτοι· Μαντινεία ας είναι ή και Μαντίνεια!
Με πληροφορίες από το Save Vintage 2019.gr