Συνέπειες μιας αποχής του αμερικανού Προέδρου από τις προσεχείς εκλογές στις ΗΠΑ ή μιας μη επανεκλογής του
Υπό του
Δρος ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΓΟΥΝΑΡΗ
Εμπειρογνώμονος, Πρεσβευτού ε.τ.,
Διδάκτορος του Πανεπιστημίου του Βερολίνου (FU Berlin)
Η αποχή του Προέδρου Τραμπ ως υποψηφίου από τις προσεχείς αμερικανικές εκλογές ή μια μη επανεκλογή του ασφαλώς θα επιφέρει ορισμένες αλλαγές στις διεθνείς σχέσεις και ενδεχομένως στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Πάντα η Ελλάδα έβλεπε τις ΗΠΑ ως προστάτη της. Η δε Τουρκία από την άλλη πλευρά επιθυμούσε να έχει την προστασία των ΗΠΑ και όποτε η πολιτική της δεν συμβάδιζε με την αμερικανική εξωτερική πολιτική τουλάχιστον εξασφάλιζε την ανοχή των ΗΠΑ. Πράγματι, κατά την επέμβαση αυτής στη Βόρεια Συρία με τους Κούρδους, στη Λιβύη με τον εμφύλιο πόλεμο, γιατί όχι με την Κύπρο στην κυπριακή ΑΟΖ, παραβιάζοντας κάθε φορά σωρεία κανόνων του Διεθνούς Δικαίου. Από την άλλη πλευρά, η Ευρωπαϊκή Ένωση, μέχρι πρότινος, στις τουρκικές επιθετικές ενέργειες δεν αντιδρούσε όπως θα έπρεπε, περιοριζόμενη σε συμβουλές τύπου δασκάλου προς τον μαθητή – το ίδιο και το ΝΑΤΟ.
Την τελευταία εβδομάδα η παρουσία του ευρωπαίου υπουργού των Εξωτερικών στην Ελλάδα φάνηκε να αλλάζει την όλη στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις απειλές της Τουρκίας προς την Ελλάδα. Λέγοντας ότι κάθε απειλή κατά της Ελλάδος θα είναι απειλή κατά της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το ίδιο δήλωσε και ο γάλλος Πρόεδρος Μακρόν.
Επίσης, η συμμετοχή στη διαφύλαξη των ελληνικών συνόρων στον Έβρο από αστυνομικούς διαφόρων ευρωπαϊκών κρατών και η σθεναρά στάση αυτών στις νέες τουρκικές προσπάθειες δημιουργίας επιθετικών ενεργειών σε βάρος της Ελλάδος με μετανάστες και πρόσφυγες τόνωσε το ηθικό όλων των Ελλήνων. Και ενώ θα μπορούσε να πει κανείς ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, έστω δειλά δειλά, εισέρχονται σε κάποια καλύτερη φάση, ήρθαν οι απειλές της Τουρκίας για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε ισλαμικό τέμενος.
Όπως ανέφερε ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος, τέτοιες αλλαγές είναι αρκετά επικίνδυνες και μπορούν να δημιουργήσουν ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Νομίζουμε ότι τελικά, παρά την υποστήριξη του 70% του τουρκικού λαού για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος, θα αποφευχθεί η μετατροπή αυτή και θα παραμείνει μουσείο.
Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο εξέφρασε την αντίθεσή του για μια τέτοια μετατροπή. Ο Πούτιν και άλλοι δεκάδες χριστιανοί Πρόεδροι και βασιλείς θα δεχθούν τη μετατροπή αυτή ή θα εκφράσουν την αντίθεσή τους; Μια αποχή του Προέδρου Τραμπ από τις προσεχείς εκλογές στις ΗΠΑ ή μια μη επανεκλογή του δεν είναι σίγουρο ότι θα άλλαζε προς το καλύτερο τις προσδοκίες εκείνων που εκφράζουν την πεποίθησή τους ότι χωρίς τον Τραμπ όλα θα είναι καλύτερα.
Η αμερικανική εξωτερική πολιτική έχει βαθιές ρίζες και δεν εξαρτάται από το ποιος είναι Πρόεδρος! Θα πρέπει όμως να αναγνωρίσουμε ότι ο θάνατος χιλιάδων Αμερικανών από την ασθένεια Covid-19 είναι κάτι που έχει συνταράξει τον αμερικανό Πρόεδρο, όχι μόνο συναισθηματικώς αλλά και εξαιτίας του γεγονότος ότι ειδικά στην Αμερική ο εκάστοτε Πρόεδρος θεωρείται από τους Αμερικανούς ο ισχυρός άνδρας που σώζει τα πάντα.
Όσο για την Ελλάδα, η παγωμένη θέση της με τη Ρωσία νομίζουμε ότι πρέπει να αλλάξει, η Ρωσία πάντα ήταν υπέρ της Ελλάδος, ήδη μαίνεται αλλαγή στις σχέσεις Ρωσίας – Τουρκίας. Πρέπει να επαναθερμανθούν οι ελληνορωσικές σχέσεις. Η συμπλήρωση 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 είναι μια μεγάλη ευκαιρία.
Επίσης, καλό είναι ορισμένοι έλληνες καθηγητές να πάψουν να αναφέρονται στη μεγάλη απόσταση του Καστελλορίζου από τον υπόλοιπο κορμό της Ελλάδος, ώστε να μη δημιουργούνται εσφαλμένες εντυπώσεις. Στη Σύμβαση Δικαίου Θαλάσσης του 1982, που συνιστά Διεθνές Εθιμικό Δίκαιο, αναφέρεται ρητώς ότι όλα τα νησιά έχουν ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα.