Ο κίνδυνος εφησυχασμού στα ελληνοτουρκικά
Του
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΤΣΑΚΑΛΟΥ
Σε αδράνεια το υπουργείο Εξωτερικών
-Η τουρκική απειλή είναι διαρκής και δεν πτοείται από τον κορονοϊό!
Αντιμέτωπη με το «βουνό» των ελληνοτουρκικών θα βρεθεί σύντομα η Αθήνα, καθώς η περιπέτεια του κορονοϊού δημιουργεί παραπλανητική εικόνα, σύμφωνα με την οποία η Τουρκία και ο Ερντογάν, απορροφημένοι από τα δικά τους προβλήματα, θα εγκαταλείψουν τις προκλήσεις και την αμφισβήτηση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων σε Αιγαίο και Μεσόγειο.
Η εντύπωση ότι η κρίση του κορονοϊού προσφέρει χρόνο στην Αθήνα είναι επικίνδυνη, καθώς απλώς δημιουργεί κλίμα εφησυχασμού και αυτό διαπιστώνεται ήδη και από την ύφεση της διπλωματικής δραστηριότητας του ελληνικού ΥΠΕΞ, οι δραστηριότητες του οποίου εξαντλούνται το τελευταίο διάστημα σε τελετές συμπαράστασης σε χώρες πληττόμενες από την πανδημία και τις συνέχεις συνεντεύξεις του αναπληρωτή υπουργού Μιλτιάδη Βαρβιτσώτη, ενώ είχαμε την εξαφάνιση του υφυπουργού κ. Φραγκογιάννη και την εμφάνιση του ετέρου υφυπουργού κ. Βλάση με την προετοιμασία μεταφοράς του Αγίου Φωτός.
Παρά το γεγονός ότι ο κορονοϊός έχει θέσει διεθνώς άλλες προτεραιότητες και επίσης έχει περιορίσει απολύτως τη δυνατότητα μετακινήσεων, δεν σημαίνει ότι το ΥΠΕΞ πρέπει να αφεθεί στην αδράνεια…
Το γεγονός ότι ο Ερντογάν πιέζεται, λόγω της οικονομικής κρίσης στην οποία οδηγεί την τουρκική οικονομία (και) ο κορονοϊός αλλά και των δυσκολιών που αντιμετωπίζει στη Συρία, δεν σημαίνει ότι η Τουρκία καταθέτει τα όπλα.
Ακόμη και σε αυτές τις δύσκολες στιγμές είναι σχεδόν καθημερινές οι παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και οι υπερπτήσεις σε ελληνικά νησιά.
Όμως υπάρχουν και άλλες κινήσεις που δημιουργούν προβληματισμό.
Το τελευταίο διάστημα συστηματικά η Τουρκία εκδίδει Navtex για να «ακυρώσει» ελληνικές, που έχουν δεσμεύσει για ασκήσεις περιοχές νότια του Καστελλόριζου και ανατολικά της Κρήτης και της Καρπάθου, με τον ισχυρισμό ότι στις περιοχές αυτές αρμόδια για την έκδοση Navtex είναι η Αττάλεια και συγχρόνως δεσμεύει τις ίδιες περιοχές για την ίδια ώρα για τουρκικές ασκήσεις. Η περιοχή αποτελεί ελληνική υφαλοκρηπίδα και η ευθύνη άσκησης αρμοδιοτήτων, όπως η έκδοση Navtex, ανήκει στην Ελλάδα. Εκτιμάται ότι αυτή η τακτική είναι η προθέρμανση για τη δημιουργία τετελεσμένων αργότερα, στη βάση των προβλέψεων του μνημονίου οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών μεταξύ της Τουρκίας και της Λιβύης.
Η Αθήνα παρακολουθεί από κοντά όμως και τις κινήσεις των ερευνητικών σκαφών της Τουρκίας. Το «Oruc Reis» συνεχίζει να κινείται διαρκώς στο όριο της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, πλέοντας και πραγματοποιώντας σεισμικές έρευνες πότε εντός της τουρκικής υφαλοκρηπίδας και πότε εντός της κυπριακής ΑΟΖ.
Αυτήν τη στιγμή δυο τουρκικά γεωτρύπανα, το «Yavuz» και το νεοαποκτηθέν «Kanuni», βρίσκονται σε λιμάνι κοντά στη Μερσίνα, ενώ το ερευνητικό «Barbaros» συνεχίζει να «γαζώνει», όπως συστηματικά κάνει τους τελευταίους μήνες, τον βυθό νότια της Κύπρου, εντός της κυπριακής ΑΟΖ, προετοιμάζοντας πιθανότατα το έδαφος για μια νέα παράνομη γεώτρηση.
Βεβαίως, η Τουρκία φαίνεται ότι υπέστη μια ακόμη ήττα καθώς το γεωτρύπανο «Yavuz», που πραγματοποιούσε από τον Φεβρουάριο παράνομη γεώτρηση σε οικόπεδο της κυπριακής ΑΟΖ, αποχώρησε ενάμιση μήνα πριν από το προγραμματισμένο, προφανώς επειδή απέτυχε να εντοπίσει κοίτασμα.
Αυτές οι αποτυχίες κάθε άλλο παρά θα αποθαρρύνουν την Τουρκία να συνεχίσει τις προκλήσεις και να επιχειρήσει να δημιουργήσει και τετελεσμένα στην περιοχή εις βάρος της Ελλάδας.
Συγχρόνως όμως η Τουρκία, θέλοντας να βοηθήσει την κυβέρνηση του Σάρατζ στη Λιβύη να αποκρούσει την επίθεση του στρατάρχη Χαφτάρ και κατόπιν να περάσει στην αντεπίθεση, ώστε να ανακτήσει το χαμένο έδαφος από αυτό που ελέγχει τώρα ο Χαφτάρ, επιδιώκει με κάθε τρόπο να σπάσει το εμπάργκο όπλων για τη Λιβύη, πότε από αέρος και πότε από θαλάσσης.
Η Αθήνα είναι σε επιφυλακή στο Αιγαίο, μετά τα δύο περιστατικά με ύποπτα πλοία που ξεκίνησαν από τις τουρκικές ακτές, εκ των οποίων το πρώτο, που ανέκοψε τον πλου του γαλλική φρεγάτα, μετέφερε όπλα στη Λιβύη, ενώ το δεύτερο δεν έχει γίνει γνωστό εάν μετέφερε μετανάστες προς την Ελλάδα ή όπλα στη Λιβύη και παρεμποδίστηκε από σκάφη του Λιμενικού στην περιοχή της Σάμου, οπότε και υποχρεώθηκε να επιστρέψει στην Τουρκία.
Το επόμενο διάστημα θα ενταθεί αυτή η προσπάθεια της Τουρκίας, καθώς η μεταφορά εκατοντάδων μεταναστών με μικρά φορτηγά, όπως εκείνο που προσάραξε στην Τζια, βολεύει τους τούρκους διακινητές και την ίδια την Τουρκία. Και αυτό διότι ξεφορτώνεται με μία μόνο κίνηση εκατοντάδες μετανάστες, τους οποίους μάλιστα, εφόσον φθάσουν στην ηπειρωτική Ελλάδα, δεν έχει υποχρέωση η Τουρκία να τους πάρει πίσω, βάσει της συμφωνίας με την ΕΕ.
Και επίσης όσο κλιμακώνεται η ένταση στην Λιβύη τόσο μεγαλύτερη θα είναι η πίεση για αποστολή βαρέως οπλισμού στην κυβέρνηση της Τρίπολης, η οποία μπορεί να γίνει κυρίως διά θαλάσσης. Και πάντως μέχρι να συγκροτηθεί η Ευρωπαϊκή Δύναμη «Ειρήνη» θα πρέπει το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό και η Ακτοφυλακή να επιτηρούν και να παρακολουθούν τις ύποπτες κινήσεις σκαφών που έχουν ξεκινήσει από τις τουρκικές ακτές. Αυτή η υπόθεση πάντως μπορεί να οδηγήσει σε αντιπαραθέσεις, καθώς ήδη η Τουρκία με θράσος κατήγγειλε την… Ελλάδα για παραβίαση της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας με αφορμή τα περιστατικά με τα δύο ύποπτα τουρκικά πλοία.
Πάντως ούτε και στο Μεταναστευτικό θα σταματήσει η πίεση, καθώς μπορεί ο φόβος του κορονοϊού να υποχρέωσε την Τουρκία να αποσύρει τους μετανάστες από τον Έβρο, όμως διαρκώς καλλιεργεί το κλίμα ότι ο Έβρος είναι ο εύκολος τρόπος για να περάσει κάποιος στην Ευρώπη, εξ ου και οι τελευταίες δηλώσεις του τούρκου υπουργού Άμυνας Χουλουσί Ακάρ, που την Τετάρτη σε συνέντευξή του ισχυρίστηκε και πάλι ότι 143.000 μετανάστες και πρόσφυγες πέρασαν στην Ελλάδα από τον Έβρο. Γιατί η Τουρκία θέλει να κρατά ζωντανή την προσδοκία αυτών των απελπισμένων ανθρώπων, ότι φθάνοντας στον Έβρο θα είναι πλέον απλή υπόθεση να βρεθούν εντός της ΕΕ.
Το μόνο θετικό της όλης υπόθεσης είναι ότι πλέον με συστηματικό και εντατικό τρόπο έχουν βελτιωθεί τα παλιά και δημιουργούνται νέα έργα που οχυρώνουν τουλάχιστον τα χερσαία ελληνοτουρκικά σύνορα στον Έβρο, κάτι που δεν είχε γίνει όλα τα προηγούμενα χρόνια.
Όμως η επανάπαυση και η αδράνεια την περίοδο του κορονοϊού θα είναι ολέθρια, γιατί όχι μόνο όταν περάσει η πανδημία όλα θα είναι διαφορετικά και στις διεθνείς σχέσεις θα αναδειχθούν νέες ισορροπίες και συμμαχίες, αλλά γιατί εάν πράγματι η Τουρκία στριμωχτεί, όπως όλα δείχνουν, η Ελλάδα είναι στο μυαλό των ιθυνόντων στην Άγκυρα ο «εύκολος στόχος»… Και γι’ αυτό απαιτείται συνεχής εγρήγορση και κινητοποίηση.
Φωτό: sabah.com.tr