SΟS: Αύξηση ακρωτηριασμών διαβητικών ποδιών τα τελευταία 5 χρόνια
Το διαβητικό πόδι και ως συνέπεια ο αυξημένος κίνδυνος ακρωτηριασμών στα άτομα με διαβήτη, είναι θέμα τύχης – ατυχίας, χρόνου και διάρκειας του σακχαρώδους διαβήτη ή υπάρχει τρόπος να προληφθούν και να μην συμβούν ποτέ;
Ένας αυξανόμενος αριθμός ατόμων με διαβήτη στις Η.Π.Α. αλλά και σε όλο τον πλανήτη και φυσικά στην χώρα μας, χάνουν τα δάχτυλα των ποδιών ή και ακρωτηριάζουν τα άκρα τους μέχρι τη μέση ηλικία, σύμφωνα με μελέτη που υποδηλώνει αναστροφή μετά από χρόνια προόδου κατά των ακρωτηριασμών στον σακχαρώδη διαβήτη.
Όπως αναφέρει ο Αντώνιος Π. Λέπουρας, παθολόγος – διαβητολόγος, διευθυντής Παθολογικής – Διαβητολογικής Κλινικής και Διαβητολογικού Κέντρου Κλινικής METROPOLITAN GENERAL, όταν τα άτομα με διαβήτη έχουν ανεπαρκώς ελεγχόμενο σάκχαρο του αίματος, με την πάροδο του χρόνου αυτό προκαλεί ενεργοποίηση παραγόντων φλεγμονής, προκαλώντας σημαντικές βλάβες στο αγγειακό σύστημα ιδίως στην μικροκυκλοφορία των άκρων, περιορίζοντας ή εξαφανίζοντας τη ροή του αίματος στα άκρα, ιδίως στα πόδια και το πέλμα. Αυτό ονομάζεται μικροαγγειοπάθεια, η οποία με την σειρά της οδηγεί λόγω τροφικών αλλοιώσεων σε βλάβη των περιφερικών νευρικών ινών και του αυτόνομου νευρικού συστήματος.
Το τελικό αποτέλεσμα είναι η περιφερική νευροπάθεια, που εμφανίζεται κυρίως με αισθητικές διαταραχές (έλλειψη του προφυλακτικού αισθήματος του πόνου ή και το αντίθετο, μόνιμη και βασανιστική καυσαλγία) και μειωμένη-δύσκολη επούλωση πληγών.
Ο κίνδυνος ακρωτηριασμού οφείλεται, λοιπόν, σε ένα συνδυασμό μειωμένης αίσθησης στα πόδια λόγω νευρικής βλάβης από υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα και μειωμένης επουλωτικής ικανότητας, αλλά και μειωμένης αμυντικής ικανότητας στις λοιμώξεις των ιστών, που οφείλεται στις διαταραχές της αιματικής κυκλοφορίας στα μικρά και μεγαλύτερα αιμοφόρα αγγεία των άκρων.
Με την έλλειψη αίσθησης στα κάτω άκρα, οι άνθρωποι μπορεί να μην παρατηρήσουν πληγές, βλάβες και λοιμώξεις που αναπτύσσονται μέχρις ότου τα προβλήματα αυτά γίνουν τόσο εκτεταμένα ώστε να μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο με ακρωτηριασμό του κατεστραμμένου τμήματος του ποδιού ή του ποδιού.
Τι μπορούμε να κάνουμε για να προλάβουμε
Το σίγουρο είναι ότι εάν τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη προσπαθήσουν να έχουν καλό έλεγχο των επιπέδων του σακχάρου στο αίμα τους, τότε ο κίνδυνος ακρωτηριασμών μειώνεται δραστικά, ιδίως αν ο καλός αυτός έλεγχος υπάρχει από τα πρώτα χρόνια έναρξης του σακχαρώδους διαβήτη, τονίζει ο κ. Λέπουρας.
Αποδεκτοί στόχοι ρυθμίσεως είναι σάκχαρα, προγευματικά από 80-130 mg/dl και 2 ώρες μετά το γεύμα, έως 180mg/dl, ιδανικά λιγότερο από 150mg/dl και η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c) καλό να είναι μικρότερη ή κοντά στο 7%.
Το πλέον σημαντικό όμως είναι, να επιτυγχάνουμε τους στόχους καλής ρύθμισης, χωρίς υπογλυκαιμίες. Συχνές υπογλυκαιμίες, παρότι μπορεί να εμφανίζονται σαν καλή ρύθμιση σε επίπεδο γλυκοζυλιωμένης Αιμοσφαιρίνης (HbA1c), πρέπει να αποφεύγονται διότι μακροχρόνια βλάπτουν πολύ περισσότερο από μια μέτρια ρύθμιση.
Οι ασθενείς μπορεί να μειώσουν τον κίνδυνο ακρωτηριασμού, κάνοντας τακτικές μετρήσεις ώστε να διορθώνουν πιθανές διακυμάνσεις του σακχάρου.
Φυσικά χρειάζεται εκπαίδευση και τακτική επικοινωνία με τον ειδικό ή την ομάδα που τους παρακολουθεί. Απαραίτητο είναι να μην καπνίζουν και να προβαίνουν σε τακτικές εξετάσεις ποδιών από ποδολόγο ή ειδικό ιατρό.
Όταν αναπτύσσονται επιπλοκές του ποδιού, οι ακρωτηριασμοί μπορούν να αποφευχθούν με έγκαιρη θεραπεία και προσεκτική φροντίδα παρακολούθησης από το εξειδικευμένο διαβητολογικό ιατρείο μαζί με τη βοήθεια ποδολόγου, αγγειοχειρουργού, επεμβατικού ακτινολόγου καθώς και με τη χρήση ειδικά σχεδιασμένων υποδημάτων για τη μείωση του κινδύνου έλκους, καταλήγει ο κ. Λέπουρας.