Προβληματισμοί για τους χειρισμούς στην εξωτερική πολιτική
Του
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗ ΣΤΩΙΔΗ
Πρεσβευτή ε.τ.
Οι σκέψεις που ακολουθούν έχουν την έννοια της καλοπροαίρετης κριτικής σε εκφάνσεις του χειρισμού θεμάτων εθνικού ενδιαφέροντος.
Θυμίζω εν προκειμένω την προ πολλού διακηρυχθείσα θέση για τη σκοπιμότητα επίλυσης εκκρεμών ζητημάτων, προκειμένου να διοχετευθεί όλη η διπλωματική ενεργητικότητα προς αποτελεσματικότερη και ουσιώδη αντιμετώπιση των πολυκύμαντων σχέσεών μας με την όμορη ανατολική γείτονα χώρα.
Έτσι, λοιπόν, προς αυτήν την κατεύθυνση διευθετείται το ονοματολογικό με την ΠΓΔΜ, την νυν πλέον Βόρεια Μακεδονία. Αποπειράται επίσης να εξομαλυνθούν για τον ίδιο σκοπό οι σύνθετες διμερείς σχέσεις με την Αλβανία, με τουλάχιστον πενιχρά έως σήμερα αποτελέσματα. Άρα έπεται συνέχεια. Η σχετική διαβούλευση εν προκειμένω θα απαιτήσει συνεπώς εκ νέου ανάλωση χρήσιμου διπλωματικού κεφαλαίου, το οποίο θα το στερηθεί όμως το απαιτητικό πλαίσιο των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Άρα το επίπεδο των σχέσεων Ελλάδος – Τουρκίας συνιστά το κατεξοχήν εθνικό θέμα. Υποτίθεται λοιπόν ότι η σχετική επικέντρωση, εντέλει, του διαθέσιμου διπλωματικού κεφαλαίου της χώρας μας προσδοκάται να συμβάλει ουσιαστικά στη σταθερή βελτίωση της διμερούς συνεργασίας. Τουλάχιστον αυτό αφήνεται να εννοηθεί.
Είναι όμως όντως έτσι; Οι διμερείς σχέσεις μας είναι αγαθές; Εύλογα ερωτήματα, διότι ακόμη και με την εκκρεμότητα του ονοματολογικού σε πλήρες αδιέξοδο και την εμπλοκή σοβαρής διπλωματικής ενέργειας, η συνεργασία με την Τουρκία προωθήθηκε έμπρακτα. Μάλιστα επετεύχθη και η συγκρότηση ανώτατου επιπέδου διακυβερνητικής συνεργασίας, το αποκαλούμενο σχήμα G to G. Όπερ σημαίνει ότι δεν απαιτείται η επιπλέον εξασφάλιση εξαιρετικής διπλωματικής ενεργητικότητας με σκοπό εντέλει να εξορθολογήσουμε με τον ανατολικό γείτονα. Άλλωστε φαίνεται να μην επηρεάστηκαν ούτε και οι εκατέρωθεν επισκέψεις.
Συνεπώς, η συχνή επωδός «να έχουμε τους διαύλους ανοιχτούς» έχει μόνο δηλωτικό χαρακτήρα. Ο διάλογος με την Άγκυρα (π.χ. ΜΟΕ) αποτελεί συνειδητή και πάγια επιλογή μας. Διότι ακριβώς είναι ο προφανής γνώμονας για το ενδεχόμενο διαμόρφωσης των ενδεδειγμένων συνθηκών προς την κατεύθυνση δυνητικά ευκταίας συνεννόησης.
Τότε γιατί γινόμαστε αυτήκοοι μάρτυρες δηλώσεων, ανακοινώσεων κ.λπ., που υποδηλούν ένταση και τριβές στις διμερείς σχέσεις με την Τουρκία; Το γεγονός ότι από επίσημα χείλη εδώ ακούγονται συχνά αντιφατικές ή / και αντικρουόμενες τοποθετήσεις δίνουν λαβή να υποτεθεί ότι η πραγματικότητα είναι διαφορετική.
Ως πολίτης θα ανέμενα έγκυρα δείγματα στον χειρισμό προσγειωμένης και ρεαλιστικής πολιτικής στη βάση σχεδιασμένης και όχι σπασμωδικής (όρα Χαφτάρ) άσκηση διπλωματίας.
Με τον δέοντα σεβασμό στον ρόλο των ΜΜΕ, δεν μπορώ να αντισταθώ στον πειρασμό να διαπιστώσω ότι ουκ ολίγες φορές διαμορφώνεται κλίμα σε ζητήματα της επικαιρότητας, απτόμενα της άσκησης της εξωτερικής πολιτικής, που καθορίζουν, όχι σπάνια, ατυχώς, την (εσπευσμένη) αντίδραση της διπλωματίας, ως δεν ώφειλε.