Γ. Βαρουφάκης στο «Π»: Πώς μπορούμε να αποτρέψουμε το 5ο Μνημόνιο
Άρθρο του
ΓΙΑΝΗ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗ
Προέδρου της ΚΟ και Γραμματέα του ΜέΡΑ25
Το ΜέΡΑ25 ήταν το μόνο κόμμα που από το 2018 προειδοποιούσε πως μέχρι τα τέλη του 2019 η ανεπαίσθητη ανάκαμψη της περιόδου 2017 – 2018 θα έδινε τη θέση της σε νέα υφεσιακή υποτροπή.
Τον Αύγουστο του 2019 προειδοποιούσα τον πρωθυπουργό στη Βουλή ότι οι υπεραισιόδοξες εξαγγελίες του για την «Ελλάδα που επιστρέφει» θα του επιστρέψουν μπούμερανγκ. Χρησιμοποιώντας στοιχεία από τη μεγάλη συρρίκνωση της γερμανικής βιομηχανικής παραγωγής, της πτώσης των παραγγελιών από την Κίνα και της αντιστροφής της καμπύλης επιτοκίων στις ΗΠΑ, είπα στην Ολομέλεια αυτολεξεί ότι «το τελευταίο τρίμηνο του 2019 η Ευρωζώνη και πολύ περισσότερο η ελληνική οικονομία θα εισέλθουν σε νέα ύφεση».
Το ότι ο πρωθυπουργός κώφευσε ήταν αναμενόμενο: Αυτό ήταν το αφήγημά του, σε αυτό επέμεινε (ότι, δηλαδή, η εκλογή της Νέας Δημοκρατίας θα έφερνε επενδύσεις ικανές να κάνουν τη χώρα να απογειωθεί). Το ενδιαφέρον είναι ότι ούτε η αξιωματική αντιπολίτευση τόλμησε να αποδεχθεί την πρόβλεψη του ΜέΡΑ25 για επιστροφή στην ύφεση στα τέλη του 2019. Εγκλωβισμένος στο δικό του αφήγημα (ότι είχε βγάλει τη χώρα από τα Μνημόνια και την είχε βάλει στην τροχιά της ανάπτυξης), ο ΣΥΡΙΖΑ δεν τολμούσε να προβλέψει ύφεση τόσο κοντά στη δική του διακυβέρνηση, ώστε να μην κατηγορηθεί για αυτή.
Σήμερα γνωρίζουμε με απόλυτη σιγουριά ότι η υφεσιακή δυναμική είχε, πράγματι, επιστρέψει στα τέλη του 2018. Το πρώτο γράφημα επιβεβαιώνει αυτήν την πρόβλεψή μας. Η κόκκινη γραμμή αποτυπώνει την πορεία του εθνικού εισοδήματος, δηλαδή τον κινούμενο μέσο όρο του ΑΕΠ σε ευρώ (από αυτά που έχει ο κόσμος στις τσέπες του, δηλαδή σε τρέχουσες ή αγοραίες τιμές), χωρίς να λάβουμε υπόψη τα οικονομικά στοιχεία εν καιρώ πανδημίας – με άλλα λόγια, αφήνοντας έξω τα στοιχεία του καταστροφικού (λόγω κορονοϊού) β’ τριμήνου του 2020.
Τι σημασία έχει για τον λαό μας αν επιβεβαιώθηκε ή όχι η πρόβλεψη του ΜέΡΑ25 για σημαντική ύφεση πριν καν μας χτυπήσει η πανδημία; Έχει τεράστια σημασία. Για σκεφτείτε το. Πάρτε ένα καράβι που το χτυπά αλύπητα μεγάλη φουρτούνα. Προφανώς έχει σημασία, στον τρόπο που πρέπει να δράσει ο καπετάνιος και το πλήρωμα, αν το πλοίο έμπαζε νερά ή η μηχανή του είχε πρόβλημα πριν έρθει η φουρτούνα. Αλλιώς πρέπει να αντιδράσουν στη φουρτούνα αν το καράβι έχει πρόβλημα, ανεξάρτητα από τη φουρτούνα, κι αλλιώς αν δεν έχει. Έτσι και με το καράβι της ελληνικής οικονομίας: Μια κυβέρνηση που εμμένει ότι ήμασταν σε τροχιά ανάπτυξης πριν από τον ιό είναι καταδικασμένη να μην μπορεί να αντιμετωπίσει την υφιστάμενη ύφεση που αυτός, απλά, πολλαπλασιάζει.
Κι ερχόμαστε τώρα στη 10η Μαρτίου του 2020, όταν το ΜέΡΑ25 στη Βουλή έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου προτείνοντας «7+1 μέτρα» για την πρόληψη της τεράστιας καθίζησης που ερχόταν και προέβλεπε ότι, όπως είπα στην Ολομέλεια, «θα είμαστε τυχεροί αν η ύφεση το 2020 περιοριστεί στο 10%». Η κυβέρνηση και τα ΜΜΕ έσπευσαν να με λοιδορήσουν για εκείνη μου την πρόβλεψη, την ώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έλεγε κουβέντα (και που, και σήμερα, δεν έχει τολμήσει να προβλέψει το μέγεθος της ύφεσης). Από τότε, η κυβέρνηση και ο ανεκδιήγητος Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος σέρνονται αργά και βασανιστικά προς τις δικές μας προβλέψεις, ξεκινώντας από το -3%, πηγαίνοντας στο -4% και τώρα ψελλίζοντας κάτι για -8%.
Την περασμένη Πέμπτη, επιτέλους, έβγαλαν στη δημοσιότητα τα στοιχεία του β’ τριμήνου του 2020 – είμαστε η τελευταία χώρα στην Ευρώπη που τα ανακοινώνει. Η ενσωμάτωσή τους, δυστυχώς, επιβεβαιώνει άλλη μια φορά, και απολύτως, τις προβλέψεις του ΜέΡΑ25. Μια ματιά στη βουτιά τόσο της μπλε (εισοδήματα σε ευρώ) όσο και της κόκκινης γραμμής (του κινούμενου μέσου όρου) τα λέει όλα.
Γιατί έχει σημασία η επιβεβαίωση της πρόβλεψης του ΜέΡΑ25 για ύφεση που (μετά και τις τελικές αναθεωρήσεις της ΕΛΣΤΑΤ στα μέσα του 2021) θα αποδειχθεί ότι άγγιξε το -15%; Επειδή αυτά τα νούμερα εγκυμονούν το πέμπτο Μνημόνιο, το οποίο το ΜέΡΑ25 προδιέγραψε λεπτομερώς την 9η Απριλίου στη Βουλή. Πολύ απλά, λόγω δραστικής μείωσης του ΑΕΠ κάτω από τα 165 δισ. ευρώ, το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού θα ξεπεράσει το 12% του ΑΕΠ. Και πλεόνασμα να μην απαιτήσει από τον κ. Μητσοτάκη η «τρόικα» (π.χ., αν του επιβάλει να συρρικνώσει το έλλειμμα στο -3%), ένα βαρύ πρόγραμμα λιτότητας (δηλαδή περικοπών επικουρικών συντάξεων, μισθών, δημόσιων επενδύσεων και δαπανών στην παιδεία κ.λπ.) είναι δεδομένο.
Δεν θα το πουν, φυσικά, πέμπτο Μνημόνιο. Όπως ο κ. Τσίπρας ονόμασε το τέταρτο Μνημόνιο «μετα-Μνημόνιο», ο κ. Μητσοτάκης θα βρει κι αυτός έναν ευφημισμό, π.χ., πρόγραμμα ανάκαμψης ή κάτι τέτοιο. Στην ουσία θα είναι βαρύ πέμπτο Μνημόνιο, καθώς, όπως και τα προηγούμενα, θα βασίζεται σε δύο πυλώνες:
(1) Νέα δανειακή σύμβαση με την «τρόικα», ώστε να μπορούν (παρά τη δραματική επιδείνωση της μη βιωσιμότητας του χρέους) να προσποιούνται ότι το χρέος θα αποπληρωθεί – δανειακή σύμβαση που θα βασίζεται στην υπό όρους επέκταση των αποπληρωμών.
(2) Νέους μνημονιακούς όρους για τη δανειακή σύμβαση.
Κάποιοι προσπαθούν να παραπλανήσουν τους πολίτες λέγοντας ότι τα πράγματα θα είναι καλύτερα επειδή το κράτος έχει λαμβάνειν από το Ταμείο Ανάκαμψης. Όπως μόνο το ΜέΡΑ25 έχει καταδείξει, στην καλύτερη περίπτωση η Ελλάδα θα λάβει καθαρές ενισχύσεις των 9 δισ. από τα μέσα του 2021 έως το 2026. Πρόκειται για ψίχουλα μπροστά στους συντριπτικούς αριθμούς που αντιμετωπίζουμε. Για παράδειγμα, μόνο το 2020 το κράτος θα δανειστεί 10 δισ. ευρώ από ιδιώτες, την ίδια στιγμή που το εθνικό εισόδημα μειώνεται πάνω από 20 δισ. Όποιος αρνείται ότι το «ναι σε όλα» στην «τρόικα» σήμερα εγγυάται την έλευση του πέμπτου Μνημονίου πασχίζει να παραπλανήσει του πολίτες με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που τους παραπλανούσαν τον Μάιο του 2010 οι σχεδιαστές του Καστελλόριζου.
Το ερώτημα είναι: Πώς μπορούμε να αποτρέψουμε το πέμπτο Μνημόνιο, να προστατέψουμε τους πολίτες και να ανατρέψουμε το καθεστώς της χρεοδουλοπαροικίας; Επειδή το ΜέΡΑ25 πασχίζει να χτίζει σοβαρές πολιτικές προτάσεις πάνω στις σοβαρές μας αναλύσεις και προβλέψεις, την απάντηση στο μέγιστο αυτό ερώτημα θα τη δώσουμε ενδελεχώς την Τρίτη 15 Σεπτεμβρίου, στις 20.00, από το βήμα της Hellexpo στη Θεσσαλονίκη.
Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ