Οι τελευταίες εξελίξεις στη Λιβύη και οι επιπτώσεις του (παράνομου) τουρκολιβυκού μνημονίου
Του
ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ
Αρχιτέκτονα – Συγγραφέα,
Μέλους της Συντονιστικής Επιτροπής
του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης
των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα
e-mail: [email protected]
Ο στρατάρχης Χάφταρ εξαπέλυσε πριν από έναν χρόνο μεγάλη επίθεση για να πάρει τον έλεγχο της πρωτεύουσας της Λιβύης, Τρίπολης, καθώς και άλλων τοποθεσιών της Βορειοδυτικής Λιβύης.
Από το 2014 η Λιβύη έχει χωριστεί μεταξύ περιοχών που ελέγχονται από τη διεθνώς αναγνωρισμένη Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας (ΚΕΕ) με έδρα την Τρίπολη, στα βορειοδυτικά, και της περιοχής που κατέχουν οι δυνάμεις του Χάφταρ στα ανατολικά, με έδρα τη Βεγγάζη. Ο Χάφταρ υποστηρίζεται από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Αίγυπτο και τη Ρωσία, ενώ η ΚΕΕ υποστηρίζεται από την Τουρκία. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του OHE επέβαλε εμπάργκο όπλων στη Λιβύη το 2011. Στην αρχή της εβδομάδας οι δυνάμεις του στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ αποσύρθηκαν από περιοχές της Τρίπολης, όπως ανακοίνωσαν, αφού έχασαν ένα από τα βασικά τους προπύργια στη Δυτική Λιβύη, ένα ισχυρό πλήγμα στην εκστρατεία για την κατάκτηση της πρωτεύουσας, που ξεκίνησε πριν από έναν χρόνο.
Ο εκπρόσωπος του Λιβυκού Εθνικού Στρατού (ΛΕΣ) Άχμεντ αλ Μισμάρι δήλωσε ότι οι δυνάμεις προχώρησαν «σε αναδιανομή και ανατοποθέτηση στα πεδία του μετώπου, αποσυρόμενες από κάποιες πυκνοκατοικημένες περιοχές».
Τη Δευτέρα, ο στρατός που στηρίζει την κυβέρνηση εθνικής ενότητας (της Τρίπολης) κατέλαβε την αεροπορική βάση Ουατίγια, δυτικά της πρωτεύουσας, έπειτα από εβδομάδες συγκρούσεων, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη νίκη του εδώ και έναν χρόνο και στερώντας από τον ΛΕΣ το μοναδικό του αεροδρόμιο κοντά στην Τρίπολη.
Όχι θετική εξέλιξη για την Αθήνα, που έχει επενδύσει πολλά στην επικράτηση του Χάφταρ, προκειμένου να ακυρώσει το μνημόνιο για τις θαλάσσιες ζώνες που υπεγράφη μεταξύ Άγκυρας και Τρίπολης.
Από την πλευρά τους, οι Μεγάλες Δυνάμεις της Δύσης τηρούν μια στάση αναμονής (αν και παρασκηνιακά πιέζουν για μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας ανάμεσα στις αντιμαχόμενες πλευρές). Σε αυτήν τη λογική κινούμενοι, ο Τραμπ και ο Μακρόν εξέφρασαν την ανησυχία τους για την «επιδείνωση της ξένης ανάμιξης» στη Λιβύη και την ανάγκη για επείγουσα αποκλιμάκωση.
Όσον αφορά το (παράνομο) τουρκολιβυκό μνημόνιο, είχαμε μια παρέμβαση από την πλευρά της Συρίας: Η Δαμασκός ζητά από τον ΓΓ του ΟΗΕ να μην αποδεχθεί να καταχωρηθεί το κείμενο του τουρκολιβυκού μνημονίου στην αρμόδια Διεύθυνση του ΟΗΕ. Η ρητή αντίθεση μιας ακόμη χώρας της Ανατολικής Μεσογείου έχει τη σημασία της. Η Συρία θεωρεί ότι αυτό αποτελεί απειλή για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο…
Στην επιστολή προς τον ΟΗΕ, η Δαμασκός (29 Απριλίου, Α/74/831) δηλώνει ότι θεωρεί το μνημόνιο άκυρο και ότι δεν παράγει κανένα νομικό αποτέλεσμα, κατηγορεί την Τουρκία για παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας, της Κύπρου και της Αιγύπτου, επιχειρώντας με τέτοιες πρακτικές να «εδραιώσει την παράνομη κατοχή στα εδάφη άλλων χωρών», ενώ προειδοποιεί ότι αυτή η πρακτική θα δημιουργήσει προβλήματα όταν επιχειρηθεί η οριοθέτηση μεταξύ Συρίας και Τουρκίας (Με την ευκαιρία, μήπως ήλθε η στιγμή το ελληνικό κράτος να ξανανοίξει την ελληνική πρεσβεία στην Δαμασκό; Τι περιμένει;)
Ο πόλεμος διεξάγεται σε πολλά επίπεδα. Στο διπλωματικό, στο γεωπολιτικό, στην ενίσχυση της εθνικής άμυνας. Όλοι οφείλουμε να έχουμε τα μάτια ανοιχτά, για την προάσπιση της εθνικής κυριαρχίας.