Αθ. Σκουτέλης αποκλειστικά στο «ΠΑΡΟΝ»: Πρέπει να πιάσουμε έγκαιρα τα εισαγόμενα κρούσματα
– Δεύτερο κύμα πανδημίας δεν θα έχει την ίδια σφοδρότητα με το πρώτο
– Τα κλαμπ και τα πανηγύρια ανοίγουν την πόρτα στον κορονοϊό
«Πρέπει όλοι μας να συνηθίσουμε σε ένα άλλο στυλ καθημερινότητας μέχρι να βρεθεί το εμβόλιο, το οποίο θα πρέπει να το περιμένουμε στη χώρα μας το επόμενο καλοκαίρι, αφού ήδη οι ισχυρές χώρες έχουν δεσμεύσει τα πρώτα αποθέματα», τονίζει σε αποκλειστική συνέντευξή του στο «ΠΑΡΟΝ» ο καθηγητής Παθολογίας – Λοιμώξεων Αθανάσιος Σκουτέλης και προσθέτει: «Με τους στοχευμένους ελέγχους που κάνουμε στις πύλες εισόδου της χώρας πιάνουμε αμέσως τα εισαγόμενα κρούσματα, αλλά η εσωτερική πειθαρχία διαταράσσεται από τα κλαμπ και τα πανηγύρια, τα οποία είναι σημαντικές εστίες μετάδοσης του κορονοϊού. Οι υψηλές θερμοκρασίες και οι ανοιχτοί χώροι βοηθούν αυτήν την περίοδο στη μείωση της μεταδοτικότητας, ωστόσο κάτω από συγκεκριμένες παραμέτρους τα 50 κρούσματα ημερησίως θεωρούνται αριθμός-ορόσημο για πιθανό lockdown».
// Βρισκόμαστε στη μέση του καλοκαιριού και δέκα μέρες μετά το άνοιγμα του τουρισμού. Τι σας φοβίζει περισσότερο αυτήν την περίοδο; Ο τουρισμός, τα πανηγύρια, τα μπαράκια ή οι παραλίες;
– Ουσιαστικά δεν με φοβίζουν πάρα πολλά πράγματα, διότι έχουμε δημιουργήσει το κατάλληλο επιχειρησιακό μοντέλο ώστε να προλάβουμε και να πιάσουμε έγκαιρα τα κρούσματα που τυχόν θα εισέλθουν στη χώρα μας με την αύξηση των τουριστών τις επόμενες εβδομάδες. Αυτό, δηλαδή, το πλαίσιο ενεργειών είναι ουσιαστικά οι τακτικοί και στοχευμένοι έλεγχοι που γίνονται στις πύλες εισόδου της χώρας, οι οποίοι φαίνεται ότι έχουν αποτέλεσμα.
Το μεγάλο θέμα είναι ότι αυτή η εσωτερική πειθαρχία που είχαμε ως λαός και έτσι είχαμε τον μικρό αριθμό κρουσμάτων τείνει να διαταραχτεί και να αλλάξει από μερικές μειοψηφίες που δεν τηρούν τα μέτρα προστασίας. Αυτήν τη στιγμή η μόνη αποτελεσματική αντιμετώπιση της εξάπλωσης του κορονοϊού είναι τα απλά μέτρα προστασίας. Δηλαδή η απόσταση, το πλύσιμο των χεριών και η μάσκα και τώρα το καλοκαίρι οι ανοιχτοί χώροι. Τείνουν όμως να διαταραχτούν όταν δεν τηρούνται και υπάρχουν εστίες και περιπτώσεις, όπως τα κλαμπ και το αντίστοιχο για τις μεγαλύτερες ηλικίες, το πανηγύρι, το καινούργιο εφεύρημα της μη τήρησης των μέτρων. Τα εισαγόμενα, λοιπόν, τα ελέγχουμε, αλλά αυτές τις εκδηλώσεις, που είναι συνταυτισμένες με αγκαλιές και φιλιά, είναι δύσκολο να τις περιορίσουμε.
// Πώς δικαιολογείτε το γεγονός ότι αυτήν την περίοδο, με εξαίρεση τα εισαγόμενα κρούσματα και την περιοχή της Ξάνθης, ο αριθμός των κρουσμάτων στην υπόλοιπη χώρα είναι μειωμένος;
– Σίγουρα τα μέτρα που πήραμε έχουν αποδώσει, αλλά βοηθάει σε ένα σημαντικό ποσοστό η υψηλή θερμοκρασία και το ότι ο κόσμος πλέον βγαίνει σε ανοιχτούς χώρους. Τα παρατράγουδα που υπήρξαν αφορούσαν χώρους όπου συχνάζουν άτομα μικρής ηλικίας, τα οποία δεν νοσούν εύκολα και όχι τόσο συχνά. Τα άτομα που έχουν παράγοντες κινδύνου αυτοπροστατεύονται, δηλαδή δεν πηγαίνουν σε κλειστούς χώρους, πανηγύρια ή πλαζ γιατί φοβούνται, και καλά κάνουν. Νομίζω ότι εκεί οφείλεται κατά κύριο λόγο το ότι δεν έχουμε πολλά κρούσματα.
// Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το θέμα των ασυμπτωματικών ασθενών;
– Με την ιχνηλάτηση και την απομόνωση για δύο εβδομάδες. Βέβαια, μιλάμε για μια νόσο το πολύ ενός εξαμήνου, την έχουμε μελετήσει, αλλά δεν έχουμε δει ακόμη τις μακροχρόνιες επιπτώσεις μεταδοτικότητας. Άρα δεν ξέρουμε αν μεταδίδει και πόσο εύκολα μεταδίδει ένας ασυμπτωματικός φορέας από κάποιον άλλον που έχει τη νόσο σε πλήρη εξέλιξη.
// Τελικά, οι υψηλές θερμοκρασίες μειώνουν τη μεταδοτικότητα του κορονοϊού; Γιατί έχουν ακουστεί διφορούμενες απόψεις…
– Όντως, υπάρχουν διφορούμενες απόψεις μέσα στο πλαίσιο της αβεβαιότητας και της ταχείας εναλλαγής των γνώσεων που έχουμε όσον αφορά την εξάπλωση του ιού, αλλά κατά ένα μικρό ποσοστό ευνοείται η μείωση της μεταδοτικότητας από τις υψηλές θερμοκρασίες. Διότι αυτού του είδους οι ιοί ζουν σε χαμηλές θερμοκρασίες. Το καλοκαίρι, λοιπόν, η μεταδοτικότητά τους και η δυνατότητα να αναπαραχθούν γρήγορα από άτομο σε άτομο είναι μειωμένη. Όπως άλλωστε συμβαίνει και με τη γρίπη, είναι σε έξαρση τον χειμώνα γιατί είναι χαμηλές οι θερμοκρασίες και οι χώροι είναι κλειστοί, συνθήκες που δεν υπάρχουν το καλοκαίρι, αφού οι χώροι που συγκεντρώνεται κόσμος είναι ανοιχτοί.
// Ποιος αριθμός ημερήσιων κρουσμάτων θα είναι ανησυχητικός για ένα δεύτερο lockdown;
– Παίζει ρόλο αν τα κρούσματα αυτά θα είναι ορφανά, αν θα είναι από συγκεκριμένη πηγή, αν θα είναι συγκεντρωμένα σε μια περιοχή ή σποραδικά σε όλη τη χώρα. Είναι πάρα πολλές παράμετροι, τις οποίες επεξεργάζονται ειδικοί επιδημιολόγοι με ειδικά μαθηματικά μοντέλα και προβλέψεις. Πάντως, αν δείτε πάνω από 50 κρούσματα, τα οποία επηρεάζουν και τον δείκτη μετάδοσης R και δούμε ότι αυτός ξεφεύγει από το 1, τότε αρχίζουν τα πράγματα να γίνονται ανησυχητικά. Ουσιαστικά, όμως, δεν μπορεί να δώσει κανείς ακριβή αριθμό.
// Θα πρέπει να περιμένουμε ένα δεύτερο κύμα πανδημίας το φθινόπωρο;
– Και να έρθει ένα δεύτερο κύμα πανδημίας, δεν θα είναι τόσο ισχυρό όσο ήταν το πρώτο. Τώρα πια είμαστε πολύ περισσότερο προετοιμασμένοι, ενώ έχουμε πολύ πιο κατάλληλα μέτρα να το αντιμετωπίσουμε. Στο πρώτο κύμα η επιστημονική κοινότητα παγκοσμίως δεν ήξερε τίποτα. Ούτως ή άλλως, το δεύτερο κύμα δεν θα έχει τη σφοδρότητα που είχε το πρώτο.
// Πιστεύετε ότι θα έχουμε σύντομα φάρμακο και εμβόλιο;
– Όσον αφορά το φάρμακο, δεν είμαι σίγουρος. Αυτά που πρόκειται να βγουν θα είναι για συγκεκριμένες περιπτώσεις νοσοκομειακών ασθενών και για ενδοφλέβια χορήγηση. Το εμβόλιο είναι η μεγάλη μας ελπίδα για τη ριζική αντιμετώπιση του κορονοϊού, αλλά θα αργήσει όχι μόνο για λόγους ασφάλειας αλλά και διαθεσιμότητας. Ήδη οι ισχυρές χώρες έχουν δεσμεύσει μεγάλο ποσοστό της παραγωγής. Αν το έχουμε στην Ελλάδα του χρόνου, τέτοιο καιρό, θα είμαστε χαρούμενοι και ευτυχείς. Μέχρι τότε οι πολίτες πρέπει να τηρούν αυστηρά τα μέτρα προστασίας, πρέπει όλοι μας να συνηθίσουμε σε ένα άλλο στυλ καθημερινότητας.