Μπαίνουν οι βάσεις για το ελληνικό Ψηφιακό Κράτος της επόμενης δεκαετίας – Όλες οι ψηφιακές εφαρμογές εώς τώρα

Τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό του Δημοσίου, με στόχο να οικοδομήσει το ψηφιακό κράτος της επόμενης δεκαετίας, επιταχύνει η ελληνική κυβέρνηση. “Όχημα” προς αυτήν την κατεύθυνση αποτελεί ο Κώδικας Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ο οποίος, μεταξύ άλλων, ανοίγει τον δρόμο για μία σειρά από ηλεκτρονικές καινοτομίες προς όφελος πολιτών και επιχειρήσεων.

Εισάγονται καινοτομίες, όπως ο Αριθμός του Πολίτη, που θα αντικαταστήσει ΑΦΜ και ΑΜΚΑ και το Μητρώο Επικοινωνίας Πολιτών – Τον Κώδικα Ψηφιακής Διακυβέρνησης παρουσίασε την Τετάρτη στο υπουργικό συμβούλιο ο Υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, κ. Κυριάκος Πιερρακάκης.

Ο Κώδικας εισάγει νέες διαδικασίες, όπως ο Αριθμός του Πολίτη, ο οποίος θα αντικαταστήσει σταδιακά το ΑΦΜ και τον ΑΜΚΑ μέσα στην επόμενη διετία, αλλά και το Μητρώο Επικοινωνίας Πολιτών, στη βάση του οποίου ο πολίτης θα δηλώνει τα στοιχεία επικοινωνίας του μία φορά και θα ενημερώνονται αυτόματα όλοι οι δημόσιοι φορείς.

Με το νέο νομοθετικό πλαίσιο, που θα τεθεί σε διαβούλευση εντός των επομένων τριών εβδομάδων, καταργούνται μια σειρά από αναχρονιστικές διαδικασίες, όπως η χρήση του φαξ στο ελληνικό Δημόσιο, ενώ κωδικοποιούνται πάνω από 125 διατάξεις, οι οποίες είναι διάσπαρτες σε δεκάδες νόμους της προηγούμενης δεκαπενταετίας. Επίσης, ο Κώδικας Ψηφιακής Διακυβέρνησης ενσωματώνει ευρωπαϊκές οδηγίες για τα ανοιχτά δεδομένα, αλλά και τον Κώδικα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών της Ε.Ε., νομοθεσία αναγκαία για το πέρασμα στην εποχή του 5G.

Αριθμός του Πολίτη
Δύο από τις πιο άμεσα σχετιζόμενες με την καθημερινότητα του πολίτη ψηφιακές καινοτομίες, που εισάγονται με τη νέα νομοθεσία, είναι η θεσμοθέτηση του Προσωπικού Αριθμού του πολίτη και του Μητρώου Επικοινωνίας Πολιτών. Ο Προσωπικός Αριθμός θα εξυπηρετεί την ταυτοποίηση των φυσικών προσώπων, με σκοπό την παροχή υπηρεσιών από φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Θα αποδίδεται μία αφορά σε κάθε φυσικό πρόσωπο και δεν θα μεταβάλλεται και θα αντικαταστήσει τον ΑΦΜ και τον ΑΜΚΑ σταδιακά εντός διετίας.

Θεσμοθετείται, επίσης, το Μητρώο Επικοινωνίας Πολιτών: το μοναδικό σημείο της δημόσιας Διοίκησης, όπου ο πολίτης θα δηλώνει τα στοιχεία επικοινωνίας του, ώστε να ενημερώνονται όλοι οι δημόσιοι φορείς και να μην απαιτείται τα φυσικά πρόσωπα να τα δηλώνουν ή να τα επικαιροποιούν σε κάθε φορέα.

Ηλεκτρονικά Έγγραφα
Με τη νέα νομοθεσία θεσμοθετούνται ολοκληρωμένες ρυθμίσεις για την έκδοση ηλεκτρονικών δημοσίων εγγράφων και την ψηφιακή διακίνησή τους. Οι ρυθμίσεις αυτές αφορούν και τα ηλεκτρονικά ιδιωτικά έγγραφα. Επιπλέον, εισάγονται ρυθμίσεις για την ισχύ των ηλεκτρονικών δημόσιων και ιδιωτικών εγγράφων μετά την εκτύπωσή τους.

Επιπρόσθετα, η ισχύς των ηλεκτρονικών εγγράφων επεκτείνεται και στις διαδικασίες ενώπιον όλων των δικαστηρίων. Επίσης, καταργείται η χρήση του φαξ στο δημόσιο και εφεξής θα παρέχονται άλλες δυνατότητες επικοινωνίας των φορέων του δημόσιου τομέα μεταξύ τους και με τους πολίτες και επιχειρήσεις μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης ή μέσω email.

Online διακίνηση εγγράφων
Το νέο νομοθετικό πλαίσιο θεσπίζει, επίσης, διατάξεις, που αφορούν τις διαδικασίες online διαχείρισης και διακίνησης εγγράφων σε όλους τους φορείς του Δημοσίου. Το Κεντρικό Σύστημα Ηλεκτρονικής Διακίνησης Εγγράφων (ΚΣΗΔΕ), το οποίο ολοκληρώνεται τους επόμενους μήνες και στο οποίο θα ενταχθούν όλοι οι δημόσιοι φορείς, αποτελεί τομή τόσο για την ψηφιοποίηση του κρατικού μηχανισμού, όσο και για την απλούστευση των σχετικών διαδικασιών.

Επιπλέον, επικαιροποιείται το ρυθμιστικό πλαίσιο που σχετίζεται με τα ψηφιακά πιστοποιητικά και τους παρόχους τους (ηλεκτρονικές υπογραφές και σφραγίδες), σύμφωνα με τον Κανονισμό eIDAS, ενώ θεσμοθετείται για πρώτη φορά η χρήση και ισχύς των ηλεκτρονικών σφραγίδων. Επίσης, νομοθετείται για πρώτη φορά, η εξ αποστάσεως ταυτοποίηση και δημιουργούνται οι συνθήκες για να αναπτυχθούν, τόσο στο ιδιωτικό, όσο και στον δημόσιο τομέα, νέες ηλεκτρονικές υπηρεσίες.

Online υπηρεσία συστημένης παράδοσης
Με τον Κώδικα Ψηφιακής Διακυβέρνησης εισάγεται η ηλεκτρονική υπηρεσία συστημένης παράδοσης: ό,τι αποτελεί το σημερινό συστημένο ταχυδρομείο, μπορεί να αποτελέσει η υπηρεσία συστημένης παράδοσης για τον ηλεκτρονικό κόσμο. Στόχος να αποτελέσει ένα ασφαλές ηλεκτρονικό “κανάλι επικοινωνίας” του Δημοσίου με τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Μέχρι τώρα η ως άνω υπηρεσία, μολονότι προβλεπόταν στον ευρωπαϊκό κανονισμό, παρέμεινε αναξιοποίητη. Πλέον, δημιουργούνται οι συνθήκες για να αναπτυχθεί τόσο στο ιδιωτικό, όσο και στον δημόσια τομέα.

Ενιαία Ψηφιακή Πύλη (gov.gr)
Η Ενιαία Ψηφιακή Πύλη της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr – ΕΨΠ) αποτελεί την αποκλειστική πύλη παροχής ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών προς πολίτες/επιχειρήσεις. Πλέον, εισάγονται περαιτέρω ρυθμίσεις για τη λειτουργία της, με βασικά στοιχεία τη δυνατότητα έκδοσης εγγράφων/αιτήσεων από φυσικά ή νομικά πρόσωπα και την καθιέρωση ισχυρών μεθόδων επαλήθευσης της ταυτότητας του συναλλασσόμενου προσώπου (αυθεντικοποίηση), ώστε να υπάρχει η μέγιστη βεβαιότητα για την ταυτότητα του προσώπου, που χρησιμοποιεί κάθε υπηρεσία.

CloudFirstPolicy στο Δημόσιο
Το νομοσχέδιο υιοθετεί την καλή πρακτική, διεθνώς, του cloudfirstpolicy. Κανόνας είναι η προτεραιότητα στην επιλογή υπηρεσιών νέφους απ’ όλους τους δημόσιους φορείς με την υποχρέωση χρήσης είτε των κεντρικών υποδομών κυβερνητικού νέφους (G-Cloud) της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης, είτε άλλων υποδομών public cloud από πιστοποιημένους παρόχους, στο πλαίσιο των συμβάσεων που συνάπτει η ΓΓΠΣΔΔ με αυτούς. Υιοθετείται η αλλαγή της τιμής μονάδας του υπολογισμού της παροχής υπηρεσιών νέφους.

Κώδικας επικοινωνιών
Ο Κώδικας Ψηφιακής Διακυβέρνησης ενσωματώνει τον Κώδικα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών της Ε.Ε., νομοθεσία αναγκαία για το πέρασμα στην εποχή του 5G. Ο τελευταίος εκσυγχρονίζει το ρυθμιστικό πλαίσιο με στόχο την προώθηση των επενδύσεων στα δίκτυα πολύ υψηλής χωρητικότητας, καθώς και την προστασία των τελικών χρηστών – καταναλωτών, ώστε πολίτες και επιχειρήσεις να μπορούν να απολαμβάνουν υψηλής ποιότητας συνδεσιμότητα και αυξημένη επιλογή καινοτόμων ψηφιακών υπηρεσιών, σε ανταγωνιστικές τιμές.

Νέα Διαύγεια
Εντάσσεται το νομοθετικό πλαίσιο της Διαύγειας στο νέο νόμο. Επιπλέον, καταργείται η υποχρέωση δημοσίευσης ατομικών διοικητικών πράξεων σε ΦΕΚ (πλην ελαχίστων εξαιρέσεων). Η διαδικασία δημοσίευσης των ατομικών διοικητικών πράξεων απλουστεύεται μέσω της δημοσίευσης αποκλειστικά στη Διαύγεια. Ο χρόνος εφαρμογής της απλούστευσης αυτής θα καθοριστεί σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Νομικών και Κοινοβουλευτικών Θεμάτων.

Αρχή Πιστοποίησης
Στο πλαίσιο εισαγωγής της νομοθεσίας για τις υπηρεσίες εμπιστοσύνης, εντάσσεται ο εκσυγχρονισμός της ΑΠΕΔ (Αρχή Πιστοποίησης του Ελληνικού Δημοσίου), δηλαδή του δημόσιου παρόχου υπηρεσιών εμπιστοσύνης, που λειτουργεί στο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Στόχος είναι η νέα ΑΠΕΔ να αποτελέσει έναν ανταγωνιστικό εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης.

Ανοικτά Δεδομένα
Βασικό στοιχείο η καθιέρωση και ενδυνάμωση/διεύρυνση της αρχής της ανοικτής (και κατά κανόνα δωρεάν) διάθεσης και περαιτέρω χρήσης των εγγράφων, πληροφοριών και δεδομένων, που βρίσκονται στην κατοχή των φορέων του δημόσιου τομέα, ενώ προστίθενται στο πεδίο εφαρμογής οι ΔΕΚΟ του ν. 3429/2005, καθώς και τα ερευνητικά ιδρύματα του ν. 4386/2014.

Βραβεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης
Τέλος, με τη νέα νομοθεσία θεσμοθετούνται ετήσια βραβεία ψηφιακής διακυβέρνησης για δημοσίους φορείς ή υπαλλήλους.

Με πληροφορίες από το Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Πληροφορικής & Επικοινωνιών Ελλάδας