EastMed χωρίς Τουρκία: Αιτία νέων τουρκικών απειλών προς Ελλάδα και Κύπρο!
Υπό του
Δρος ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΓΟΥΝΑΡΗ
Εμπειρογνώμονος, Πρεσβευτού ε.τ.,
Διδάκτορος του Πανεπιστημίου του Βερολίνου (FU Berlin)
Η δημιουργία του EastMed είναι αποτέλεσμα της στενής συνεργασίας της Ελλάδος, της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Ισραήλ και της εξωτερικής πολιτικής των τριών αυτών κρατών. Η επιτυχία αυτή εκνεύρισε για μια ακόμη φορά τον τούρκο Πρόεδρο, ο οποίος μπροστά στον αποκλεισμό της χώρας του από τα διαδραματιζόμενα στην Ανατολική Μεσόγειο προχώρησε περαιτέρω σε νέες απειλές προς τη χώρα μας, την Κυπριακή Δημοκρατία και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι απειλές του αυτές ενισχύονται βέβαια και από την πολιτική που ακολουθούν η Ρωσία και οι ΗΠΑ στις επιθετικές ενέργειές του στη Συρία και στην εκδηλωθείσα ανάμειξή του με αποστολή τούρκων μισθοφόρων στη Λιβύη.
Από την άλλη πλευρά, ο τούρκος Πρόεδρος υπολογίζει και στηρίζει την επιτυχία της πολιτικής του στα οπλικά συστήματα που έχει αποκτήσει από τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και τη Γερμανία, χωρίς τα οποία δεν θα ήταν σε θέση να επιβάλει την επιθετική πολιτική του στη Συρία και την ανάμειξή του στα εσωτερικά της Λιβύης.
Τη δημιουργία του EastMed, με τοποθέτηση αγωγών από το Ισραήλ και την Κύπρο για τη μεταφορά αερίου μέσω Ελλάδος και Ιταλίας στην υπόλοιπη Ευρώπη, ο τούρκος Πρόεδρος τη βλέπει ως μια απειλή για τα διαμετακομιστικά έσοδα που πορίζεται η χώρα του από τη λειτουργία του TurkStream, δηλαδή των αγωγών που μεταφέρουν αέριο στην Ευρώπη μέσω Βουλγαρίας, Ελλάδας, Σερβίας, Σκοπίων, Αυστρίας και Ουγγαρίας από το Αζερμπαϊτζάν, το οποίο εκμεταλλεύεται η ρωσική εταιρεία Gazprom.
Εάν, βέβαια, ο EastMed συμπεριλάμβανε και την Τουρκία, αυτό θα ικανοποιούσε τον τούρκο Πρόεδρο, διότι έτσι θα ποριζόταν διαμετακομιστικά έσοδα και από τη λειτουργία του EastMed.
Μία διαδρομή των αγωγών του EastMed μέσω Τουρκίας ναι μεν θα κόστιζε περί τα 2,5 δισ. (δολάρια), έναντι των 6 δισ. που στοιχίζει μέσω Ελλάδος και Ιταλίας, πλην όμως τα κράτη εκείνα που στηρίζουν οικονομικώς τη λειτουργία του EastMed δεν εμπιστεύονται μια απρόσκοπτη λειτουργία των αγωγών αυτού μέσω Τουρκίας. Και γι’ αυτόν τον λόγο προτιμούν τοποθέτηση μέσω Ελλάδος, παρόλο που αυτή στοιχίζει περισσότερο!
Εδώ πρέπει να πούμε ότι οι εκφρασθείσες απειλές της Τουρκίας για τη διαδρομή του EastMed μέσω της τουρκικής υφαλοκρηπίδας χωρίς την Τουρκία δεν μπορούν να έχουν ουδεμία βάση στο Διεθνές Δίκαιο και τη γεωγραφία. Και αυτό διότι αφενός μεν δεν υφίσταται τουρκική υφαλοκρηπίδα στη διαδρομή που ακολουθεί ο EastMed, αφετέρου δε, ακόμη και αν ακολουθούσε τουρκική υφαλοκρηπίδα, με βάση το Διεθνές Δίκαιο η τοποθέτηση αγωγών και καλωδίων επί της υφαλοκρηπίδας είναι ελεύθερη και δεν χρήζει ουδεμίας αδείας εκ μέρους του παράκτιου κράτους, από την υφαλοκρηπίδα του οποίου περνούν και είναι εγκατεστημένοι οι αγωγοί.
Στην περίπτωση αυτή η τοποθέτηση αγωγών και καλωδίων συμπεριλαμβάνεται στις ελευθερίες της ανοιχτής θαλάσσης με βάση το Διεθνές Θετικό Δίκαιο (γραπτό και εθιμικό), δεσμεύοντας όλα τα κράτη ανεξαιρέτως! Κάποια ελαφρά προτίμηση του κράτους της υφαλοκρηπίδος για την πορεία των αγωγών είναι δυνατή!
Η δημιουργία του EastMed υποστηρίζεται και από τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά με τους αιφνιδιασμούς του αμερικανού Προέδρου δεν μπορεί κανείς να είναι σίγουρος για την υποστήριξη αυτού, αφού άλλα εκφράζει αυτός σήμερα και άλλα το αμερικανικό υπουργείο των Εξωτερικών! Η τελευταία επίσκεψη του έλληνα πρωθυπουργού κ. Κυρ. Μητσοτάκη κρίνεται επιτυχημένη –όσο και αν υποστηρίζεται από διάφορους ότι δεν ήταν επιτυχής–, ειδικά με την τελευταία δήλωση του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, σύμφωνα με την οποία δεν αναγνωρίζει το τουρκολιβυκό μνημόνιο, υποστηρίζοντας επιπλέον ότι όλα τα νησιά έχουν δικαίωμα υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.
Τα γεγονότα στο Ιράκ και στο Ιράν, με τη δολοφονία του ιρανού στρατηγού Σολεϊμανί, επισκίασαν τις σκέψεις του κ. Τραμπ.
Ο αμερικανός αντιπρόεδρος και ο αμερικανός υπουργός των Εξωτερικών προσπάθησαν να απαλύνουν τυχόν κατηγορίες για κακή συμπεριφορά του αμερικανού Προέδρου προς τον έλληνα πρωθυπουργό. Ωστόσο, η ελληνική πλευρά δεν είναι δυνατόν να δεχθεί τον καθορισμό του αμερικανού διπλωμάτη κ. Πάλμερ ως διαμεσολαβητή από την αμερικανική πλευρά για τις ελληνοτουρκικές διαφορές, καθότι έχει πικρή εμπειρία από τον έτερο αμερικανό διπλωμάτη κ. Νίμιτς για το Σκοπιανό. Άλλωστε η μόνη διαφορά που αναγνωρίζει η ελληνική πλευρά είναι αυτή για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και τίποτα άλλο, η Τουρκία όμως τα ονομάζει όλα διαφορές!
Το Αιγαίο έχει τέσσερις πλευρές! Στις πλευρές αυτές με βάση το Διεθνές Θετικό Δίκαιο ασκεί η Ελλάδα κυριαρχία στην αιγιαλίτιδα ζώνη και ειδικά αποκλειστικά κυριαρχικά δικαιώματα στην υφαλοκρηπίδα των ηπειρωτικών και νησιωτικών ακτών αυτής. Στην Ανατολική Μεσόγειο οι ακτές της Τουρκίας, λόγω γεωγραφίας και λόγω ύπαρξης έμπροσθεν αυτών ελληνικών νησιών, δεν προσδίδουν σ’ αυτήν ευρείες θαλάσσιες ζώνες υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.
Εκ των πραγμάτων, λοιπόν, εμείς δεν χαρίζουμε τίποτα, ούτε μπορούμε να αλλάξουμε τη γεωγραφία και το Διεθνές Δίκαιο. Αυτά καλό είναι να τα γνωρίζουν όχι μόνο η Τουρκία, αλλά και οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ. Η ελληνική κυριαρχία και τα ειδικά αποκλειστικά κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος στην περιοχή αυτή προβλέπονται από διεθνείς συμφωνίες, τις οποίες έχουν υπογράψει και επικυρώσει όλες οι μεγάλες δυνάμεις και σωρεία άλλων κρατών, στα οποία συμπεριλαμβάνεται και η Τουρκία, όπως η Συνθήκη Ειρήνης του Βουκουρεστίου το 1913, η Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης το 1923, η Συνθήκη Ειρήνης με την Ιταλία το 1947 και άλλες.
Η Τουρκία έχει μόνο παράνομες διεκδικήσεις! Πώς είναι δυνατόν να δεχθεί η ελληνική πλευρά διαμεσολαβητή για παράνομες τουρκικές διεκδικήσεις;
Δεν πρέπει να υποστηρίξουμε οποιαδήποτε παραπομπή των καλουμένων από την Τουρκία «ελληνοτουρκικών διαφορών», συμπεριλαμβανομένης της διαφοράς για την υφαλοκρηπίδα, στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης ή και σε οποιοδήποτε άλλο διεθνές δικαστήριο, διότι τα διεθνή αυτά δικαστήρια είναι πλέον πολιτικά δικαστήρια και αναγκάζουν με τις αποφάσεις τους τα κράτη που σέβονται το Διεθνές Δίκαιο σε παραχωρήσεις προς τα κράτη που καταπατούν το Διεθνές Δίκαιο. Αυτό καλό είναι να το γνωρίζουν όσοι προτείνουν στη χώρα μας επίλυση διαφορών μέσω διεθνών δικαστηρίων.
Λίγα έκανε το ειδικό Διεθνές Δικαστήριο του ΟΗΕ για τη Γιουγκοσλαβία και ιδιαίτερα για τη Σερβία, αφήνοντας να πεθάνει ο έγκλειστος Πρόεδρος Μιλόσεβιτς από υψηλή πίεση, καθώς δεν του παρείχε σωστή ιατρική περίθαλψη; Με τον ίδιο τρόπο δεν συμπεριφέρονται οι κύριοι του ΟΗΕ και στους ακόμη έγκλειστους στις φυλακές σέρβους αξιωματούχους, όπως στον Κάρατζιτς; (Λες και οι Σλοβένοι, οι Κροάτες και οι μουσουλμάνοι της πρώην Γιουγκοσλαβίας ήταν αθώες περιστερές!)
Δεν θα πρέπει λοιπόν να διαπραγματευθούμε με την Τουρκία; Όχι, όχι, όχι, ακόμη! Διαπραγμάτευση με την Τουρκία πρέπει να υπάρξει μόνο αν δείξει ότι σέβεται το Διεθνές Θετικό Δίκαιο (γραπτό και εθιμικό) και την υπογραφή της.
Όταν ομιλεί ο τούρκος Πρόεδρος για ανύπαρκτα καταχωρημένα δικαιώματα των Τούρκων σε όλες τις χώρες της Γης, ας μην ξεχνά ότι όλοι οι ξένοι, όταν βρίσκονται στη χώρα του, λόγω των ελληνικών αρχαιοτήτων και των αρχαίων ελληνικών πόλεων, αισθάνονται ότι βρίσκονται στην Ελλάδα! Οι αρχαίοι ημών πρόγονοι έχουν φροντίσει γι’ αυτό!
Φτάσατε, κύριε Πρόεδρε, στο σημείο να ισχυρίζεστε ότι η Λιβύη είναι χώρα τουρκική! Από πότε; Η Λιβύη είναι χώρα αραβική! Το μόνο κράτος που είχε άμεση σχέση με τη Λιβύη είναι η Ελλάδα και οι Έλληνες με το ελληνικό κράτος της Κυρηναϊκής. Εσείς βρεθήκατε εκεί ως δυνάστες και κατακτητές!
Κύριε Ερντογάν, αλλού οι απειλές σας! Δεν έχετε κουραστεί;