Περί των προσφάτως επαναλαμβανομένων τουρκικών δηλώσεων περί του 1922
Του
Παν. Α. Ζολώτα
Το τουρκικό ΥΠΕΞ, κατόπιν της ηχηρής παρουσίας του πρωθυπουργού μας, κ. Κυριάκου Κ. Μητσοτάκη, στο Διεθνές Συνέδριο της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος, με αφορμή την συμπλήρωση 100 ετών από τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου (6-8.12.2019), επανήλθε πλέον λυσσαλέως επί των γνωστών δηλώσεών του (Η «Καθημερινή», 8.12.2019, βλ. και δηλώσεις Τούρκου πρωθυπουργού, Μπιναλί Γιλντιρίμ, Η «Καθημερινή», 31.3.2018), περί υπομνήσεως των Ελλήνων, ότι ερρίφθησαν στο Αιγαίο, το 1922. Εκεί έχει μείνει.
Τέτοιοι αναχρονιστικοί λεονταρισμοί αποτελούν απόδειξη περί του εισέτι ιδίου του απολιτίστου και βαρβάρου, που επιλεκτικώς επικαλείται το παρελθόν προς δημιουργία εντυπώσεων, μίας σπασμωδικής πολιτικής, προς αποκόμιση των οιωνδήποτε οφελών. Ο δε Ελευθέριος Βενιζέλος, τον οποίον το τουρκικό ΥΠΕΞ επικαλείται ως υπόδειγμα, εκ του ότι προέτεινε την απονομή του Νόμπελ Ειρήνης στον Μ. Κεμάλ, παρέλαβε μίαν κατάσταση μακράν της ιδέας του περί της Ελλάδος των πέντε Θαλασσών και δύο Ηπείρων, θύμα του μοιραίου δι’ αυτήν (και τους Συμμάχους) Διχασμού.
Σήμερα, η πραγματικότης είναι άλλη, και ουέ και αλίμονο σε εκείνον που δεν την αντιλαμβάνεται. Και εφ’ όσον η Τουρκία, που κόπτεται τόσο δια την αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάννης (24.7.1923), παραπέμπει στο 1922, διά να πείσει διά την και σήμερον παράνομη συμπεριφορά της, ας ξέρει πως η ιστορία διασκεδάζει τους σοφούς και επιβεβαιοί τους καταδικασμένους. Ας γνωρίζει, ότι εάν δεν εφηρμόσθη η Συνθήκη των Σεβρών (28.7.1920), τούτο οφείλεται στην εν δεδομένη στιγμή αποσάθρωση των σχέσεων μεταξύ Συμμάχων, όχι ασχέτως προς την διχόνοια που υπενόμευε την Ελλάδα.
Ας αναλογισθεί, ότι σήμερα δεν υπάρχει Κάιζερ στην Ευρώπη, ούτε Διχασμός στην Ελλάδα, παρά ένα αρραγές συγκρότημα υπεραμυνόμενο κοινών θεμελιωδών αρχών και αξιών που τις ποδηγετούν, ανοιχτό προς άπαντα επιθυμούντα να τις ασπασθεί. Ας ξέρει, ότι η Συνθήκη της Λωζάννης, εκ της επισυναφθείσης σε αυτήν Διακήρυξη περί Αμνηστίας (άρ. 2 και 4-5), που εχορηγήθη στους αυτουργούς της Τουρκικής Αυτοκρατορίας πράξεων πάσης μορφής γενοκτονίας, επικρίνεται ολοένα και περισσότερο ως συνθήκη contra legem και contra bonno mores, όπως ευστόχως παρετήρησε διαρκούντος του ανωτέρω προσφάτου συνεδρίου ο εμπειρογνώμων επί των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και του Διεθνούς Δικαίου, πρώην αξιωματούχος των ΗΕ και καθηγητής Αλφρέδος – Μωρίς Ντε Ζάιας.
Η Συνθήκη των Σεβρών, μη κυρωθείσα, πλην όμως υπογραφείσα υπό της Τουρκίας -και άρα αποτελούσα ομολογία υπό της τελευταίας περί των εγκλημάτων τούτων-, υπεχρέωνε την γείτονα ν’ αναγνωρίσει και συνεργασθεί μετά οιουδήποτε εγκαθιδρυομένου υπό των Συμμάχων δικαιοδοτικού οργάνου σκοπούντος την εκδίκασή τους (άρθρον 230, «σφαγές»). Σημειωτέον, προ της Συνθήκης των Σεβρών, οι Σύμμαχοι (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία) είχαν ήδη, διά της από 28.5.1915, διακηρύξεώς τους, καταδικάσει τις οθωμανικές σφαγές ως «έγκλημα κατά της ανθρωπότητος», του όρου «γενοκτονία» μη υπάρχοντος τότε, ενώ οι ΗΠΑ είχαν επισημάνει «ειδεχθή τρομοκρατία, βαναύσους βασανισμούς, ανήθικη μεταχείριση αθώων γυναικών, (…) φόνους εκατοντάδων χιλιάδων και απελάσεις, πείνα επίσης εκατοντάδων χιλιάδων στις ερήμους, καταστροφές εκατοντάδων χωρίων και πολλών πόλεων, [πάντα ταύτα αποτελούντα μέρος] σκοπίμου εκτελέσεως (…) σχεδίου εξοντώσεως των Αρμενίων, Ελλήνων και Συρίων χριστιανών της Τουρκίας» (Morgenthau Calls for Check on Turks, εν The New York Times, 5.9.1922, σελ. 3).
Τα ανωτέρω γεγονότα επεσκιάσθησαν υπό μίας δραματικής αλλαγής στην ισορροπία δυνάμεων, συνισταμένης στην πτώση ενός μεγάλου ηγέτου (Βενιζέλος) και την αναρρίχηση ενός άλλου, αντιπάλου (Ατατούρκ), και την αυτοχειριαστική μανία που κατέλαβε έπειτα την Ελλάδα, με ό,τι τούτο συνεπήχθη διά τους Συμμάχους.
Όμως, ό,τι άσο και αν κρατούσε τότε στο μανίκι της, η Τουρκία σήμερα δεν θα αφεθεί να επαναλάβει το ατιμώρητο παρελθόν της. Και φυσικά η Ελλάς, έχουσα το δίκαιο με το μέρος της, ουδαμώς πτοείται!