Η Τουρκία επιβάλλει τετελεσμένα και η Αθήνα εθελοτυφλεί!
Του
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΤΣΑΚΑΛΟΥ
Έξι μήνες μετά την υπογραφή του τουρκολιβυκού μνημονίου και ενώ η εμφύλια σύγκρουση στη Λιβύη, στην οποία έχουν εμπλακεί και ξένες δυνάμεις, φαίνεται να μπαίνει στην τελική ευθεία, η Αθήνα ακόμη δεν έχει κατορθώσει να βρει βηματισμό και να εξασφαλίσει τουλάχιστον τη συμμετοχή της στις επερχόμενες ειρηνευτικές διαδικασίες αλλά και να αποτρέψει την παγίωση του τουρκολιβυκού μνημονίου.
Μετά από ένα μεγάλο διάστημα απραξίας, με αφορμή την πανδημία του κορονοϊού, η Αθήνα επιχειρεί τώρα να αναλάβει κάποιες πρωτοβουλίες, αλλά πλέον είναι όλο και πιο δύσκολο το περιβάλλον στο οποίο εκδηλώνονται αυτές. Εξάλλου και η νυν αλλά και η πρώην κυβέρνηση ευθύνονται για το γεγονός ότι δεν φρόντισαν και δεν απαίτησαν να έχουν συμμετοχή σε όλες τις παράλληλες διεργασίες που οργανώνονταν για την ειρηνική επίλυση της κρίσης στη Λιβύη, ώστε η χώρα μας να έχει άμεση εμπλοκή στην ειρηνευτική διαδικασία και να προασπίσει έτσι ευθέως και όχι μέσω… αντιπροσώπων τα εθνικά συμφέροντά της που διακυβεύονται στη λιβυκή κρίση.
Στη Λιβύη, σε στρατιωτικό επίπεδο, είναι προφανές ότι η κυβέρνηση Σάρατζ, με την ενεργή στήριξη της Τουρκίας, επιχειρεί να εξασφαλίσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερα εδαφικά κέρδη, ώστε όταν και εάν δρομολογηθεί ειρηνευτική διαδικασία να καθίσει στο τραπέζι από θέση ισχύος και όχι υπό την πίεση που βρισκόταν το προηγούμενο διάστημα, όταν ο Χάφταρ πολιορκούσε την Τρίπολη και είχε ορμητήριο τη μεγάλη αεροπορική βάση στη μέση της ερήμου, η οποία τώρα με την καθοριστική συμβολή των τουρκικών drones έχει ανακαταληφθεί από τις δυνάμεις του Σάρατζ.
Οι πληροφορίες μάλιστα αναφέρουν ότι η επόμενη επιχείρηση θα γίνει με στόχο την ανακατάληψη των πετρελαιοπηγών, οι οποίες τώρα ελέγχονται από τις δυνάμεις του Χάφταρ, ώστε πλέον το μεγαλύτερο κομμάτι της Λιβύης, εκτός της Κυρηναϊκής, να περάσει στον έλεγχο της κυβέρνησης της Τρίπολης. Σε μια τέτοια περίπτωση ο Χάφταρ θα έχει περιθωριοποιηθεί και το πάνω χέρι στη διαδικασία ειρήνευσης θα το έχει η κυβέρνηση της Τρίπολης.
Αυτή θα είναι μια εξαιρετικά δυσάρεστη κατάσταση για την Ελλάδα, καθώς έτσι περιορίζονται οι πιθανότητες να τεθεί στη διαδικασία της ειρήνευσης και το θέμα της ακυρότητας των δύο μνημονίων που υπέγραψε η κυβέρνηση Σάρατζ με τον Ταγίπ Ερντογάν και η έναρξη διαδικασίας συνομιλιών με την Ελλάδα για συνέχιση των διαπραγματεύσεων για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών μεταξύ των δύο χωρών από εκεί που διακόπηκαν τυπικά το 2014.
Ο κ. Δένδιας επιχειρεί, μέσω των Αμερικανών, να εξασφαλίσει πρόσκληση στη διαδικασία του Βερολίνου, κάτι όμως που είναι μάλλον απίθανο να συμβεί, μια και οι Γερμανοί φρόντισαν να αποκλείσουν από την αρχή την Ελλάδα και τώρα φυσικά η Άγκυρα δεν πρόκειται να δεχθεί διεύρυνση του σχήματος με την είσοδο και της Ελλάδας στο τραπέζι των συνομιλιών.
Ο μόνος συνομιλητής της Αθήνας έχει απομείνει ο πρόεδρος της Λιβυκής Βουλής Ακίλε Σάλεχ, ο οποίος όμως δεν είναι σίγουρο ότι θα έχει ισχυρό ρόλο στη διαμόρφωση της επόμενης ημέρας για τη Λιβύη…
Καθώς η Αθήνα πελαγοδρομεί, η Τουρκία συνεχίζει να κινείται τόσο στο Αιγαίο, όσο και στην Ανατολική Μεσόγειο, προετοιμάζοντας το έδαφος για τη δημιουργία τετελεσμένων.
Η κυβέρνηση, με μια ακατανόητη κατευναστική τακτική, ακόμη και κορυφαίων υπουργών, όπως των υπουργών Άμυνας και Εξωτερικών Νίκου Παναγιωτόπουλου και Νίκου Δένδια, αντιμετωπίζει τις τουρκικές προκλήσεις και μεθοδεύσεις λες και πρόκειται για κάποια άσκηση επί χάρτου και μάλιστα δείχνει να μην αντιλαμβάνεται το μέγεθος της απειλής.
Ο κ. Παναγιωτόπουλος, μιλώντας στην ΕΡΤ, δήλωσε ότι «κάποιες μέρες είναι μεγάλη η ένταση, άλλες μέρες υπάρχει ησυχία, εμείς δείχνουμε καλή διάθεση, θέλουμε να δείξει και η άλλη πλευρά, τα κανάλια επικοινωνίας πρέπει να είναι ανοιχτά» και πρόσθεσε: «Δεν νομίζω πως η Τουρκία θέλει να κλιμακώσει κατακόρυφα την ένταση μέχρι την πρόκληση άλλων καταστάσεων, αλλά τα δείγματα συμπεριφοράς μας κάνουν να εξετάζουμε όλα τα ενδεχόμενα και να προετοιμαζόμαστε».
Επιπλέον, δεν δίνεται σαφές μήνυμα στην Άγκυρα με συνεντεύξεις όπως αυτή του ΥΠΕΞ Νίκου Δένδια (στην ΕΡΑ), με αστεϊσμούς περί μη διεκδίκησης της Τουρκίας στο πατρικό του στους Παξούς και με ρητορικά ανοίγματα του στυλ ότι χάνει η ίδια η Τουρκία με τη στάση της αυτή έναντι της Ελλάδας, καθώς η χώρα μας είναι έτοιμη να συζητήσει την επίλυση όλων των υπαρκτών προβλημάτων.
Ούτε φυσικά το casus belli εξουδετερώνεται χαρακτηρίζοντάς το ως «φαιδρότητα», ενώ για μία ακόμη φορά ένας έλληνας υπουργός Εξωτερικών, όπως όλοι οι προκάτοχοί του από το 1996 και μετά, δηλώνει ότι «η Ελλάδα έχει δικαίωμα να ασκήσει, όποτε το αποφασίσει, το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων έως τα 12 ν.μ.» και ενώ όλοι γνωρίζουν τον λόγο που το δικαίωμα αυτό δεν έχει ακόμη ασκηθεί…
Η Τουρκία με τις υπερπτήσεις των ελληνικών νησιών δεν εκφράζει απλώς την αντίθεσή της στο καθεστώς της μη ταύτισης εναέριου χώρου και χωρικών υδάτων, αλλά πλέον αμφισβητεί και την ελληνική κυριαρχία επί νησιών και νησίδων και συγχρόνως προκαλεί, φέρνοντας στο προσκήνιο θέμα αποστρατιωτικοποίησής τους. Δεν είναι τυχαία η νέα τακτική που εφαρμόζει η Τουρκία, εκδίδοντας πλέον και NAVTEX με τις οποίες δηλώνει ότι τα ελληνικά νησιά του Αιγαίου έχουν υποχρέωση να είναι αποστρατιωτικοποιημένα.
Το πιο ανησυχητικό, δε, είναι ότι αυτή η έμφαση που δίνεται από τουρκικής πλευράς στο θέμα της αποστρατιωτικοποίησης έρχεται σε μια περίοδο που όλο και περισσότερο ακούγονται οι θεωρίες ότι η ελληνική κυριαρχία στα νησιά που αποδόθηκαν στην Ελλάδα είναι συνυφασμένη και αλληλεξαρτάται με το καθεστώς αποστρατιωτικοποίησης…
Σε ό,τι αφορά την Ανατολική Μεσόγειο, τα κατευναστικά μηνύματα της Αθήνας δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα, καθώς είναι σαφές ότι η Τουρκία προετοιμάζεται πυρετωδώς για την αποστολή ερευνητικού πλοίου σε περιοχή που συνδέεται με το τουρκολιβυκό μνημόνιο, θέλοντας έτσι να κατοχυρώσει ντε φάκτο την οριοθέτηση που επιβλήθηκε με το μνημόνιο αυτό.
Και, δυστυχώς, με τις εξελίξεις στη Λιβύη να κινούνται σε αρνητικό πλαίσιο για την Ελλάδα, με την ενίσχυση των δυνάμεων που υποστηρίζουν την τήρηση των συμφωνηθέντων με την Τουρκία και με την αιγυπτιακή κυβέρνηση να επιχειρεί να εκβιάσει την Ελλάδα, μεγιστοποιώντας τις απαιτήσεις της προκειμένου να υπάρξει συμφωνία οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών, που θα έμπαινε σφήνα, επικαλύπτοντας την περιοχή του τουρκολιβυκού μνημονίου, η Αθήνα δεν έχει περιθώρια ούτε για βολονταρισμούς ούτε για στρουθοκαμηλισμούς…