Στον «αστερισμό» του κορονοϊού
Του
ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ ΑΔΑΜΙΔΗ
Δικηγόρου, LL.M (Harvard’ 95), ΔΝ, αν. Καθηγητή
Κοινοτικού Δικαίου, Προμηθειών και Διεθνών Σχέσεων
στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων
Η φρενίτιδα αναστάτωσης που σαρώνει την υφήλιο το τελευταίο χρονικό διάστημα, επ’ αφορμή της εξάπλωσης του κορονοϊού, οδηγεί σε μια σειρά από συμπεράσματα και εκτιμήσεις.
Κατ’ αρχήν, η ταχύτητα εξάπλωσης βεβαιώνει αυτό που αποτελεί κοινή παραδοχή και τόπο. Οι αποστάσεις έχουν εκμηδενιστεί και η υφήλιος είναι «ένα μικρό χωριό». Έτσι, το πέταγμα της πεταλούδας που μπορεί να προκαλέσει τεκτονικό σεισμό στην άλλη άκρη της υδρογείου βρίσκει τραγική επαλήθευση και αναλογίες στη «λαϊκή αγορά» της Ουχάν.
Αποδεικνύεται για μια ακόμα φορά πόσο οδυνηρές συνέπειες μπορούν να έχουν, σε παγκόσμια μάλιστα κλίμακα, η συσκότιση, ο ασφυκτικός κρατικός έλεγχος και η προπαγάνδα. Στην περίπτωση του κορονοϊού, ήταν οι κινεζικές αρχές που προτίμησαν, από τον φόβο της απρόσωπης, απόλυτης κομματικής και κρατικής εξουσίας, να αγνοήσουν, να συγκαλύψουν και να καταπνίξουν κάθε ενημέρωση σε σχέση με την έκρηξη της επιδημίας. Και όταν πια το νέο δεν μπορούσε να αποκρυφτεί, η δρακόντεια αντίδραση με την καραντίνα και τις στολές, που παραπέμπουν σε «Πόλεμο των Άστρων», ενίσχυσε τον πανικό και επιδείνωσε την κατάσταση.
Για μια ακόμα φορά καταδεικνύεται η σπουδαιότητα του πλουραλισμού στην ενημέρωση, η αξία της πολυφωνίας και των δημοκρατικών θεσμών. Μοιραία αναθυμάται κάθε τρίτος ένα άλλο ανελεύθερο καθεστώς, αυτό της Σοβιετικής Ένωσης, που το 1986 απέκρυψε την τραγωδία του Τσερνόμπιλ, παρεμπόδισε την έγκαιρη λήψη μέτρων και καταδίκασε εκατομμύρια αθώους σε όλο τον πλανήτη. Αλλά και πέρα από τη σημερινή κομμουνιστική Κίνα, το θεοκρατικό καθεστώς του Ιράν, με την πρακτική αρνητισμού του, που αντιμετωπίζει την επιδημία του κορονοϊού ως παγκόσμια συνωμοσία, συνέτεινε στη ραγδαία εξάπλωσή του και στο να «διεκδικεί θλιβερά πρωτεία» ως προς τον αριθμό των θυμάτων.
Η επιδημία έχει άμεσα αποτελέσματα στην παγκόσμια οικονομία. Όσο μάλιστα διαρκεί προκαλεί ζοφερές προβλέψεις. Κατ’ αρχήν, η κινεζική οικονομία, που αντιπροσωπεύει σήμερα το 18% του Παγκόσμιου Ακαθάριστου Προϊόντος, πλήττεται καίρια. Υπάρχει πρόβλημα στη λειτουργία της εφοδιαστικής αλυσίδας, που επηρεάζει άμεσα τις εξαγωγές και δοκιμάζει τις γραμμές παραγωγής στις οποίες υπάρχει κινεζική συμμετοχή, επιβραδύνει και ενδέχεται να ακυρώσει τη δυνατότητα μετακίνησης εργατικού δυναμικού, λόγω και των μέτρων αποκλεισμού περιοχών και ευρείας εφαρμογής της καραντίνας, και περιορίζει τη ζήτηση πρώτων υλών και ενέργειας.
Η ανάσχεση αυτή εκ των πραγμάτων θα πρέπει να οδηγήσει την Κίνα και σε αναθεώρηση των εξοπλιστικών της σχεδίων. Ιδιαίτερα στην περιοχή της Νότιας Κινεζικής Θάλασσας, όπου είχε φτάσει μέχρι του σημείου δημιουργίας τεχνητών νησιών, που με τη σειρά τους αποτελούσαν βάση εγκατάστασης και εκτόξευσης συμβατικών και πυρηνικών πυραύλων ακόμα και μέσου βεληνεκούς. Ο σχεδιασμός αυτός διευκολυνόταν και από το γεγονός ότι η Κίνα δεν ήταν συμβαλλόμενο μέρος στη διεθνή συνθήκη INF, που είχε συναφθεί μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας το 1987, απαγόρευε την ανάπτυξη πυραύλων εδάφους αέρος μέσου βεληνεκούς και παραβιαζόταν συστηματικά από τη ρωσική πλευρά, όπως και το ΝΑΤΟ κατήγγειλε.
Πρόσφατα μάλιστα, και σε ενδυνάμωση του κινεζικού πολεμικού σχεδιασμού, ο Πρόεδρος Πούτιν είχε δεσμευθεί να στηρίξει τη μεγάλη ασιατική χώρα στην ανάπτυξη συστήματος πυραυλικής, ουσιαστικά, ασπίδας. Ένα ανάλογο σχέδιο είχε οδηγήσει στην οικονομική κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Εύλογα οι κινεζικές προτεραιότητες, στον απόηχο των συνεχιζόμενων κλυδωνισμών από τον κορονοϊό, θα επηρεαστούν.
Με την επιβράδυνση της Παγκόσμιας Οικονομίας μειώνεται και η ζήτηση του πετρελαίου και των ενεργειακών πόρων. Ήδη η πτώση καταγράφεται στην τιμή του «μαύρου χρυσού». Και δεν είναι ο μόνος τομέας. Θα δοκιμαστούν, όπως φαίνεται, η ναυτιλία, η κρουαζιέρα, οι μεταφορές και ο τουρισμός. Η Ιταλία μάλιστα ετοιμάζεται να ζητήσει με αποφασιστικότητα να της δοθεί η δυνατότητα παρεκκλίσεων ως προς τις δημοσιονομικές της υποχρεώσεις σε κοινοτικό επίπεδο, λόγω του πλήγματος που δέχεται ο Βορράς της, το επίκεντρο, δηλαδή, της οικονομικής της δραστηριότητας, που αντιπροσωπεύει το ήμισυ των εξαγωγών της και το 1/3 της οικονομίας της. Ο σχεδιασμός της είναι απόλυτα λογικός. Αυτονόητα πρέπει να ακολουθηθεί από την Ελλάδα. Τόσο σε σχέση με τον τουρισμό –που κάθε άλλο παρά τον βοηθούν διαρροές εγχειριδίων περί της ενεργοποίησης του ηφαιστείου της Σαντορίνης (!)–, όσο και σε σχέση με το Μεταναστευτικό. Οι προβλέψεις υπάρχουν. Νους, γνώσεις και ικανότητες απαιτούνται.