Διαβάστε στο «ΠΑΡΟΝ»: Τι κρύβεται πίσω από τον κορονοϊό – Τελειώνει ο κόσμος που ξέραμε
– Πώς ξαφνικά ξεφύτρωσε ο ιός
– Ποιοι κάνουν παιχνίδια με το εμβόλιο
– Ποιο είναι το μέλλον των ατομικών ελευθεριών στο όνομα της προστασίας της κοινωνίας;
Ο κόσμος που γνωρίζαμε, που είχαμε μάθει, που ζούσαμε μέχρι πρότινος καταρρέει, αργά και βασανιστικά, σαν πύργος από τραπουλόχαρτα που σήκωσε ο εξ ανατολών τυφώνας του κορονοϊού.
Όταν σε τρεις, έξι ή περισσότερους μήνες απαλλαχθεί ο πλανήτης από την πανδημία ξέραμε δεν θα είναι πια το ίδιο. Τα πάντα, γύρω, μέσα, έξω, θα έχουν αλλάξει.
> ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ COVID-19 ΕΔΩ
Στην πολιτική, την οικονομία, την εργασία, ακόμη και τις διαπροσωπικές σχέσεις. Πράγματα που θεωρούσαμε δεδομένα και απαράβατα δεν θα υπάρχουν. Κεκτημένα, αποτέλεσμα προσπαθειών (ή αγώνων) ολόκληρων δεκαετιών, θα έχουν εξαϋλωθεί, θα αποτελούν αντικείμενο μελέτης για πολιτικούς αναλυτές, οικονομολόγους και διανοητές. Μια… απλή πανδημία ήταν αρκετή για να κατακρημνιστούν πολιτικά δόγματα, οικονομικά μοντέλα και συστήματα διαχείρισης. Συνυπολογίζοντας και τους δεκάδες – εκατοντάδες χιλιάδες που θα χάσουν τη ζωή τους μέχρις ότου ανακαλυφθεί το απαραίτητο εμβόλιο.
Οικονομία: Ποιοι κινούν τα νήματα…
Οι αλλαγές θα ξεκινήσουν από τον χώρο της οικονομίας, ο οποίος άλλωστε είναι και ο πρώτος που δέχεται τα πιο καίρια πλήγματα. Οι αρχικοί τριγμοί στην πορεία γίνονται κλυδωνισμοί και όπου να ‘ναι θα έχουν τη μορφή τεκτονικών σεισμών. Ακόμη και χώρες με ισχυρές μέχρι πρότινος οικονομίες θα περάσουν μια μακρά κι επώδυνη περίοδο, χωρίς κανείς να μπορεί να προβλέψει σε τι κατάσταση θα βρίσκονται στο… τέλος του δρόμου. Ενώ χώρες με ασθενείς οικονομίες ή εκείνες που βρίσκονται σε διαδικασία εξόδου από μια κρίση θα υποστούν ανεπανόρθωτες ζημιές, θα γυρίσουν δεκαετίες πίσω, μαζί και οι λαοί τους.
Θα βάλουν λουκέτο…
Εκατοντάδες επιχειρήσεις, εκατομμύρια σε παγκόσμιο επίπεδο, θα βάλουν λουκέτο, ενώ οι υπόλοιπες θα ξεκινήσουν να λειτουργούν σε άλλη λογική. Συνακόλουθα, ο αριθμός των ανέργων θα αυξηθεί κατακόρυφα, ενώ όσοι εξακολουθούν να έχουν απασχόληση θα κληθούν να εργαστούν κάτω από διαφορετικές, πρωτόγνωρες συνθήκες.
Η εξ αποστάσεως εργασία, μέσω διαδικτύου, που τώρα εφαρμόζεται ως ασπίδα απέναντι στον κορονοϊό, θα επικρατήσει ως νέο εργασιακό μοντέλο.
Μικρότερο κόστος (μισθοί, ασφαλιστικά – λειτουργικά έξοδα κ.ά.) για τις επιχειρήσεις, λιγότερες αποδοχές (αμοιβές) αλλά και ποιότητα ζωής για τους εργαζόμενους. Η τεχνολογία πηγαίνει τον κόσμο μπροστά και ανοίγει… θέσεις ανεργίας. Χιλιάδες. Εκατοντάδες χιλιάδες, αν όχι εκατομμύρια. Η ποιότητα ζωής των ανθρώπων δοκιμάζεται στην παρούσα φάση και από τις –ων ουκ έστιν αριθμός– απαγορεύσεις που επιβάλλουν οι κυβερνήσεις προκειμένου να αποτρέψουν τη διασπορά του ιού.
Κατά κάποιους θα είναι αυτή μια καλή δοκιμή για μια σειρά μέτρων που στο μέλλον θα μπορούσαν να ισχύσουν σε ανύποπτο χρόνο ως μέρος της καθημερινότητας των πολιτών.
Τα «επιτεύγματα» του κορονοϊού δεν σταματούν ωστόσο εδώ. Δεκάδες χώρες στον πλανήτη δαπανούν δισεκατομμύρια σε ετήσια βάση για να προασπίσουν την εδαφική ακεραιότητά τους. Πολεμικά αεροσκάφη και πλοία, στρατός, όπλα, πύραυλοι, άρματα για να προστατεύσουν την εθνική κυριαρχία τους. Και ήρθε τώρα μια… απλή πανδημία να διασχίσει με φούρια τα σύνορά τους και μάλιστα χωρίς να πέσει ούτε μία τουφεκιά, να ακουστεί ο κρότος μίας οβίδας.
Και το κρίσιμο ερώτημα, που τίθεται σε παγκόσμιο επίπεδο πλέον, είναι ένα:
Τι κρύβεται πίσω από την υπόθεση του κορονοϊού; Πώς και γιατί η εμφάνιση ενός ιού εξελίχθηκε σε πανδημία, η μοναδική στα χρονικά που αγγίζει ολόκληρο τον πλανήτη;
Πρόκειται για αστοχία ανθρώπων, με την κατανάλωση ακατάλληλων τροφών, ή επιστημόνων, που απέτυχαν να ελέγξουν τα αποτελέσματα των πειραμάτων με συνέπεια ο ιός να φύγει μέσα από τα εργαστήριά τους;
Πρόκειται για δημιούργημα της φύσης, τιμωρία για τη μακρόχρονη ασέβεια που επιδεικνύουν οι άνθρωποι έναντί της, όπως πιστεύουν οικολόγοι, μοιρολάτρες κ.ά.;
Ή πρόκειται για έργο επιστημόνων με συγκεκριμένους στόχους και σκοπούς –οικονομικούς, πληθυσμιακούς κ.ά.–, όπως υποστηρίζουν όσοι ασπάζονται τις θεωρίες συνωμοσίας;
Γιατί οι μεγάλες χώρες δεν μπλόκαραν τη διάδοσή του;
Τα ερωτήματα δεν σταματούν εδώ. Παραμένει ανεξήγητο πώς ανεπτυγμένες χώρες, με ισχυρές οικονομίες και υψηλής στάθμης επιστήμονες, δεν κατάφεραν να αποτρέψουν τη διασπορά του ιού. Και σε διάστημα λίγων μόνο ημερών αυτός κατάφερε να διασχίσει ολόκληρο τον πλανήτη και να αιωρείται ως εφιάλτης πάνω από λαούς ολόκληρους.
Ποιοι κάνουν παιχνίδια με το εμβόλιο;
Ακόμη, πώς είναι δυνατόν τέσσερις μήνες μετά την εμφάνισή του ιού οι επιστήμονες να μην έχουν καταφέρει να ανακαλύψουν το αντίδοτο (εμβόλιο) για να φρενάρουν την πανδημία. Και μαζί τον αριθμό νεκρών και κρουσμάτων, που αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο.
Η ατομική ελευθερία κινδυνεύει
Η πανδημία θα περάσει, η ανθρωπότητα θα επιβιώσει αλλά θα ζούμε σε έναν αλλιώτικο κόσμο.
Πολλά από τα… βραχυπρόθεσμα έκτακτα μέτρα επι της πανδημίας του Covid-19 θα γίνουν στο μέλλον αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας. Ανάλογα με τη φύση των μελλοντικών κινδύνων και καταστάσεων έκτακτης ανάγκης ανάλογα θα εφαρμόζονται στο όνομα της ασφάλειας του συνόλου των πολιτών.
Αποφάσεις που υπό κανονικές συνθήκες μπορεί να χρειάζονταν χρόνια διαβουλεύσεων για να ληφθούν, παίρνονται πλέον μέσα σε λίγες ώρες…
Νέα εργαλεία παρακολούθησης, με αφορμη την πανδημία, ήδη έχουν κάνει την εμφανισή τους. “Έξυπνα κινητά” “έξυπνα ρολόγια” εκατοντάδες εκατομμύρια κάμερες με προγράμματα αναγνώρισης προσώπου, βιοαισθητήρες υγείας και διαδυκτιακές βάσεις αλγορίθμων αναφοράς προσωπικών δεδομένων, υποτίθεται “κλειδωμένες” αλλά ανα πάσα στιγμή προς χρήση απο τις εκάστοτε κυβερνήσεις.
Ας υποθέσουμε πως μια νέα υγειονομική κρίση έρχεται σε λίγα χρόνια και ότι μια κυβέρνηση απαιτεί να φορά κάθε πολίτης βιομετρικό βραχιόλι που παρακολουθεί τη θερμοκρασία του σώματος και τους καρδιακούς παλμούς 24 ώρες το 24ωρο.
* Τα δεδομένα που θα προκύπτουν θα αποθηκεύονται και θα αναλύονται από αλγόριθμους. Το αποτέλεσμα της ανάλυσης θα το γνωρίζουν οι κυβερνήσεις και πριν σου το γνωστοποιήσουν θα έχουν και τη δυνατότητα με τα “εξυπνα” κινητα ή ρολόγια να ξέρουν πού πήγατε και ποιον συναντήσατε ποια είναι η αλυσίδα της μόλυνσης και θα μπορούσαν με αυτό τον τρόπο να μειώσουν δραστικά, ακόμα και να κοψούν την εξάπλωση της οιποιαδήποτε επιδημίας στην αρχή της σε λίγες μέρες. Ακούγεται υπέροχο, έτσι δεν είναι;
Στην πραγματικότητα η ρίζα του προβλήματος είναι το να ζητάς από τους ανθρώπους να διαλέξουν μεταξύ της ιδιωτικότητάς τους και της υγείας τους, γιατί πρόκειται για ψευτοδίλημμα. Μπορούμε και πρέπει να απολαμβάνουμε τόσο την ιδιωτικότητα μας όσο και την υγεία μας. Μπορούμε να επιλέξουμε να προστατέψουμε την υγεία μας και να σταματήσουμε την επιδημία του όποιου κορονοϊού όχι με την καθιέρωση καθεστώτων ολοκληρωτικής επιτήρησης, αλλά με την ενδυνάμωση των πολιτών.
* Απόσπασμα από άρθρο του ιστορικού Γιουβαλ Νώε Χαράρι στους Financial Times