Φ. Γεννηματά στο «ΠΑΡΟΝ»: Tο ΕΣΥ είναι και παραμένει πάντα κεντρική πολιτική επιλογή μας
Έζησα την αγωνία του πατέρα μου, του Γιώργου Γεννηματά, να στήσει το ΕΣΥ
Άρθρο της
ΦΩΦΗΣ ΓΕΝΝΗΜΑΤΑ
Προέδρου του Κινήματος Αλλαγής και του ΠΑΣΟΚ
Αυτές τις δύσκολες ώρες για όλους, της καραντίνας, της αγωνίας και της ευθύνης, ασπίδα και στήριγμα όλων μας είναι το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Το ΕΣΥ –και οι άνθρωποί του–, που πολεμήθηκε, κατασυκοφαντήθηκε, υποβαθμίστηκε, αλλά στέκει όρθιο και δίνει τη μεγάλη μάχη για τον ελληνικό λαό.
Την ώρα του πολέμου οφείλουμε να στηρίξουμε στην πράξη τους μαχητές της πρώτης γραμμής. Το Εθνικό Σύστημα Υγείας και τους εργαζομένους του, που σηκώνουν όλο το βάρος.
Το ΕΣΥ, το δημόσιο σύστημα υγείας, αποτελεί τη ναυαρχίδα στον αγώνα για τη δημόσια υγεία, στον αγώνα για να σωθούν ανθρώπινες ζωές.
Αυτοί που ως χθες επιχειρούσαν την απαξίωσή του, ομνύοντας υπέρ της αγοράς και στηρίζοντας ιδιωτικά συμφέροντα, ας κάνουν την αυτοκριτική τους.
Το ΕΣΥ είναι το μεγάλο όπλο για το «ΕΜΕΙΣ», για όλους εμάς. Νιώθω υπερήφανη, όλοι στην παράταξή μας νιώθουμε υπερήφανοι.
Γιατί αν υπάρχουν δύο λέξεις που είναι ταυτισμένες με το ΠΑΣΟΚ, αυτές είναι: «ΥΓΕΙΑ» και «ΕΣΥ».
Το ΕΣΥ φέρει ανεξίτηλη τη σφραγίδα του ΠΑΣΟΚ. Αυτή είναι η σημαντική προσφορά της παράταξής μας, θεσμοί στην υπηρεσία των ανθρώπων, με διάρκεια και διαχρονική αξία. Έτσι σκεφτόμαστε, έτσι λειτουργούμε.
Όλοι σήμερα μιλούν για στήριξή του, η στήριξή του όμως δεν μπορεί στις έκτακτες συνθήκες που ζούμε να είναι μια αόριστη διακήρυξη, είναι επείγουσα ανάγκη να γίνει πράξη εδώ και τώρα.
Πρέπει η κυβέρνηση να φροντίσει, η ευγνωμοσύνη να μη μείνει στα λόγια.
Είναι αναγκαίο:
-Να γίνουν πράξη όλες οι εξαγγελθείσες προσλήψεις ιατρικού, νοσηλευτικού και όλου του απαραίτητου προσωπικού.
-Να ανοίξουν εκατοντάδες κλειστά κρεβάτια Μονάδων Εντατικής Θεραπείας και να δημιουργηθούν νέες, στο κέντρο και στην περιφέρεια.
-Να εξασφαλιστούν πρόσθετα κρεβάτια σε όλη την Ελλάδα. Λειτουργία ενός νοσοκομείου ανά περιφέρεια μόνο για ασθενείς από κορονοϊό.
Είναι αναγκαίο να προστατευθούν οι εργαζόμενοι στο ΕΣΥ:
-Να γίνει προμήθεια όλου του απαραίτητου υγειονομικού υλικού προστασίας των εργαζομένων στα νοσοκομεία. Μάσκες, στολές, γάντια, απολυμαντικά κ.ά.
-Να γίνουν tests για τον ιό σε όλα τα στελέχη του ΕΣΥ με το παραμικρό σύμπτωμα, ανεξάρτητα από καραντίνα. Αναλώσιμος ιατρός, νοσηλευτής, νοσηλεύτρια σημαίνει αναλώσιμος ασθενής.
-Να ενταχθούν στον ενιαίο σχεδιασμό για το test και τα ιδιωτικά κέντρα (και με επίταξη αν χρειασθεί), με τιμολόγιο καθορισμένο από το κράτος, που θα καλύπτει ο ΕΟΠΥΥ. Να αντιμετωπιστεί η κερδοσκοπία.
Να εφαρμοστεί η πρότασή μας για την «πρώτη γραμμή», με κινητά συνεργεία της πρωτοβάθμιας που θα κάνουν, με συγκεκριμένα κριτήρια και τον κατάλληλο εξοπλισμό, επισκέψεις, φροντίδα και δειγματοληψίες στο σπίτι.
Ο χάρτης της Υγείας άλλαξε
Οι υποδομές με νοσοκομεία και κέντρα υγείας έφτασαν και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές της Ελλάδας, ενώ κάθε πολίτης απέκτησε την ελεύθερη και δωρεάν πρόσβαση σε ένα οργανωμένο σύστημα υγείας, κάτι που συνιστά προϋπόθεση για κάθε δημοκρατική κοινωνία. Προσλήφθηκαν χιλιάδες ιατροί και νοσηλευτές, δημιουργήθηκαν νέες υποστηρικτικές δομές πρόνοιας, δημιουργήθηκε ένα αξιακό περιβάλλον που έβαζε τον πολίτη στο επίκεντρο.
Με τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ κατασκευάστηκαν:
-6 Πανεπιστημιακά και 30 Νομαρχιακά Νοσοκομεία, τα 190 από τα 200 Κέντρα Υγείας
-Επεκτάθηκε το ΕΚΑΒ σε όλη την χώρα
-Ιδρύθηκε ο ΟΚΑΝΑ, ο ΕΟΠΥΥ.
-Αναμορφώσαμε την ψυχική υγεία, αφήνοντας πίσω μας τις φρικτές εικόνες της Λέρου.
-Δημιουργήσαμε το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι».
-Σημαντικό έργο που άφησε σφραγίδα και στον έλεγχο της φαρμακευτικής δαπάνης.
Στην πορεία του χρόνου, με πράξεις και παραλείψεις των κυβερνήσεων της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ, το ΕΣΥ απαξιώθηκε.
Οι μεν επέλεξαν την απαξίωση υπέρ του ιδιωτικού τομέα, οι δε συνέχισαν την απαξίωση, κλείνοντας το μάτι στα ιδιωτικά συμφέροντα, επέλεξαν να ασχοληθούν με τις μικροκομματικές διευθετήσεις προς άγρα ψήφων.
Η κυβέρνηση Καραμανλή την περίοδο 2004 – 2009 εγκατέλειψε ουσιαστικά το σύστημα, άφησε χρέη 6,9 δισ. ευρώ, ενώ η σπατάλη στα φάρμακα και στο υγειονομικό υλικό έφθασε σε δυσθεώρητα ύψη, γεγονός που συνέβαλε στον εκτροχιασμό της οικονομίας.
Την κατάσταση αυτή επιχειρήσαμε να αντιμετωπίσουμε την περίοδο 2009 – 2012, με σημαντικές παρεμβάσεις για την ενίσχυση του ΕΣΥ, με νέο προσωπικό, με τη μείωση της σπατάλης και των προκλητών δαπανών, με σύγχρονο ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό, με την αντιμετώπιση των χρεών και τον διοικητικό εκσυγχρονισμό του συστήματος.
Μεγάλες μεταρρυθμίσεις, όπως η δημιουργία του ΕΟΠΥΥ και η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, έγιναν αυτήν την περίοδο.
Οι κυβερνήσεις Τσίπρα άφησαν το ΕΣΥ αβοήθητο, με υποχρηματοδότηση και διαρκείς διακηρύξεις για προσλήψεις, που ποτέ δεν έγιναν. Άνοιξαν τον δρόμο και τις ορέξεις για τεμαχισμό του ΕΣΥ και έφοδο των ιδιωτικών συμφερόντων της Υγείας σε ό,τι δημιουργεί κέρδος.
Το ΕΣΥ οδηγήθηκε σε υποστελέχωση, γήρανση, ενώ η πελατειακή λειτουργία κατέλαβε χώρο έναντι της αξίας της υγείας ως δημόσιου αγαθού.
Παρ’ όλα αυτά, οι λειτουργοί κράτησαν το ΕΣΥ στους ώμους τους. Με πολλές εφημερίες, με εργασία που ξεπερνούσε κατά πολύ το νόμιμο ευρωπαϊκό πλαίσιο και χωρίς τα απαραίτητα μέσα, απέδειξαν σε όλους εμάς ότι το ΕΣΥ δεν ήταν απλώς ένα σύστημα, ήταν δικό τους, το σπίτι τους, κομμάτι της ζωής τους και ανέλαβαν την ευθύνη να το υπερασπιστούν κάτω από δύσκολες συνθήκες. Κάτι που κάνουν και σήμερα με αυταπάρνηση. Τους ευχαριστούμε και είμαστε ευγνώμονες γι’ αυτό.
Οι ήρωες της πρώτης γραμμής
Για το ΕΣΥ υπάρχει το σήμερα και το αύριο. Και το σήμερα, σε ό,τι αφορά εμάς τους πολιτικούς, είναι να δημιουργήσουμε όλες εκείνες τις προϋποθέσεις για τους εργαζόμενους, που θα τους κάνουν να δώσουν σήμερα τη μάχη της πανδημίας με επάρκεια, με αξιοπρέπεια, με αποτέλεσμα.
Αυτοί είναι οι ήρωες της σημερινής υγειονομικής κρίσης, οι στρατιώτες της πρώτης γραμμής. Η οικονομική στήριξη θα πρέπει να είναι άνευ όρων, με την ένταξή τους στα βαρέα και ανθυγιεινά, όπως έχουμε προτείνει με την πρόταση νόμου που έχει καταθέσει η Κοινοβουλευτική Ομάδα του Κινήματος Αλλαγής, και ένα γενναίο επίδομα για όσο διαρκέσει η κρίση.
Το νέο Εθνικό Σύστημα Υγείας
Το ΕΣΥ είναι και παραμένει πάντα η κεντρική πολιτική επιλογή μας, κόντρα σε αυτούς που το διέλυσαν και ρίχνουν κροκοδείλια δάκρυα σήμερα για να καλύψουν τις ευθύνες τους.
Είναι ώρα, με βάση τις εξελίξεις και τις νέες ανάγκες, για την αναγέννηση και την ανασυγκρότησή του.
Γι’ αυτό και προτείνουμε το νέο Εθνικό Σύστημα Υγείας:
- Ένα σύστημα που δίνει βάρος στην πρόληψη.
- Που μπορεί να προστατέψει τη δημόσια υγεία από κάθε είδους επιδημία.
- Που εξασφαλίζει πρόσβαση για όλους τους πολίτες, καλύπτει τις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού και τους χρόνια πάσχοντες.
- Που αξιοποιεί το ανθρώπινο δυναμικό και την τεχνολογία.
- Με ειδικό σχέδιο για απομακρυσμένες και νησιωτικές περιοχές.
- Ένα σύστημα αποτελεσματικό και βιώσιμο.
Όπως έλεγε και ο Γιώργος Γεννηματάς: Όταν πρόκειται για το υπέρτατο αγαθό, την υγεία του ανθρώπου, δεν αρκούν οι συγκρίσεις, οι βελτιώσεις και τα άλματα που έγιναν σ’ αυτόν τον χώρο για να κερδίσεις απλά μία μάχη στη Βουλή.
Απαιτείται, με αίσθημα ευθύνης, να δώσουμε τις προοπτικές, να εντοπίσουμε τα προβλήματα, να προδιαγράψουμε τις βελτιώσεις που θα κατοχυρώσουν την ολοκλήρωση και πλήρη ανάπτυξη του ΕΣΥ. Και σε αυτήν την ώρα ευθύνης βρισκόμαστε.
Έργο Γιώργου Γεννηματά
Το Εθνικό Σύστημα Υγείας είναι ιστορική, η πιο σημαντική μεταρρύθμιση που σχεδίασε και υλοποίησε η παράταξή μας. Είμαστε περήφανοι για το συνολικό έργο του ΠΑΣΟΚ στον χώρο της Υγείας από το 1982 ως και μέσα στην κρίση.
Κάθε φόρα που γράφω για το ΕΣΥ είμαι συναισθηματικά φορτισμένη, δεν το κρύβω. Έζησα τον αγώνα και την αγωνία του πατέρα μου, του Γιώργου Γεννηματά, να στήσει το ΕΣΥ και τα Κέντρα Υγείας, τη μάχη του κατά των συμφερόντων που πάντα υπήρχαν και θα υπάρχουν. Είχε μετατρέψει το σπίτι μας σε κέντρο επιχειρήσεων και έδινε οδηγίες στους συνεργάτες του και βοήθεια και συμβουλές σε κάθε πολίτη. Το τηλέφωνό μας ήταν γνωστό σε όλο τον κόσμο και χτυπούσε ακόμη και στις 4 το πρωί. Ο Γιώργος Γεννηματάς το σήκωνε, μιλούσε, άκουγε τον ανθρώπινο πόνο, βοηθούσε, στήριζε. Αυτός ήταν, αυτή ήταν η πολιτική με κέντρο τον άνθρωπο που εφάρμοζε και αποτελεί για μένα τον καθημερινό οδηγό.
«Το ΕΣΥ θα έπρεπε να είναι ένα ζήτημα που όχι απλώς δεν διχάζει, αλλά ενώνει». Το πίστευε βαθιά αυτό ο Γιώργος Γεννηματάς και εξέφραζε τη λύπη του που ο πιο ευαίσθητος χώρος για τον άνθρωπο αποτελούσε και αποτελεί και στις ημέρες μας πεδίο σύγκρουσης δύο διαφορετικών αντιλήψεων.
Μιλούσε όμως πάντα πολιτικά και αυτές οι δύο αντιλήψεις ήταν:
– Εκείνη που αδιαφορούσε για την υγεία και όχι μόνο επέτρεπε, αλλά ευνοούσε την εμπορευματοποίηση της περίθαλψης.
– Η δεύτερη, που επεδίωκε με πάθος να καταργήσει την εμπορευματοποίηση και να εφαρμόσει ενιαίους κανόνες με εθνικούς πόρους για την περίθαλψη, με προτεραιότητα στην πρόληψη και στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, ισότιμη και υψηλής ποιότητας παροχή υπηρεσιών, φροντίδας και περίθαλψης.
Τη δεύτερη αντίληψη υπηρετούμε συνεχώς. Γιατί εμείς έχουμε μια άλλη σχέση με το ΕΣΥ.
Εμείς το πιστεύουμε, το δημιουργήσαμε.
Είναι οι δικοί μας άνθρωποι, τα πολιτικά μας στελέχη που το πήραν πάνω τους, και οι χιλιάδες γιατροί, νοσηλευτές και εργαζόμενοι του χώρου που στρατεύτηκαν με αυτοθυσία για να γίνει πράξη.
Γράφει χαρακτηριστικά στενός συνεργάτης τότε του Γιώργου Γεννηματά: «Το 1982 υπήρχαν σε δημόσια νοσοκομεία μόλις 1.237 ιατροί, οι Μονάδες Εντατικής Θεραπείας ήταν είδος προς εξαφάνιση, τα νοσοκομεία δεν είχαν καν τμήματα επειγόντων, δεν υπήρχε ΕΚΑΒ και το νοσηλευτικό προσωπικό δεν ξεπερνούσε τις 3.500».