Απαντήσεις στα πιο συχνά ερωτήματα που αφορούν τον κορονοϊό
H Ιατρική βιβλιογραφία και οι βάσεις δεδομένων Διεθνών Οργανισμών εμπλουτίζονται καθημερινά από νέα δεδομένα όσον αφορά στο νέο κορονοϊό. Όσο αυξάνονται οι πληροφορίες σχετικά με το νέο κορονοϊό, προκύπτουν νέα ερωτήματα. Οι απαντήσεις που δίνει ο Θάνος Δημόπουλος, καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ και πρύτανης του ΕΚΠΑ είναι οι εξής:
1. Μεταδίδεται ο νέος κορονοϊός Covid-19 από άνθρωπο σε άνθρωπο;
Ναι, ο ιός μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο πιθανότατα με τα σταγονίδια σιέλου και βλέννης κατά το βήχα, το φτάρνισμα, τη χειραψία και την από κοινού κατανάλωση φαγητού ή ποτού. Πρόσφατα δεδομένα αναφέρουν ότι ο ιός μεταδίδεται με μεγάλα σταγονίδια τα οποία «ταξιδεύουν» λιγότερο από δύο μέτρα.
2. Ποια είναι η περίοδος επώασης;
Ως περίοδος επώασης ορίζεται ο χρόνος που μεσολαβεί μεταξύ της επαφής του ατόμου με την πηγή του ιού και της εμφάνισης των πρώτων συμπτωμάτων. Στις περισσότερες περιπτώσεις τα συμπτώματα εμφανίζονται μέσα στις πρώτες 5 ημέρες, ωστόσο η περίοδος επώασης ποικίλλει από 1 έως 14 ημέρες. Υπάρχουν και αναφορές για μεγαλύτερη περίοδο επώασης, αλλά αυτές αποτελούν μάλλον εξαιρέσεις του γενικού κανόνα.
3. Ποια είναι τα συμπτώματα;
Πυρετός, ξηρός βήχας, δύσπνοια είναι τα συνηθέστερα και σε ορισμένες περιπτώσεις έχει παρατηρηθεί ναυτία, έμετος, διάρροια. Παράλληλα η εμπειρία από την Κίνα έδειξε ότι:
– Παθολογικά ακτινολογικά ευρήματα διαπιστώθηκαν σε 86% των ασθενών που υπεβλήθησαν σε αξονική τομογραφία θώρακα.
– Χαμηλός αριθμός λεμφοκυττάρων διαπιστώθηκε σε 83% των ασθενών.
– Μηχανική υποστήριξη της αναπνοής απαιτήθηκε για το 6% των ασθενών.
– Θάνατος διαπιστώθηκε στο 1,4% των ασθενών.
4. Επιβιώνει ο ιός σε επιφάνειες;
Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ο κορονοϊός μπορεί να μεταδοθεί από μαλακές επιφάνειες όπως υφάσματα και χαλιά. Είναι πιθανό ο ιός να μεταδίδεται μέσω σκληρών επιφανειών που τις ακουμπάμε συχνά, όπως πόμολα πόρτας, κουμπιά ανελκυστήρα. Ωστόσο, αυτό προϋποθέτει κάποιος ασθενής ή φορέας του ιού να τις έχει ακουμπήσει αφού έχει φταρνιστεί ή βήξει στο χέρι του ή έχει τρίψει τα μάτια του. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας η επιβίωση των ιικών σωματιδίων στις σκληρές επιφάνειες δεν ξεπερνά τις μερικές ώρες.
5. Υπάρχει περίπτωση να κολλήσω από το κατοικίδιό μου;
Παρόλο που πρόσφατα αναφέρθηκε μία περίπτωση ανίχνευσης του νέου κορωνοϊού σε κατοικίδιο, δεν έχει αναφερθεί και δεν αναμένεται ότι τα κατοικίδια ζώα όπως οι σκύλοι και οι γάτες θα μπορούν να μεταδίδουν τον ιό στον άνθρωπο και αντίστροφα.
6. Πρέπει να φοράω μάσκα;
Δε συστήνεται η χρήση μάσκας από το γενικό πληθυσμό για προληπτικούς λόγους. Η μάσκα συστήνεται για τους ασθενείς με κλινική συμπτωματολογία (βήχας, φτάρνισμα) προκειμένου να προφυλάξουν τον κοινωνικό τους περίγυρο.
7. Τι πρέπει να κάνω εάν νομίζω ότι έχω λοίμωξη από τον νέο κορονοϊό;
Εάν έχετε ταξιδέψει σε περιοχή με συρροή κρουσμάτων ή έχετε έρθει σε επαφή με κρούσμα και έχετε συμπτώματα όπως πυρετό, βήχα και δύσπνοια, ο ΕΟΔΥ συστήνει ψυχραιμία και επικοινωνία με τον οικογενειακό ιατρό ή/και τον ΕΟΔΥ, οι οποίοι θα αξιολογήσουν την κατάσταση και τον κίνδυνο και θα σας καθοδηγήσουν αναλόγως. Δεν ενδείκνυται να μεταβείτε απευθείας στα επείγοντα ιατρεία εφημερεύοντος νοσοκομείου.
8. Η έλευση της άνοιξης και του καλοκαιριού θα βοηθήσουν στην εξάλειψη του ιού;
Η απάντηση είναι πως πιθανώς θα βοηθήσουν στον περιορισμό, αλλά δεν αποτελεί ικανή συνθήκη για την εξάλειψη του ιού και σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί αφορμή για εφησυχασμό. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, η επιδημιολογική συμπεριφορά του ιού μέχρι τα τέλη Απριλίου θα είναι καθοριστική για τη μετέπειτα πορεία και την ενδεχόμενη εποχική διακύμανση.
9. Είναι ασφαλείς οι μεταγγίσεις αίματος;
Δεν υπάρχουν στοιχεία που να συσχετίζουν τη μετάδοση του νέου κορονοϊού μέσω μεταγγίσεων αίματος. Ωστόσο, συστήνεται όλοι όσοι έχουν έρθει σε επαφή με πιθανό κρούσμα να αποφεύγουν την αιμοδοσία για 21 ημέρες μετά την έκθεση και όσοι ασθενείς έχουν ιαθεί θα πρέπει να αποφεύγουν την αιμοδοσία για 28 ημέρες μετά την αποδρομή των συμπτωμάτων και την ολοκλήρωση της θεραπευτικής αγωγής.
10. Κινδυνεύουν οι ογκολογικοί / αιματολογικοί ασθενείς;
Οι ασθενείς που πάσχουν από συμπαγή νεοπλάσματα και αιματολογικές κακοήθειες και πολλοί από αυτούς βρίσκονται σε ανοσοκαταστολή παρουσιάζουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών, όπως και με κάθε άλλη ιογενή λοίμωξη. Επίσης σύμφωνα με τελευταία δεδομένα οι ογκολογικοί ασθενείς δεν έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο νόσησης από κορονοϊό, αλλά αν νοσήσουν εμφανίζουν συχνότερα επιπλοκές.